W Europie brakuje ponad 500 tys. kierowców zawodowych. Remedium: obniżenie wieku
Europejska branża transportowa cały mierzy się z dużymi wyzwaniami. Najbardziej palącym z nich jest deficyt kierowców zawodowych – liczba wolnych wakatów na świecie nieustannie wzrasta.
Jeżeli nie zostaną podjęte zdecydowane kroki, w samej Europie do 2026 roku może brakować ponad 2 mln kierowców zawodowych. W tym roku Unia w końcu zauważyła ten problem i podjęła pierwsze kroki zaradcze.
Rozkład jazdy:
- Ile może brakować kierowców zawodowych w Europie do 2026 roku?
- Dlaczego młodzi ludzie nie chcą zostać kierowcami zawodowymi?
- Jakie zmiany w prawie jazdy planuje Unia Europejska, żeby pomóc branży transportowej?
Starzejąca się kadra
Niedobór zawodowych kierowców pozostaje strukturalnym wyzwaniem branży transportowej, które nie zniknęło nawet podczas dwuletniego (2022-2024) spowolnienia aktywności w sektorze. Według danych PE, w 2024 roku na terenie całej Europy odnotowano ponad 500 000 wolnych posad dla kierowców zawodowych.
Problem niedoboru kierowców zawodowych nie dotyczy już tylko zachodniej części Starego Kontynentu. Coraz wyraźniej jest on odczuwalny również w jego wschodnim oraz centralnym rejonie. Jak zauważają eksperci z firmy sennder, cyfrowego operatora logistycznego działającego na terenie Europy, populacja kierowców zawodowych starzeje się. Branża nie jest w stanie przyciągnąć wystarczającej liczby młodych ludzi, by zapewnić równowagę między napływem nowych pracowników a odpływem osób odchodzących na emeryturę. Średnia wieku wśród europejskich kierowców to obecnie ok 47 lat. Co więcej, jedna trzecia tych pracowników przekroczyła już 55 rok życia. Kierowcy ci odejdą więc na emeryturę w przeciągu dekady, w rezultacie czego branża może znaleźć się w niezwykle trudnej sytuacji.
Jedną z głównych przeszkód w pozyskiwaniu młodych kierowców są wysokie koszty uzyskania niezbędnych uprawnień zawodowych. Według danych IRU koszt uzyskania prawa jazdy kategorii C/C+E oraz kwalifikacji zawodowych w Europie jest 3,7 razy wyższy niż wartość średniej miesięcznej płacy minimalnej na kontynencie.
Próg wejścia do branży w Polsce może przekraczać nawet 15 tyś zł. Na tę kwotę składają się koszty kursów na prawo jazdy kategorii C i C+E, badania lekarskie oraz psychologiczne, a także uzyskanie kwalifikacji wstępnej
Unia wychodzi na przeciw
W tym roku Unia Europejska zdecydowała się na obniżenie minimalnego wieku dla zdobycia prawa jazdy kat. D z 23 do 21 lat – o ile kandydat posiada przyspieszone świadectwo kwalifikacji zawodowej. To odpowiedź na rosnące braki kierowców autobusów w całej Europie, a także próba przyspieszenia procesu wejścia młodszych pracowników do zawodu, szczególnie w kontekście dekarbonizacji i transformacji transportu publicznego.
Poniżej przegląd najważniejszych zmian w unijnych przepisach o prawie jazdy:
✅ Okres próbny dla nowych kierowców – będzie trwał 2 lata i obejmie wszystkich bez względu na wiek. W tym czasie obowiązywać będą surowsze kary za wykroczenia, np. jazdę po alkoholu (obowiązywać ma zerowy limit alkoholu w całej UE).
✅ Nowy próg wiekowy – państwa członkowskie będą mogły pozwolić 17-latkom uzyskać prawo jazdy kat. B, ale tylko pod opieką doświadczonego kierowcy.
✅ Ujednolicenie dokumentów – prawo jazdy kategorii A i B będzie wydawane maksymalnie na 15 lat na terenie całej Unii (w Polsce już tak jest).
✅ Wyższy próg badań lekarskich – kraje członkowskie będą mogły rozpocząć kontrolę stanu zdrowia kierowców dopiero od 65. roku życia (obecnie UE pozwalała to od 50. roku).
✅ Cyfrowe prawo jazdy – będzie honorowane we wszystkich państwach członkowskich.
✅ Odbieranie prawa jazdy – wprowadzony zostanie unijny system wzajemnego uznawania decyzji o cofnięciu prawa jazdy. Dane będą trafiały do systemu RESPER, co uniemożliwi obchodzenie przepisów przez „turystykę prawną” między krajami.
Porozumienie wypracowane przez polską prezydencję Rady UE i Parlament Europejski musi zostać jeszcze formalnie zatwierdzone przez państwa członkowskie oraz sam Parlament. Nowe przepisy wejdą w życie około 2030 roku, a kraje będą miały cztery lata na dostosowanie się do nowych regulacji.
Naszym zdaniem: To duża zmiana systemowa, która ma ułatwić dostęp do zawodu, poprawić bezpieczeństwo i dostosować unijne prawo do realiów XXI wieku. Dla firm transportowych – to również szansa na odmłodzenie kadr i pozyskanie nowych pracowników w zawodzie kierowcy autobusu.
Komentarze