Polski rynek używanych autobusów w I połowie 2021 r.

Autobusowy czerwiec

Prezentujemy najnowsze analizy PZPM i JMK przygotowane na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów.  W czerwcu na polskim rynku sprowadzanych, używanych autobusów odnotowaliśmy 201 rejestracji, co w porównaniu z ubiegłym rokiem oznacza wzrost o 66 szt. (+48,9% r/r). To czwarty z rzędu miesiąc z wyraźnym wzrostem (w marcu o 19,7%, w kwietniu o 300,0% i w maju 178,3%).

Wydaje się, że ten autobusowy rynek wtórny szybciej wróci do normalności po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 niż pojazdy fabrycznie nowe. Przypomnijmy,  że w całym 2020 roku sprowadzono do Polski łącznie 2350 szt. używanych autobusów, czyli o 883 szt.  mniej niż rok wcześniej (-27,3% r/r). Kolejny pozytywny sygnał kondycji „używek” to brak w czerwcu „minusów” w poszczególnych segmentach.

Dodatni wynik osiągnęła zarówno kategoria minibusów (+3 szt. / +10,7% r/r), pojazdów międzymiastowych (+37 szt. / +80,4% r/r), jak i autokarów (+25 szt. / +80,6% r/r). Z kolei autobusów miejskich przybyło o 1 szt. więcej niż przed rokiem (24 szt.).

Od początku roku

W I połowie br. polscy przewoźnicy zarejestrowali łącznie 1047 używanych autobusów, czyli o 64 szt. więcej niż w tym samym okresie rok wcześniej (+64 szt. / +6,5% r/. To pierwsze wyjście „na plus” wtórnego rynku w tym roku, podczas gdy jeszcze po maju mieliśmy niewielki „minus”  (-2 szt. / -0,2% r/r). Do tego tylko kategoria autokarów odnotowała ujemny bilans w porównaniu z sytuacją sprzed roku. Reszta jest „na plusie”. Dlatego pamiętając spadki po kwietniu (-125 szt. / -16,1% r/r) i marcu, kiedy strata do zeszłorocznego poziomu wynosiła aż 221 szt. / -29,6% r/r., można pokusić się o stwierdzenie, że kryzys opuścił rynek sprowadzanych autobusów. Przynajmniej na razie.

W ciągu sześciu miesięcy br. sytuacja w poszczególnych segmentach rynku wtórnego wyglądała następująco:

