Warszawa: Klauzule społeczne w przetargach

Zarządzenie prezydent Warszawy z 1 września 2015 roku zalecastosowanie wymogu zatrudnienia m.in. na umowę o pracę w przetargach o wartościpowyżej 30 tys. euro na m.in. usługi gastronomiczne i cateringowe, utrzymaniezieleni, roboty budowlane oraz usługi związane z utrzymaniem czystości. Jest torekomendowane także w pozostałych postępowaniach oraz w ogłoszeniach poniżej 30tys. euro.

Stosowanie klauzul społecznych w przetargach na zamówieniapubliczne jest szczególnie istotne z uwagi na konieczność odpowiedniegokalkulowania budżetów przez instytucje oraz przygotowania ofert przez wykonawców.Dzięki zawarciu w zamówieniu stosownych wymogów ? dotyczących między innymiformy zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę oraz wymiaru etatu ? cena usługiprzestaje być jedynym kryterium wyboru oferty. Umożliwia to stworzeniestabilnych warunków partnerom realizującym zamówienie i zagwarantowaniepracownikom wynagrodzenia przynajmniej na poziomie minimum ustawowego.

Odejście od dominującej roli kryterium ceny oraz wdrażanie wprocedurach przetargowych jasnych kryteriów jakościowych ma na celu ustabilizowaniepolskiego rynku pracy. Zgodnie z intencją ustawodawcy, zamawiający powinnirealizować dobre praktyki, do których zalicza się między innymi wymaganiezatrudnienia pracowników na umowy o pracę do realizacji konkretnych zamówieńpublicznych czy pełna waloryzacja umów w toku.

?Podjęte przez warszawski ratusz działania to krok w słusznąstronę. Mamy nadzieję, że wprowadzone rozwiązania będą stopniowo rozszerzane nakolejne rodzaje przetargów, np. usług ochrony. Przepisy dotyczące stosowaniaklauzul społecznych dają dobry wzorzec pozostałym samorządom w Polsce. Liczymyna to, iż przykład Warszawy przyczyni się do upowszechnienia stosowania klauzulprzez pozostałe podmioty i instytucje publiczne w kraju? ? komentuje MarekKowalski, Przewodniczący Rady Zamówień Publicznych przy Konfederacji Lewiatan.

Instytucje, które przy konstruowaniu swoich budżetów nazamówienia publiczne uwzględniają w nich klauzule społeczne, niestety wciążnależą w Polsce do rzadkości. Szereg podmiotów publicznych wciąż nie kalkulujebudżetu w taki sposób, by pracodawcy mieli zagwarantowane środki na płacę dlapracowników przynajmniej w wysokości minimalnego wynagrodzenia. Jest toszczególnie istotne w kontekście wprowadzenia obowiązkowego ozusowaniaumów-zleceń, które nastąpi 1 stycznia 2016 roku.

Jedynym sposobem na zabezpieczenie interesu każdej ze stronjest jak najszybsza waloryzacja długoterminowych kontraktów ? najpóźniej zkońcem 2015 roku. Renegocjacje budżetów przewiduje znowelizowana ustawa Prawozamówień publicznych. Intencją Ustawodawcy, który wprowadził zmiany do przepisów,było zabezpieczenie wykonawców ? a tym samym również pracowników ? w przypadkunieprzewidzianych zmian w prawie, które mogą narazić płynność wykonywania usługw sektorze publicznym.

Do podmiotów, które nie respektują zapisów ustawy ominimalnym wynagrodzeniu, należą między innymi sądy, placówki służby zdrowiaczy instytucje kulturalne. Instytucje te wyceniają godzinę pracy na poziomiepołowy ? lub jeszcze niższym ? minimalnego wynagrodzenia, które wynosi obecnie13 zł bez VAT. Rekordziści wycenili jedną godzinę pracy ochroniarzy na rażące4,95 zł bez VAT.

Ustawodawca wielokrotnie podkreślał, że to zamawiający zsektora publicznego powinni stanowić przykład i dążyć do utrwalania pozytywnychwzorców na rynku pracy, co obejmuje między innymi uwzględnienie pełnych kosztówpracy. Podmioty rozpisujące przetargi nie powinny jedynie wymagać spełnianiakryterium ceny, lecz także aktywnie wspierać pracodawców i pracowników. Dziękizarządzeniu, które obowiązuje instytucje miejskie podległe Urzędowi m. st. Warszawaod 1 października 2015 roku, skorzystają wszyscy uczestnicy rynku pracy. Ma toszczególne znaczenie w zamówieniach, w których większość kosztów stanowiąwynagrodzenia pracowników ? czyli w branżach usługowych.