Raport KRBRD o bezpieczeństwie rowerzystów w 2010

Publikujemy fragment raportu Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (KRBRD) „STAN BEZPIECZEŃSTWA NA POLSKICH DROGACH W 2010 ROKU Zagrożenia niechronionych uczestników ruchu”w części dotyczącej statystyk wypadków rowerowych w 2010r.

2.2. ROWERZYŚCI

2.2.1. Ofiary

W latach 2001-2010 liczba ofiar śmiertelnych wśród rowerzystów spadła o 54% (-330 osób) a udział zabitych rowerzystów zmalał z 11% do 7% ogółu ofiar śmiertelnych (tab. 2, rys. 19). W tym samym czasie liczba rannych rowerzystów zmalała o 45% (-2 900) (tab. 3). Najliczniejszą grupą zabitych rowerzystów są starsi mężczyźni w wieku powyżej 60 lat (40% zabitych). Również wskaźnik zabitych rowerzystów na 1 milion mieszkańców jest najwyższy dla mężczyzn w wieku powyżej 60 lat (tab. 10, rys. 20).

Tabela 10. Rowerzyści ofiary wypadków drogowych wg płci i wieku

Rysunek 19. Liczba zabitych pieszych i udział % w ogólnej liczbie zabitych w wypadkach drogowych w latach 2001-2010

Średni wskaźnik zagrożenia rowerzystów w 2010 roku wynosił 7,3 zabitych rowerzystów na 1 milion mieszkańców (rys.20) i był dwukrotnie wyższy niż średnio w krajach Unii Europejskiej (3,8 zabitych rowerzystów na 1 mln mieszkańców).

Rysunek 20. Zagrożenie rowerzystów –liczba zabitych rowerzystów na 1 mln mieszkańców w Polsce w 2010 roku (w Europie w 2008r.)

Kobiety stanowią zaledwie 22% zabitych rowerzystów i 30% ciężko rannych rowerzystów, ale wśród kobiet poszkodowanych w wypadkach również najliczniejszą grupą są panie w wieku średnim (40-59 lat) i starszym (powyżej 60 lat) (tab.10, rys. 21).

Rysunek 21. Rowerzyści –ofiary wypadków drogowych wg płci i wieku

Zagrożenie rowerzystów, podobnie jak zagrożenie pieszych, kojarzy się głównie z porą nocną. Jednak z danych wynika, że 72% potrąceń rowerzystów wydarza się w dzień i częściej na obszarach zabudowanych.

Tabela 11. Rowerzyści –zabici w wypadkach wg wieku, obszaru i pory dnia

Tabela 12. Rowerzyści –ciężko ranni w wypadkach wg wieku, obszaru i pory dnia

Rysunek 22. Rowerzyści –zabici w wypadkach wg wieku, obszaru i pory dnia

Rysunek 23. Rowerzyści –ciężko ranni w wypadkach wg wieku, obszaru i pory dnia

Rowerzyści na ciężkie obrażenia są narażeni przede wszystkim w obszarach zabudowanych, w dzień, przy czym oprócz rowerzystów w wieku powyżej 60 lat (25% rannych), dość liczną grupę stanowią osoby w średnim w wieku 40-59 lat (18% rannych) i osoby najmłodsze w wieku 0-14 lat (13%).

2.2.2. Miejsce, rodzaje wypadku

Wypadki z udziałem rowerzystów zdecydowanie częściej wydarzają się w obszarach zabudowanych (83%) niż poza obszarami zabudowanymi (tab. 13,rys. 24) i przede wszystkim w dzień (83%). Jednak poza obszarem zabudowanym 22% wypadków rowerzystów miało miejsce w nocy.

Tabela 13. Wypadki z udziałem rowerzystów wg miejsca i pory dnia

Rysunek 24. Wypadki z udziałem rowerzystów wg miejsca i pory dnia

W 2010 roku odnotowano 3918 wypadków z udziałem rowerzystów. W obszarach zabudowanych były to przede wszystkim zderzenia boczne (62%), tylne (11%) i czołowe (10%). Poza obszarami zabudowanymi rzadziej zdarzają się zderzenia boczne (45%), za to częściej zderzenia tylne (30%), co jest z pewnością spowodowane mniejszą liczbą skrzyżowań (tab.14).

