Migające przednie oświetlenie rowerów – legalne

Migające przednie oświetlenie rowerów –legalne

Marcin Hyła z ogólnopolskiej sieci organizacji rowerowych Miasta dla Rowerów o nowelizacji rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Wodnej

7 września 2012 roku na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji ogłoszona została nowelizacja rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia z dnia 31 grudnia 2002 r. (Dz.U 2012 poz. 997). Jest ona uwieńczeniem wieloletnich działań stowarzyszenia Miasta Dla Rowerów, które zidentyfikowało problemy wynikające z dotychczasowych przepisów, sformułowało postulaty pod adresem ministra właściwego do spraw transportu, brało udział w pracach ministerstwa a następnie konsultowało ogłoszony publicznie projekt, o czym pisaliśmy m.in. tutaj.

Nowelizacja ma przede wszystkim charakter porządkowy. W ustawie Prawo o Ruchu Drogowym po 'rowerowej’ nowelizacji z 2011 roku (Dz.U. 2011, nr 92 poz. 530) pojawiło się np. pojęcie 'wózka rowerowego’ (pojazd napędzany siłą ludzkich mięśni o szerokości większej niż 0,9 m) i warunki techniczne tego pojazdu musiały zostać doprecyzowane w rozporządzeniu. Ale nowelizacja zawiera również zmiany będące odpowiedzią na rozwój rynku i zmiany technologiczne oraz wychodzi naprzeciw wielu zdroworozsądkowym oczekiwaniom rowerzystów, legalizując dotychczasową praktykę w zakresie wyposażenia roweru. Nowe przepisy dotyczą głównie oświetlenia. Pojawiają się także regulacje dotyczące przyczep ciągniętych przez te pojazdy.

Najważniejsze nowości dotyczące rowerzystów (dotyczą zarówno roweru jak i wózka rowerowego):

·         Wymagane przepisami obowiązkowe oświetlenie pozycyjne może być zdemontowane w czasie, gdy nie ma obowiązku jego używania. Zatem w ciągu dnia, w warunkach dobrej przejrzystości powietrza na rowerze nie trzeba mieć zamontowanego oświetlenia i za jego brak nie grozi mandat. UWAGA: ten przepis nie dotyczy tylnego (czerwonego) oświetlenia odblaskowego, które musi być zamontowane na stałe. W tunelu a także np. we mgle rowerzysta ma obowiązek mieć oświetlenie pozycyjne zamontowane na rowerze i go używać niezależnie od pory dnia. Przepis wchodzi w życie 8 października 2012 roku.
 

·         Rozporządzenie dopuszcza migające oświetlenie przednie. Dotychczas migać mogło jedynie oświetlenie tylne. W ten sposób rowerzysta korzystający z większości popularnych diodowych lampek bateryjnych lub akumulatorowych będzie mógł wybrać tryb działania – światło ciągłe lub migające. Migające oświetlenie przednie jest znacznie lepiej widocznena tle silniejszych reflektorów przednich samochodów, co ma znaczenie zwłaszcza na skrzyżowaniach, jeśli rowerzysta porusza się drogą z pierwszeństwem. Ponadto tryb migający znacznie wydłuża czas pracy na bateriach czy akumulatorach. Przepis nie nakłada obowiązku korzystania z migającego światła i to rowerzysta decyduje o wyborze trybu świecenia. Przepis wchodzi w życie 8 października 2012 roku.
 