• Autobusy MINI – 237 rejestracji (+60 szt. / +33,9% r/r), co oznacza polepszenie sytuacji w porównaniu z sytuacją po maju, kiedy nadwyżka wynosiła +57 szt. / +38,3% r/r, na co złożyły się wyniki ze stycznia (-23 szt. / -40,3% r/r), lutego (+1 szt. / +2,4%r/r) , marca (+29 szt. / +85,3% r/r), kwietnia  (+25 szt. / +500% r/r), maja (+26 szt. / +260% r/r) i czerwca (+3 szt. / +10,7% r/r). Dla porównania w całym ubiegłym roku sprowadzono do kraju 428 szt. używanych minibusów, czyli o 214 szt. mniej (-33,3% r/r) niż  rok wcześniej. Zeszłoroczna średnia sprzedaży to 35,6 pojazdu na m-c, podczas gdy tegoroczna jest już zdecydowanie wyższa: 39,5 szt. na m-c. Jednak do wyniku z 2019 roku jest ciągle daleko (53,5 szt. na m-c). Najlepiej sprzedający się model w tej kategorii to niezmiennie Mercedes-Benz Sprinter (94).
• Autobusy miejskie to 146 rejestracji (+11szt.  / +8,1% r/r), co oznacza nieznaczny spadek w porównaniu z okresem styczeń-maj (+10 szt.  / +8,9% r/r). Na półroczny wynik złożyły się wyniki ze stycznia (-14 szt.  / -25 % r/r), lutego (-10 szt.  / -27% r/r), marca (+6 szt.  / +26,1% r/r), kwietnia (+17 szt. / +566% r/r), maja (11 szt. / +110%)  i +1 szt. czerwca, . W całym 2020 roku kategoria ta osiągnęła poziom 350 szt. (-61 szt. / -14,8% r/r). Zeszłoroczna średnia sprzedaży to 29,1 pojazdu na m-c, a tegoroczna 24,5 szt. na m-c. W 2019 roku ten wskaźnik wynosił 34,3. Najlepiej sprzedający się w br. model na miejskim wtórnym rynku to Solaris Urbino 12 (28).
• Autobusy międzymiastowe – po czerwcu odnotowaliśmy tutaj poziom 367 rejestracji (+14 szt. / +4% r/r),  co oznacza zdecydowane polepszenie się sytuacji w porównaniu z rezultatem po maju 23 szt. / -7,5% r/r). Na aktualny wynik złożyły się wynik ze stycznia (-47 szt. / -39,8% r/r), lutego (-47 szt. / -51,7% r/r), marca (+15 szt. / +25,9% r/r) , kwietnia (+18 szt. / +120% r/r), maja (+48 szt. / +192% r/r. i czerwca (+37 szt. / +80,4% r/r). Dla porównania – skumulowany wynik za 2020 r. wyniósł tutaj 943 szt. (-206 szt. / -17,9% r/r. Zeszłoroczna średnia sprzedaży to 78,5 pojazdu na m-c, a tegoroczna: 63,6 szt. na m-c ( a w 2019r ten wskaźnik wynosił 95,8).  Najlepiej sprzedający się w tym roku model tego segmentu, to Iveco/Karosa Recreo (52).
• Autobusy turystyczne to razem 262 rejestracje (-26 szt. /-9,0 r/r), co oznacza poprawę sytuacji w porównaniu do okresu styczeń-maj, kiedy mieliśmy bardziej znaczący spadek (-51 szt. /-19,8 r/r). Na półroczny, nienajgorszy wynik autokarów  złożyły się wyniki ze stycznia (-61 szt. / -64,2% r/r), lutego (-46 szt. / -59% r/r) marca (-7 szt. / -11,9% r/r), kwietnia (+25 szt. / +277,8% r/r), maja (+38 szt. / +190% r/r) i czerwca (+25 szt. / +80,5% r/r). Najlepiej sprzedający się w tym roku sprowadzany używany autokar, to Mercedes-Benz Tourismo (24).

Nowe kontra używane

Od lat przewoźnicy sprowadzali do naszego kraju ponad 3 tys. używanych autobusów rocznie i dopiero pandemia powstrzymała ten trend. Warto przypomnieć,  że w rekordowym 2015 roku zarejestrowano w Polsce aż 3824 szt. używane autobusy zza granicy; w 2016 r. – 3575 szt., w 2017 r. – 3321, w 2018 r. – 3150 szt., a w 2019 r. – 3233 szt. To najlepiej pokazuje, jak silna jest ta część wtórnego rynku autobusów w Polsce. Teraz wychodzimy już z pandemii i widać wyraźnie, że rynek sprowadzanych autobusów mocno przyspieszył, a importerzy już widzą perspektywy na powrót transportu pasażerskiego, dopasowanego do aktualnych możliwości finansowych krajowych przewodników. W efekcie przewidujemy, że rynek sprowadzanych, używanych autobusów zdecydowanie szybciej wróci do „normalności” niż na rynek fabrycznie nowych pojazdów.

Porównując tegoroczne wyniki autobusów nowych (671) i używanych (1047) widać wyraźnie, że „górą” jest ta druga grupa. Spodziewamy się, że taka sytuacja utrzyma się do końca roku, a dodatkowo – po ustaniu pandemii – rynek wtórny jeszcze wzmocni swoją przewagę. Przewoźnicy będą szukali tańszych sposobów na odnowę taboru, a rząd nie zapowiada żadnych systemowych zmian, które mogłyby powstrzymać import starszych i nieekologicznych pojazdów. Po I połowie br. różnica między rynkiem sprowadzanych z rynku wtórnego a nowych autobusów wynosiła 376 szt. (+65%) podczas gdy jeszcze w styczniu był to poziom 72 szt. (+77% ), a w lutym 105 szt. (+50,5%). Natomiast w całym 2020 r. używanych autobusów było o 57% więcej niż nowych.

