Sąd przyznał rację RPO ws. gdańskich ulg

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich: Zróżnicowanie prawaemerytów do ulgowych przejazdów w Gdańsku narusza zasadę równego traktowania. Otym, czy ktoś jest emerytem, nie decyduje wiek, ale to, czy ma prawo doemerytury. Nie można wprowadzać dodatkowych kryteriów, bo to narusza konstytucyjnązasadę równego traktowania.

Rzecznik skarży

Rzecznika zaalarmował obywatel, który zwrócił uwagę, żepraktyka Gdańska obiega od tego, co robią inne miasta, przyznając ulgi poprostu emerytom.

Rada Gdańska przyznała zaś prawo do ulg wyłącznie tymemerytom, którzy ukończyli 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni). To znaczy, żew Gdańsku nie skorzystają z ulgi emeryci, którzy tego wieku jeszcze nieprzekroczyli. Choć nie są to przypadki częste, to się zdarzają.

Rzecznik przyznał skarżącemu rację – rada miasta mogłanaruszyć zasadę równego traktowania. Sprawę powinien ocenić sądadministracyjny.

Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym pozwalasamorządowi definiować prawo do ulg (poza kilkoma obowiązkowymi ulgami – m.in.dla studentów, parlamentarzystów, osób z niepełnosprawnościami i kombatantów).Chodzi jednak o to, by wprowadzając te dodatkowe ulgi, samorząd stosował jasnekryteria i nie różnicował objętych nimi grup w niezrozumiały sposób. Jeśliprawo do ulgi mają mieć emeryci, to wszyscy, a nie tylko niektórzy z nich – bodo takiego ich potraktowania nie ma podstaw. Tak wynika z orzecznictwaTrybunału Konstytucyjnego i orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Rzecznik zwrócił się o wyjaśnienia do dyrektora ZarząduTransportu Miejskiego w Gdańsku. ZTM powołał się na ustawową swobodę wdefiniowaniu ulg. Dodał też, że nierówny wiek kobiet i mężczyzn wynika zpowszechnych przepisów emerytalnych.

RPO zauważył jednak, że choć dziś rzeczywiście generalniekobiety i mężczyźni uzyskują prawo do emerytury w różnym wieku (kobiety – 60lat, mężczyźni – 65 lat), to z tej samej ustawy emerytalnej, na którą powołujesię Gdańsk, wynika, że na emeryturę można przejść wyjątkowo przed ukończeniemodpowiednio – 55 i 60 lat. Chodzi m.in. o górników albo funkcjonariuszy służbmundurowych.

Nie ma żadnych racjonalnych powodów, by tych ludzi traktowaćinaczej niż pozostałych emerytów.

Równie dobrze można by napisać, że ulga przysługuje emerytomurodzonym w miesiącach zimowych albo tym, których nazwiska zaczynają się nalitery od A do K.

Mimo przyznanej samorządowi terytorialnemu dużejsamodzielności w stanowieniu prawa miejscowego, należy pamiętać, że wolamieszkańców nie jest wyłącznym źródłem władzy samorządowej. Samorządterytorialny musi działać w ramach powszechnie obowiązującego prawa -przypomina RPO.

Sąd przyznają rację

W skardze do Wojewódzkiego Sądowi Administracyjnego wGdańsku Adam Bodnar wniósł o uznanie nieważności zapisów uchwały rady miasta z2013 r. (w sprawie ustalenia cen za przejazdy środkami gminnego transportuzbiorowego). Zarzucił im naruszenie art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP w związkuz art. 94 Konstytucji RP oraz art. 50a. ust. 1 ustawy o publicznym transporciezbiorowym.

W październiku WSA w Gdańsku przyznał rację rzecznikowi istwierdził nieważność uchwały Rady Miasta Gdańska w zakresie, w jakimwprowadza ona dyskryminujące część emerytów (kobiety poniżej 55 roku życia imężczyzn poniżej 60 roku życia) regulacje (wyrok z 27 września 2018 r., sygn.akt III SA/Gd 536/18).

Wyrok nie jest prawomocny i Gdańsk może go zaskarżyć doNaczelnego Sądu Administracyjnego.

„