·         Oświetlenie przednie i tylne może znajdować się nie niżej niż 25 cm i nie wyżej niż 150 cm nad jezdnią. Dotychczasowy przepis, ograniczający wysokość montażu oświetlenia do przedziału 35 – 90 cm nie uwzględniał rozwoju rynku – większość oświetlenia montowanego na kierownicy roweru znajduje się wyżej niż 90 cm nad jezdnią. Był też niezgodny z przepisami prawa budowlanego, nakazującymi uwzględnianie tzw. trójkątów widoczności na skrzyżowaniu dla wysokości 1 m nad jezdnią i wyżej, co powodowało że w wielu przypadkach oświetlony zgodnie z przepisami rowerzysta był na skrzyżowaniu niewidoczny dla innych kierujących. Rowerzysta może zdecydować, na jakiej wysokości chce umieścić oświetlenie. UWAGA: przepisy rozporządzenia odnoszą się do wyposażenia pojazdów, a nie oświetlenia umieszczonego na rowerzyście (np. tzw. czołówek czy lampek przyczepionych do ubrania) które nie jest wystarczające. Przepis wchodzi w życie 1 stycznia 2013 roku.
 

·         Dopuszcza się stosowanie dowolnej liczby świateł pozycyjnych w rowerze i w wózku rowerowym. Dzięki temu rowerzysta może stosować np. podstawowe oświetlenie ciągłe i dodatkowo oświetlenie migające. Przepis wchodzi w życie 8 października 2012 roku, a w przypadku wózka rowerowego – 1 stycznia 2013 roku.
 

·         Dopuszcza się umieszczanie odblasków w kołach roweru, w tym – odblasków w kształcie ciągłego pierścienia umieszczonych w bocznych płaszczyznach kół roweru (chodzi m.in. o coraz popularniejsze opony z odblaskowym paskiem umieszczonym z boku opony na całym obwodzie). Przepis wchodzi w życie 8 października 2012 roku.
 

·         Rower i wózek rowerowy, którego konstrukcja uniemożliwia sygnalizowanie przez wyciągnięcie w bok ręki musi być wyposażony w kierunkowskazy spełniające wymagania techniczne kierunkowskazów dla motorowerów (chodzi np. o całkowicie zabudowane rowery poziome i wózki rowerowe z całkowicie zasłaniającego kierującego 'budą’). Przepis wchodzi w życie 1 stycznia 2013 roku.
 

·         Oświetlenie ciągniętej przez rower lub wózek rowerowy przyczepy może być zdemontowane w czasie gdy jego używanie nie jest wymagane przepisami, analogicznie jak w przypadku roweru i wózka rowerowego. Nowelizacja nie dopuszcza wprost, aby oświetlenie pozycyjne przyczepy ciągniętej przez rower lub wózek rowerowy było migające – jak oświetlenie pozycyjne roweru lub wózka rowerowego. Przepis wchodzi w życie 8 października 2012 roku.
 

·         Przyczepa ciągnięta przez rower lub wózek rowerowy powinna być wyposażona w dyszel wyposażony w urządzenie sprzęgowe uniemożliwiające przewrócenie się przyczepy w przypadku przewrócenia się roweru;nie dotyczy to przyczepy jednokołowej. W praktyce oznacza to, aby przyczepa dwukołowa musi mieć dyszel ze sprzęgiem zapewniającym trzy stopnie swobody (swoboda obrotu wokół osi podłużnej, osi poprzecznej roweru i wokół osi pionowej). Przepis wchodzi w życie 1 stycznia 2013 roku.

·         W pozostałym zakresie nie zmienia się nic. Rower nadal musi mieć co najmniej jeden sprawnie działający hamulec, sygnał dźwiękowy w postaci dzwonka lub innego urządzenia o nieprzeraźliwym dźwięku, czerwone światło odblaskowe widoczne z tyłu, światło pozycyjne barwy czerwonej widoczne z tyłu oraz światło pozycyjne barwy białej lub selektywnej żółtej widoczne z przodu, przy czym wszystkie światła muszą być widoczne w nocy w warunkach dobrej przejrzystości powietrza z odległości co najmniej 150 m (odblaskowe – oświetlone światłami drogowymi innego pojazdu).

