Tylko mandat dla nietrzeźwych rowerzystów na Słowacji

Tylko mandat dla nietrzeźwych rowerzystów na Słowacji

Podobnie jak w Czechach, Rumunii, czy na Węgrzech, słowackie prawo zabrania prowadzenia pojazdów osobom, w których organizmie znajdują się chociażby śladowe ilości alkoholu lub innej substancji odurzającej (limit 0‰). Jednak pijany rowerzysta zostanie ukarany co najwyżej mandatem, którego wysokość uzależniona jest od skali przewinienia. Inaczej niż w Polsce, nie pójdzie też do więzienia i nie zostanie mu odebrane prawo jazdy –pisze Adam Łaczek z I bike Kraków

W myśl słowackich przepisów prawnych, osoba kierująca rowerem:
a) nie może spożywać podczas jazdy alkoholu ani innej substancji odurzającej
b) nie może jechać rowerem po spożyciu alkoholu lub innej substancji odurzającej, dopóki znajdują się one w jego organizmie
c) ma obowiązek poddać się badaniu stwierdzającemu, czy nie jest pod wpływem alkoholu lub innej substancji odurzającej, albo leków które mogą obniżyć jego zdolność do bezpiecznego prowadzenia roweru.

Za naruszenie pkt. a) i b) można wymierzyć karę w wysokości od 150 do 800 EUR, a za naruszenie pkt. c) nakładana jest kara w wysokości od 300 do 1300 EUR. Przy nakładaniu kary zwraca się uwagę na wagę wykroczenia, szczególnie na sposób jego popełnienia i na jego skutki, na okoliczności, w których zostało popełnione, na wielkość winy, motywy i osobę sprawcy, w tym na to czy był już karany za podobne wykroczenie.

W przypadku powyżej wymienionych naruszeń przepisów nie nakłada się zakazu prowadzenia pojazdów motorowych, także wtedy, gdy jadący na rowerze miał prawo jazdy. Podobnie nie stosuje się przepisów o ocenie zdolności do prowadzenia pojazdów motorowych, czy przepisów o odebraniu lub ograniczeniu prawa jazdy.

Przepisy te są stosowane tylko w przypadku kierowców pojazdów mechanicznych. W praktyce wygląda to z reguły tak, że nietrzeźwym kierowcom zatrzymywane jest prawo jazdy i muszą oni poddać się badaniom psychologicznym;jeśli mieli powyżej 1‰ alkoholu we krwi –mogą trafić na rok do więzienia.

Policyjne statystyki pokazują, że w ostatnich 3 latach (tj. począwszy od roku 2009) bezpieczeństwo na słowackich drogach znacznie się poprawiło. Znacząco spadła liczba wypadków drogowych, w tym tych spowodowanych pod wpływem alkoholu, oraz ich ofiar śmiertelnych.

W całej Słowacji w wypadkach drogowych zginęły w ubiegłym roku 324 osoby, w tym 75 pieszych (23%) i 18 rowerzystów (5,5%). Spośród 15 001 wypadków drogowych ogółem, 1903 (blisko 13%) zostały popełnione pod wpływem alkoholu.

W ostatnich dwóch latach liczba zdarzeń drogowych z udziałem rowerzystów nieznacznie wzrosła, co być może związane jest ze wzrostem popularności roweru (o tym niżej). Główną przyczyną wypadków jest naruszenie obowiązków kierowcy (tu katalog jest bogaty, chodzi m.in. o nieustąpienie pierwszeństwa pieszym, jazdę pod wpływem alkoholu, nagłe i niespodziewane manewry na drodze). Szczegóły przedstawia poniższa tabela.

Liczba i przyczyny wypadków drogowych spowodowanych przez rowerzystów na Słowacji w latach 2010 i 2011:

Źródło: Policajnýzbor Slovenskej republiky, 2012

Jazda na rowerze pod wpływem alkoholu –w granicach rozsądku –jest na Słowacji społecznie akceptowana. Wiele osób, szczególnie starszych i mieszkańców małych miejscowości, wraca z gospody czy piwiarni właśnie rowerem. Policja stara się co prawda karać nietrzeźwych cyklistów, skupia się jednak głównie na tych, którzy swoim zachowaniem stwarzają zagrożenie na drodze.

