Polski rynek używanych autobusów – 05.2021

Autobusowy maj

Prezentujemy najnowsze analizy PZPM i JMK przygotowane na podstawie danych z Centralnej Ewidencji Pojazdów.  W maju na polskim rynku sprowadzanych, używanych autobusów odnotowaliśmy 192 rejestracje, co w  porównaniu z ubiegłym rokiem oznacza wzrost o 123 szt. (+178,3% r/r). Był to trzeci miesiąc ze wzrostem (w marcu o 19,7% a w kwietniu o 300,0%), po nieprzerwanych spadkach od marca 2020 do lutego br. Poziom importu używanych autobusów mimo, że jest od marca br. zdecydowanie wyższy niż rok wcześniej, to jednak wyraźnie niższy niż w analogicznych miesiącach 2019 – w marcu o 107 szt. w kwietniu o 210 szt. i  w maju o 61.

Wydaje się jednak, że ten segment autobusowego rynku szybciej dojdzie do normalności po kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 niż pojazdy fabrycznie nowe. Przypomnijmy,  że w całym 2020 roku sprowadzono do Polski łącznie 2350 szt. używanych autobusów, czyli o 883 szt.  mniej niż rok wcześniej (-27,3% r/r). O dobrej kondycji „używek” świadczy fakt, że w maju nie mamy żadnych „minusów”. Dodatni wynik osiągnęła zarówno kategoria minibusów (+26 szt. / +260% r/r), pojazdów międzymiastowych (+48 szt. / +192% r/r), jak i autokarów (+38 szt. / +190% r/r),  autobusy miejskie ( +11 szt./+110%).

Od początku roku

W okresie styczeń-maj br. polscy przewoźnicy zarejestrowali łącznie 846 używanych autobusów, czyli prawie tyle samo  co w tym samym okresie rok wcześniej -2 szt. / -0,2% r/. Warto podkreślić, że jest to zdecydowanie słabszy spadek niż był po kwietniu (-125 szt. / -16,1% r/r) i marcu, kiedy strata do zeszłorocznego poziomu wynosiła aż 221 szt. / -29,6% r/r. W ciągu pięciu pierwszych miesięcy br. sytuacja w poszczególnych segmentach rynku wtórnego wyglądała następująco:

• Autobusy MINI – 206 rejestracji (+57 szt. / +38,3% r/r), co oznacza polepszenie sytuacji w porównaniu z sytuacją po  kwietniu (kiedy nadwyżka wynosiła +31 szt. / +22,3% r/r), na co złożyły się wyniki ze stycznia (-23 szt. / -40,3% r/r), lutego (+1 szt. / +2,4%r/r) , marca (+29 szt. / +85,3% r/r), kwietnia  (+25 szt. / +500% r/r) i maja (+26 szt. / +260% r/r). Dla porównania w całym ubiegłym roku sprowadzono do kraju 428 szt. używanych minibusów, czyli o 214 szt. mniej (-33,3%  r/r) niż  rok wcześniej. Zeszłoroczna średnia sprzedaży to 35,6 pojazdu na m-c, a tegoroczna: 41,2 szt. na m-c. Jednak do średniej z 2019 roku jest ciągle daleko (53,5 szt. na m-c). Najlepiej sprzedający się model w tej kategorii to niezmiennie Mercedes-Benz Sprinter (87).
• Autobusy miejskie to 122 rejestracje (+10 szt.  / +8,9%  r/r), co oznacza poprawę w porównaniu z okresem styczeń-kwiecień (-1 szt.  / -1%  r/r), na co złożyły się wyniki ze stycznia (-14 szt.  / -25 % r/r), lutego (-10 szt.  / -27% r/r), marca (+6 szt.  / +26,1% r/r), kwietnia (+17 szt. / +566% r/r), i maja (11 szt.+110%)  W całym 2020 roku kategoria ta osiągnęła poziom 350 szt. (-61 szt. / -14,8% r/r). Zeszłoroczna średnia sprzedaży to 29,1 pojazdu na m-c, a tegoroczna: 24,4 szt. na m-c. W 2019 roku wynosiła 34,3. Najlepiej sprzedający się w br. model na miejskim wtórnym rynku to Solaris Urbino 12 (24).
• Autobusy międzymiastowe – po maju odnotowaliśmy tutaj poziom 284 rejestracji (-23 szt. / -7,5% r/r),  co oznacza polepszenie się sytuacji w porównaniu z rezultatem po kwietniu (-71 szt. / -25,2% r/r),  na co złożyły się wynik ze stycznia (-47 szt. / -39,8% r/r), lutego (-47 szt. / -51,7% r/r), marca (+15 szt. / +25,9% r/r) , kwietnia (+18 szt. / +120% r/r) i maja (+48 szt. / +192% r/r. Dla porównania – skumulowany wynik za 2020 r. wyniósł tutaj 943 szt. (-206 szt. / -17,9% r/r. Zeszłoroczna średnia sprzedaży to 78,5 pojazdu na m-c, a tegoroczna: 56,8 szt. na m-c ( a w 2019r wynosiła 95,8).  Najlepiej sprzedający się w tym roku model tego segmentu, to Iveco/Karosa Recreo (33).
• Autobusy turystyczne to razem 206 rejestracji (-51 szt. /-19,8 r/r), co oznacza poprawę sytuacji w porównaniu do okresu styczeń-kwiecień (-89 szt. /-37,6%  r/r),, na co złożyły się wyniki ze stycznia (-61 szt. / -64,2% r/r), lutego (-46 szt. / -59% r/r) marca (-7 szt. / -11,9% r/r), kwietnia (+25 szt. / +277,8% r/r) i maja (+38 szt. / +190% r/r). Najlepiej sprzedający się w tym roku sprowadzany używany autokar, to Mercedes-Benz Tourismo (17)..