Nowelizacja pozostawia jednak wątpliwości:

·         Czy przyczepka może mieć migające oświetlenie? Naszym zdaniem – tak, ponieważ jest częścią roweru lub wózka rowerowego, patrz też komentarz poniżej;
 

·         Czy przyczepka musi mieć oświetlenie przednie? Naszym zdaniem – tylko jeśli jest ciągnięta przez rower i ma ponad 90 cm szerokości (czyli jest szersza niż dopuszczalna szerokość pojazdu holującego) lub jeśli jest ciągnięta przez wózek rowerowy i jest szersza niż ten wózek;
 

·         Czy można używać przyczepek które są przymocowane dyszlem do bagażnika lub sztycy roweru holującego? Naszym zdaniem tak, ponieważ takie mocowanie ma trzy stopnie swobody i możliwe jest położenie roweru na boku bez jednoczesnego położenia na bok przyczepki (ma oba koła na ziemi).

Komentarz stowarzyszenia Miasta Dla Rowerów:

Nowelizacja rozporządzenia idzie w bardzo dobrym kierunku, legalizując bezpieczne (a wręcz podnoszące bezpieczeństwo) wyposażenie roweru i sposób jego używania. Uwzględnia rozwój rynku i technologii.

Niestety, niektóre zapisy wydają się nieuzasadnione i nieprecyzyjne. Szczególnie widoczne jest to w zapisach dotyczących mocowania i oświetlenia przyczepek rowerowych. Wstępna wersja rozporządzenia poddana konsultacjom społecznym wręcz delegalizowała przyczepki jednokołowe, o czym pisaliśmy tutaj. Ministerstwo na szczęście wycofało się z tego zapisu. Jednak nadal przepis dotyczący mocowania przyczepek pozostawia wątpliwości. Podobne jest w przypadku oświetlenia przyczepek. Jeśli intencją twórców ustawy było, aby przyczepka nie mogła mieć – jak rower – migającego oświetlenia pozycyjnego, to jakie za tym stały przesłanki? Skoro rower może mieć obecnie nawet 100 migających lampek czerwonych z tyłu, to jaki sens ma wymóg pozycyjnego światła stałego w przyczepce, które może znajdować się zgodnie z przepisami najwyżej najwyżej dwa metry dalej? A jeśli takiej intencji nie było, to dlaczego to nie zostało jasno sformułowane? Dlaczego niektóre nowe przepisy wchodzą w życie 30 dni po ogłoszeniu nowelizacji, a inne muszą czekać do 1 stycznia 2013 roku?

Te wpadki i wątpliwości wskazują na konieczność lepszej, zinstytucjonalizowanej współpracy ministerstwa ze środowiskami rowerowymi. Konieczny jest lepszy przepływ wiedzy dotyczącej rowerów. Trudno wymagać, aby urzędnicy znali się na dość egzotycznym do niedawna (i – szczerze mówiąc – niezbyt istotnym z punktu widzenia państwa czy ministerstwa właściwego do spraw transportu) rynku przyczepek rowerowych. Ale właśnie dlatego powinni korzystać z wiedzy organizacji społecznych zajmujących się tym szczegółowym problemem.

Przed nami nowelizacje dwóch niezwykle ważnych rozporządzeń: w sprawie znaków i sygnałów drogowych oraz w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych. Ministerstwo tutaj powinno zachować szczególną staranność i w pełni wykorzystać wiedzę i doświadczenie organizacji zrzeszających rowerzystów. To organizacje rowerowe od 20 lat aktywnie uczestniczą w opiniowaniu projektów rozwiązań drogowych dla rowerzystów i świetnie znają zarówno problemy polskiej inżynierii ruchu, jak i praktykę krajów, gdzie ruch rowerowy i jego bezpieczeństwo stoją na nieporównywalnie wyższym niż w Polsce poziomie. Mimo – a często wręcz z powodu – powszechnego stosowania rozwiązań, które polska inżynieria ruchu niekiedy określa jako 'niebezpieczne’ czy 'niedopuszczalne’.

Marcin Hyła

Źródło: http://www.miastadlarowerow.pl/index_wiadomosci.php?dzial=2&kat=8&art=95