Ustawa o PTZ po konsultacjach: 23 uwagi i 9 opinii. Zamiast rewolucji – modernizacja

Po co nowa ustawa?

Najnowszy projekt zawiera wiele nowych propozycji, które mają zmienić organizowanie publicznego transportu zbiorowego w Polsce, natomiast nie są to zmiany rewolucyjne. Główne kierunki noweli to:

• utrzymanie dotychczasowej organizacji regionalnych przewozów autobusów, bazujących głównie na przewozach komercyjnych. To dobra wiadomość dla prywatnych przewoźników, bo nie zakłada bezpośredniego organizowania transportu zbiorowego poza miastami. Nowa ustawa ma wyeliminować tylko potwierdzenie zgłoszenia przewozu, które zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy mają zastąpić zezwolenia i to od 1 stycznia 2024 r.) Jednocześnie ma zostać utrzymane dofinansowanie do ulg w formie dotacji z budżetu państwa.
• uzupełnienie siatki przewozów komercyjnych poprzez przewozy autobusowe o charakterze użyteczności publicznej, gdzie umowy mają być zawierane na dłuższych okres czasu (tj. nie dłużej niż 10 lat wobec obecnych umów rocznych),. co ma z jednej stronie podnieść próg wymagań w zakresie taboru, jak i zabezpieczyć organizatorów na okres dłuższy niż rok (jak to jest obecnie);
• wprowadzanie zintegrowanych systemów taryfowo-biletowy, czyli to co do tej pory było zarezerwowane dla metropolii ma być dostępne także dla innych jednostek samorządowych.

Teoretycznie projektowana ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem zmiany zawartej w art. 1 pkt 1 i pkt 18 – 31 i art. 2, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2026 r. Obszerna Ocena Skutków Regulacji przygotowana przez Ministerstwo Infrastruktury dostępna jest TUTAJ.

23 uwagi i 9 opinii

Na stronach RCL pojawiły się również dokumenty z procesu uzgadniania, konsultacji i opiniowania projektu. To 23 uwagi i 9 opinii. Przedstawiamy je raz z linkami poniżej:  

Stanowiska zgłoszone w ramach konsultacji publicznych

1.  uwagi – Piaseczyńsko-Grójeckie Towarzystwo Kolei Wąskotorowej.pdf
2.  uwagi – PIGTSiS.pdf
3.  uwagi – Pomorskie Towarzystwo Miłośników Kolei Żelaznych.pdf
4.  uwagi – SKPL Cargo Sp. z o.o.pdf
5.  uwagi – Beskidzki Związek Powiatowo-Gminny.pdf
6.  uwagi – Forum Kolejowe Railway Business Forum.pdf
7.  uwagi – Fundacja ProKolej.pdf
8.  uwagi – IGKM.pdf
9.  uwagi – Marcin Gromadzki Public Transport Consulting.pdf
10.  opinia – Federacja Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie.pdf
11.  uwagi – Arriva Rp Sp. z o.o. w Toruniu i Arriva Bus Transport Polska Sp. z o.o. w Toruniu.pdf
12.  uwagi – ZMP.pdf
13.  uwagi – ZPP.pdf
14.  uwagi – Związek Powiatowo-Gminny Grodziskie Przewozy Autobusowe.pdf
15.  uwagi – Związek Powiatowo-Gminny Wielkopolski Transport Regionalny.pdf
16.  uwagi – Stowarzyszenie Polski PKS.pdf
17.  uwagi – Towarzystwo Przyjaciół Kolejki Średzkiej Bana.pdf
18.  uwagi – Travel-Bus Usługi Transportowe Robert Dziewit.pdf
19.  uwagi – Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego za pośrednictwem Biura Związku Województw RP.doc
20.  uwagi – Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego za pośrednictwem Biura Związku Województw RP.doc
21.  uwagi – Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego za pośrednictwem Biura Związku Województw RP.DOC
22.  uwagi – Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego za pośrednictwem Biura Związku Województw RP.doc
23.  uwagi – Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego za pośrednictwem Biura Związku Województw RP.doc

Z kolei zgłoszone stanowiska w ramach opiniowania to:

1. uwagi – Biuro Rzecznika MiŚP.pdf
2.  uwagi- Wojewoda Lubuski.doc
3. uwagi- Wojewoda Mazowiecki.pdf
4. uwagi- Wojewoda Śląski.pdf
5.  uwagi- Wojewoda Świętokrzyski.pdf
6.  uwagi- – Wojewoda Wielkopolski.pdf
7.  uwagi- Wojewoda Zachodniopomorski.pdf
8.  uwagi- UOKiK.pdf
9.  uwagi- UZP.docx

Podsumowanie konsultacji

Liczba i zawartość pokazuje, jak wiele aspektów cały czas wymaga dyskusji i jak rozbieżne są interesy poszczególnych grup. Przykładowo wojewoda mazowiecki chce restrykcyjnej definicji komunikacji miejskiej (bez przewozów podmiejskich) czy też uelastycznienia zasad współpracy między organizatorami (dopuszczenia szerszej współpracy gmin i powiatów). Z kolei PIGTSiS jest bardzo rozczarowany zakresem nowelizacji.

-„Zachodzi naszym zdaniem pytanie, po co przez ponad osiem lat pracowano nad nowelizacja ustawy o publicznym transporcie zbiorowym skoro w przesłanych projektach nie rozstrzygnięto kwestii, które były kością niezgody’’ i przyczyną niemożności dojścia do jednego stanowiska pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego, które miały pełnić funkcję organizatorów a przedsiębiorstwami, które obawiały się, że w przypadku nie „załapania się” na przewozy o charakterze użyteczności publicznej zostaną wyrugowane z rynku przewozowego. Proponowane rozwiązania nie zadowolą zarówno organizatorów, albowiem przewoźnicy realizujący przewozy na własne ryzyko ekonomiczne będą mogli konkurować z przewozami o charakterze użyteczności publicznej organizowanymi przez nich, jak i przedsiębiorców, którzy zostaną pominięci przy zawieraniu umów na przewozy o charakterze użyteczności publicznej i będą w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej, w porównaniu do tych przedsiębiorców, którzy, na tych samych liniach komunikacyjnych, będą otrzymywali wysokie dofinasowanie ze środków publicznych” – zaskakująco trafnie punktuje PIGTSIS.

Słano tez wygląda wizja ujednolicenia cen biletów na obszarze całego województwa. W zaproponowanych przepisach brak jest zdefiniowania na czym polegać ma wprowadzenie zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego. