80 lat autobusów w Szczecinie
W sobotę –23 sierpnia 2008 roku Szczecin świętował 80-lecie uruchomienia komunikacji autobusowej w mieście. Głównym organizatorem i prekursorem imprezy byli szczecińscy miłośnicy komunikacji miejskiej, który trzeba przyznać, stanęli na wysokości zadania i zorganizowali udaną imprezę. Kolejny raz okazało się jednak, że dla chcącego nic trudnego, a dowodem na to mogą być chociażby prezentowane, nie tylko miejscowe pojazdy. Na imprezie pojawiła się naprawdę spora liczba zwiedzających, którzy często przychodzili całymi rodzinami, by z łezką w oku powspominać lata gdy na ulicach dominowały 'Ogórki’. Co ciekawe, trzeba było kilkunastu lat, by społeczeństwo doceniło te autobusy, które przecież w latach swojej świetności nie należały one do najbardziej lubianych. Program uroczystości przewidywał zlot zabytkowych pojazdów, wystawę tych pojazdów oraz fotografii dokumentujących rozwój miejskiego transportu w grodzie Gryfa, a także VII ogólnopolski zjazd stowarzyszeń miłośników komunikacji. Jak zwykle przy tego typu imprezach nie zabrakło parady autobusów, która w Szczecinie przejechała z dawnej zajezdni tramwajowej Niemierzyn, przez centrum miasta i Wały Chrobrego do zajezdni SPA „Klonowica”, odsłaniającej tego dnia swoje tajniki. Wszyscy chętni mogli tu zobaczyć współczesny tabor przewoźnika.
Z kronikarskiego obowiązku wspomnijmy, iż w roli głównej, podczas tegorocznych obchodów 80-lecia komunikacji autobusowej w Szczecinie wystąpiły: San H-100 z Warszawy, Jelcz MEX 272 z Warszawy, Jelcz 043 ze Szczecina, Jelcz 043 z Bydgoszczy, Jelcz 043 z Poznania z przyczepą Jelcz P01, Ikarus 280 z SPA „Dąbie”, MAN SG313 z SPPK Police, Solaris Urbino 18 z SPA „Klonowica”–to pojazdy, które brały udział w przedpołudniowej paradzie oraz inne wozy, które zostały wyeksponowane przez wszystkich trzech szczecińskich przewoźników – Solaris Urbino 18, MAN NG272, Volvo B10MA, Volvo B10L-SN12, MAN NL223, MAN NL262, Jelcz 120M, Autosan H6 z SPA „Klonowica”, Volvo B10MA, Jelcz M11 ze SPA „Dąbie”oraz MAN NG313, MAN NL313 ze SPPK Police.
Pierwsze autobusy na ulice Szczecina wyjechały w roku 1928. Początkowo miały być one dodatkiem do jeżdżących po mieście od 1872 roku tramwajów. W pierwszym okresie kursowania obsługiwały one linię z lotnisko do Dąbia, którą po kilku miesiącach wydłużono do Klęskowa. Kolejne linie uruchomiono na trasach z otniska przez Dąbie do Kijewa, z Gumieniec do Dołuj, z Toru Kolarskiego do Uckermünde i z Gocławia do Polic. Do ich obsługi wykorzystywano wozy Daimler-Benz, które na swoje pokłady zabierały 40 pasażerów –22 na miejscach siedzących i 18 na stojących. Podobnie jak szczecińskie tramwaje pomalowano je na kolor jasnożółty. Na początku lat trzydziestych XX w. do grody Gryfa zakupiono nowocześniejsze autobusy firm Daimler-Benz i Bussing-NAG, które były wyposażone w silniki Diesla. Rozwój komunikacji autobusowej zahamowała II wojna światowa. Po jej zakończeniu w mieście nie było żadnego sprawnego pojazdu. Pierwszy wyremontowany autobus marki Bussing wyjechał na trasę dopiero w roku 1947. Dostawa fabrycznie nowych pojazdów nastąpiła dopiero w 1950 roku –w ciągu kolejnych 5 lat do Szczecina dotarło 45 autobusów – 30 Starów i 15 węgierskich Mavagów. Lata 60 i 70 –te to okres panowania popularnych ogórków. Kolejne dziesięciolecie to natomiast okres największego rozwoju szczecińskiej komunikacji autobusowej. Na ulice miasta, tak jak w całej Polsce, wyjeżdżały wówczas przede wszystkim Jelcze-Berliety oraz Ikarusy.
Obecnie na ulice Szczecina wyjeżdżają autobusy trzech przewoźników –SPA Klonowica, SPA Dąbie oraz SPPK Police. Organizatorem komunikacji miejskiej w mieście jest Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego. SPPK Police zostało wydzielone z MZK Szczecin w roku 1997, dwie kolejne spółki SPAK i SPAD w 1999 roku. Obecnie MZK jest wyłącznie przewoźnikiem tramwajowym.