Oczywiście nadal istnieją duże różnice pomiędzy poszczególnymi segmentami. Największa dysproporcja – na korzyść rynku wtórnego – panuje niezmiennie wśród autobusów międzymiastowych i turystycznych.  W pierwszej z tych kategorii, od początku roku zarejestrowano … 73,4-razy więcej pojazdów niż nowych (367 szt. wobec 5 szt.), natomiast w drugim: 3,8-razy więcej (262 szt. wobec 69 szt.) Z kolei w segmencie MINI mamy odwrotną sytuację. Nowe minibusy przewyższają rynek sprowadzanych używanych pojazdów, osiągając proporcję 306 szt. do 237 szt. Podobny trend panuje w segmencie autobusów miejskich (290 szt. do 146szt.) Utrzymująca się cały czas duża dysproporcja pomiędzy nowymi i używanymi autokarami daje nam jednoznaczną odpowiedź na pytanie, dlaczego w Polsce sprzedaż fabrycznie nowych tych pojazdów jest na stosunkowo niskim poziomie. Zakładając, że nasza cała autobusowa flota to ok. 100 tys. pojazdów,  to  zgodnie z racjonalną polityką taborową ok.  5% z nich powinno być rocznie wymieniane na nowe. To daje potencjalną sprzedaż na poziomie 5 tysięcy szt. rocznie. W ostatnim „normalnym” roku, czyli w 2019 r. zakupiono 2478 nowych autobusów, a lukę w tym rachunku uzupełnili przewoźnicy liczbą 3233 używanych pojazdów, które zostały sprowadzone do Polski.

Na czele Euro 4

Wśród sprowadzonych od początku roku autobusów dominują pojazdy z normą emisji Euro IV produkowane w  latach 2005 -2009  (48% udział). Drugą grupę pod względem  popularności stanowiły młodsze z produkcji lat 2010-2019 (32% udział). Trzecią autobusy produkowane w latach 2000 -2004 (17% udział) czyli z emisją spalin na poziomie Euro III. Starsze – z lat 1996-1999 z normą Euro II zarejestrowano 8szt.

Aktualnie najstarszym autobusem zarejestrowanym w tym roku jest kolekcjonerski Ikarus 260 z 1986 r. Z kolei najmłodsze zarejestrowane pojazdy to 10 szt. ZAZ A08 z 2021 r. i to one stanową całą grupę „prawie nowych” autobusów w tym roku (plus 1 szt. z rocznika 2020). Dla porównania – w całym 2020 r. była to grupa 47 pojazdów, a w 2019 – 60 pojazdów. Z kolei w całym 2018 r. takich pojazdów było 47 szt.; w 2017 r. 31 szt., a w 2016 r. 54 (a dwóch najmłodszych wtedy roczników 101 szt.).

Lista rankingowa marek

W I połowie br. liderem wtórnego rynku jest tradycyjnie marka Mercedes-Benz. W rym okresie sprowadzono 292 pojazdy z logo niemieckiego producenta (+79 szt. /+37,1% r/r). Taki wynik daje 28% udział w rynku, co z kolei oznacza jego wzrost o 6,2 pkt proc.

Drugą pozycję zajmuje marka Iveco z liczbą 223 rejestracji, czyli o 47 szt. więcej niż przed rokiem (+26,7% r/r). Z kolei udział w rynku zwiększył się o 3,4 pkt proc. do 21,3%. Marka zawdzięcza wysoką pozycję w rankingu przejęciu pod koniec lat 90-tych autobusowego działu Renault, którego popularność w Polsce teraz zaczyna działać na korzyść koncernu. W tym roku polscy przewoźnicy sprowadzili 23 pojazdów marki Renault plus 10 autobusów pod marką Karosa, którą to markę także przejął koncern Iveco.

Trzecie miejsce na rynku używanych autobusów sprowadzanych do Polski z wtórnego rynku za granicą zajmuje Setra z liczbą 110 rejestracji (-7szt. /-6% r/r) i udziałem 10,5% – czyli o 1,4 pkt. proc. mniejszym niż przed rokiem.  Tym samym Setra i Mercedes-Benz,  druga marka koncernu Daimler Buses, mają ponad 38% udział na polskim rynku sprowadzanych używanych autobusów.

Stawkę najważniejszych graczy na rynku sprowadzanych autobusów do Polski zamyka MAN (69) i Solaris (58).