Nowe kontra używane

Od lat przewoźnicy sprowadzali do naszego kraju ponad 3 tys. używanych autobusów rocznie i dopiero pandemia powstrzymała ten trend. Warto przypomnieć,  że w rekordowym 2015 roku zarejestrowano w Polsce aż 3824 szt. używane autobusy zza granicy; w 2016 r. – 3575 szt., w 2017 r. – 3321, w 2018 r. – 3150 szt., a w 2019 r. – 3233 szt. To najlepiej pokazuje, jak silna jest ta część wtórnego rynku autobusów w Polsce. Teraz wychodzimy już z pandemii i widać wyraźnie, że rynek sprowadzanych autobusów mocno przyspieszył, a importerzy już widzą perspektywy na powrót transportu pasażerskiego, dopasowanego do aktualnych możliwości finansowych krajowych przewodników. W efekcie przewidujemy, że rynek sprowadzanych, używanych autobusów zdecydowanie szybciej wróci do „normalności” niż na rynek fabrycznie nowych pojazdów.

Porównując tegoroczne wyniki autobusów nowych (518) i używanych (846) widać wyraźnie, że „górą” jest ta druga grupa. Spodziewamy się, że taka sytuacja utrzyma się do końca roku, a dodatkowo – po ustaniu pandemii – rynek wtórny jeszcze wzmocni swoją przewagę. Przewoźnicy będą szukali tańszych sposobów na odnowę taboru, a rząd nie zapowiada żadnych systemowych zmian, które mogłyby powstrzymać import starszych i nieekologicznych pojazdów. Po maju różnica między rynkiem sprowadzanych z rynku wtórnego a nowych autobusów wynosiła aż 328szt. (+63,3%) podczas gdy jeszcze w styczniu był to poziom 72 szt. (77% ), a w lutym 105 szt. (50,5%). Natomiast w całym 2020 r. używanych autobusów było o 57% więcej niż nowych.