PRZESIĄDŹ SIĘ NA:

Tabela 14. Rodzaje wypadków z udziałem rowerzystów

2.2.3. Zachowanie uczestników wypadków

W 2010 roku w wypadkach z rowerzystami uczestniczyło 4 018 rowerzystów i 3 538 innych kierujących (tab. 15). Większość rowerzystów (59%) nie popełniło żądnego błędu, natomiast wśród kierujących 48% było bez winy. Wśród błędów popełnianych przez rowerzystów najczęstszymi były:

· nieudzielanie pierwszeństwa przejazdu (18%),

· nieprawidłowe skręcanie, wyprzedzanie, omijanie, wymijanie (9%),

· jazda pod wpływem alkoholu (7%).

· Najczęstsze błędy popełniane przez kierujących, którzy brali udział w wypadku z rowerzystami, to:

· nieudzielanie pierwszeństwa przejazdu (24%),

· nieprawidłowe skręcanie, wyprzedzanie, omijanie, wymijanie (17%),

· niedostosowanie prędkości do warunków ruchu (4%),

· jazda pod wpływem alkoholu (3%).

Tabela 15. Zachowanie rowerzystów i innych kierujących uczestniczących w wypadkach z rowerzystami

Rysunek 25. Zachowanie rowerzystów i innych kierujących uczestniczących w wypadkach z rowerzystami –obszar zabudowany

Rysunek 26. Zachowanie rowerzystów i innych kierujących uczestniczących w wypadkach z rowerzystami –obszar niezabudowany

2.2.4. Wnioski

W latach 2001-2010 liczba zabitych rowerzystów zmalała o 54%, a liczba rannych rowerzystów o 45%. Jednak nadal zagrożenie rowerzystów wynosi 7,3 zabitych na 1 mln
mieszkańców i jest prawie 2 razy większe niż średnio w krajach Unii Europejskiej.

Najbardziej zagrożeni śmiercią na drodze są starsi rowerzyści (w wieku powyżej 60 lat), dla których wskaźnik ciężkości wynosi 18,5 zabitych na 1 mln mieszkańców. 78% zabitych rowerzystów i 70% ciężko rannych rowerzystów to mężczyźni.

Wśród ciężko rannych rowerzystów grupą zagrożoną są także osoby w wieku średnim 40-59 lat (29%), oraz dzieci w wieku 0-14 lat (15 %). 72% wypadków z rowerzystami wydarza się w dzień, z czego ponad połowa w obszarach zabudowanych. Zdecydowana większość wypadków z udziałem rowerzystów to zderzenia boczne (62% w obszarach zabudowanych i 45% poza obszarami zabudowanymi). Większość rowerzystów uczestniczyło w wypadkach nie ze swojej winny (59%). Najczęściej popełnianym błędem było nieudzielanie pierwszeństwa przejazdu. Pijani rowerzyści to około 7% rowerzystów uczestniczących w wypadkach. Jednak w ponad połowie (52%) wypadków z rowerzystami to kierowcy samochodów popełniali jakiś błąd, najczęściej nie udzielali pierwszeństwa przejazdu, czy nieprawidłowo wyprzedzali.

Od wielu lat rower jest promowany jako proekologiczny i zdrowy środek transportu, a jego popularność rośnie. Wydaje się jednak, że wciąż za mało uwagi przykłada się do redukcji zagrożeń, z jakimi spotyka się rowerzysta. Budowa ścieżek rowerowych i wydzielonych na jezdni pasów ruchu oraz powszechne stosowanie inżynierskich środków uspokojenia ruchu powinno znacznie ułatwić poruszanie się rowerzystów i zwiększyć ich bezpieczeństwo. Nie jesteśmy jednak w stanie całkowicie wyeliminować punktów kolizji ruchu rowerowego z samochodowym czy rowerzystów z pieszymi. Dlatego dla poprawy bezpieczeństwa rowerzystów, oprócz rozwoju infrastruktury, niezbędne jest propagowanie bezpiecznych zachowań i wzajemne poszanowanie rożnych grup uczestników ruchu. (…)