Podobnie jak u nas, z roku na rok rower coraz chętniej wykorzystywany jest zarówno do rekreacji, jak i jako środek codziennej komunikacji. W większych ośrodkach miejskich Słowacji (Bratysława, Żylina, Koszyce, Preszów, Bańska Bystrzyca, Nitra i in.) rozwijają się ruchy pro-rowerowe i dążące do kształtowania przyjaznej mieszkańcom przestrzeni publicznej.

Bratysława, 430-tysięczna stolica Słowacji i jednocześnie jej największy ośrodek miejski, cierpi na brak spójnej infrastruktury dla rowerzystów. Słowacy próbują sobie z tym radzić podobnie jak nasi rowerzyści –popularyzując miejskie rowerowanie i próbując współpracować z władzami miejskimi w zakresie poprawy infrastruktury prorowerowej. W comiesięcznych Masach Krytycznych bierze tu udział ok. 100-200 osób. W przeprowadzonym w kwietniu br. trzecim już „liczeniu rowerzystów”naliczono 1360 kierowców jednośladów (20% więcej niż w czerwcu ub.r.). Co ciekawe, tylko jedna piąta z nich to rowerzystki. Podobną dysproporcję pokazują też pierwsze badania ruchu rowerowego w Bratysławie –kobiety stanowiły tylko 32% z 505 respondentów. Bratysławianie wyraźnie nie lubią jeździć zimą (tylko 30% ankietowanych osób zadeklarowało, że zimowe pogoda im nie przeszkadza), być może wynika to z faktu, że ponad 80% ankietowanych używa roweru głównie do rekreacji. Ponad połowa jeździ rowerem do pracy i szkoły, blisko połowa spędza na rowerze od 20 minut do godziny dziennie. Największą barierą w rowerowych podróżach jest –w ocenie ankietowanych –wspomniany już wcześniej brak przyjaznej infrastruktury, w tym głównie tras, którymi można by swobodnie przemieszczać się do i z centrum miasta.

Dla dociekliwych podaję linki do obowiązujących w Republice Słowackiej aktów prawnych dotyczących alkoholu i rowerzystów, statystyk policyjnych i niektórych źródeł, które wykorzystałam w artykule (niestety tylko w języku słowackim):
1) Zákon č. 8/2009 Z. z. o cestnej premávke a o zmene a doplneníniektorých zákonov v zneníneskorších predpisov –prawo o ruchu drogowym (§2, pkt 2, lit. v oraz u;§4, pkt. 2, lit. b oraz c;§137, pkt 2, lit. a oraz b)
2) Zákon č. 372/1990 Zb. o priestupkoch v zneníneskorších predpisov –ustawa o „przestępstwach”(§12, pkt 1;§22, pkt 1, lit. a, b, e oraz f, pkt 2 oraz 3)
3) Prehľad základných štatistických ukazovateľov dopravnej nehodovosti za roky 1980 až 2011 –statystyki wypadków drogowych z uwzględnieniem tych spowodowanych pod wpływem alkoholu, a wśród ofiar –z wyszczególnieniem pieszych i rowerzystów
4) Sčítanie cyklistickej dopravy, apríl 2012 –trzecie „liczenie rowerzystów”w Bratysławie (24.04.2012)
5) Veľkýprieskum: Mestskácyklistika v Bratislave 2011 (badanie stanu .

Informacje o sytuacji rowerzystów na Słowacji przekazali: Daniel Duriš z bratysławskiego stowarzyszenia Cyklokoalícia, dr inż. Marián Gogola z organizacjiMulica w Żylinie i pracownicy Infoserwisu słowackiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Wszystkim im bardzo dziękuję za pomoc w gromadzeniu informacji!

Źródło: http://ibikekrakow.com/2012/06/05/tylko-mandat-dla-nietrzezwych-rowerzystow-na-slowacji/