Oczywiście nadal istnieją duże różnice pomiędzy poszczególnymi segmentami. Największa dysproporcja – na korzyść rynku wtórnego – panuje niezmiennie wśród autobusów międzymiastowych i turystycznych.  W pierwszej z tych kategorii, od początku roku zarejestrowano 56,8 razy więcej pojazdów niż nowych (284 szt. wobec 5 szt.), natomiast w drugim: 3,9-raza więcej (206 szt. wobec 53 szt.) Z kolei w segmencie MINI mamy odwrotną sytuację. Nowe minibusy przewyższają rynek sprowadzanych używanych pojazdów, osiągając proporcję 256 szt. do 206 szt. Podobny trend panuje w segmencie autobusów miejskich (203 szt. do 122 szt.), natomiast nie jest on tak wyraźny jak jeszcze rok temu. Utrzymująca się cały czas duża dysproporcja pomiędzy nowymi i używanymi autokarami daje nam jednoznaczną odpowiedź na pytanie, dlaczego w Polsce sprzedaż fabrycznie nowych tych pojazdów jest na stosunkowo niskim poziomie. Zakładając, że nasza cała autobusowa flota to ok. 100 tys. pojazdów,  to  zgodnie  z  racjonalną  polityką  taborową  ok.  5% z  nich  powinno  być  rocznie wymieniane na nowe. To daje potencjalną sprzedaż na poziomie 5 tysięcy szt. rocznie. W ostatnim „normalnym” roku, czyli w 2019 r. zakupiono 2478 nowych autobusów, a lukę w tym rachunku uzupełnili przewoźnicy liczbą 3233 używanych pojazdów, które zostały sprowadzone do Polski.

Na czele Euro 4

Wśród sprowadzonych od początku roku autobusów dominują pojazdy z normą emisji Euro  IV produkowane  w  latach 2005 -2009  (49% udział). Drugą grupę pod  względem  popularności stanowiły młodsze z produkcji lat 2010-2019 (32% udział). Trzecią autobusy produkowane w latach 2000 -2004 (16% udział) czyli z emisją spalin na poziomie Euro III. Starsze – z lat 1996-1999 z normą Euro II zarejestrowano 8szt.

Aktualnie najstarszym autobusem zarejestrowanym w tym roku jest kolekcjonerski Ikarus 260 z 1986 r. Z kolei najmłodsze zarejestrowane pojazdy to 7 szt. ZAZ A08 z 2021 r. i to one stanową całą grupę „prawie nowych” autobusów w tym roku. Dla porównania – w całym 2020 r. była to grupa 47 pojazdów w 2019 -60 pojazdów. Z kolei w całym 2018 r. takich pojazdów było 47 szt.; w 2017 r. 31 szt., a w 2016 r. 54 (a dwóch najmłodszych wtedy roczników 101 szt.).

Lista rankingowa marek

W okresie styczeń-maj liderem wtórnego rynku jest tradycyjnie marka Mercedes-Benz. W rym okresie sprowadzono 233 pojazdy z logo niemieckiego producenta (+54 szt. /+30,2% r/r). Taki wynik daje 27,5% udział w rynku, co z kolei oznacza jego wzrost  o 6,4 pkt proc.

Drugą pozycję zajmuje marka Iveco z liczbą 179 rejestracji, czyli o 24 szt. więcej  niż przed rokiem (+15,5% r/r). Z kolei udział w rynku zwiększył się o 2,9 pkt proc. do 212%. Marka zawdzięcza wysoką pozycję w rankingu przejęciu pod koniec lat 90-tych autobusowego działu Renault, którego popularność w Polsce teraz zaczyna działać na korzyść koncernu. W tym roku polscy przewoźnicy sprowadzili 21 pojazdów marki Renault plus 9 autobusów pod marką Karosa, którą to markę także przejął koncern Iveco.

Trzecie miejsce na rynku używanych autobusów sprowadzanych do Polski z wtórnego rynku za granicą zajmuje Setra z liczbą 90 rejestracji (-9 szt. /-9,1% r/r) i udziałem 10,6% – czyli o 1,0 pkt. proc. mniejszym niż przed rokiem.  Tym samym Setra i Mercedes-Benz,  druga marka koncernu Daimler Buses, mają ponad 38% udział na polskim rynku sprowadzanych używanych autobusów.

Stawkę najważniejszych graczy na rynku sprowadzanych autobusów do Polski zamyka MAN (60) i Solaris (53).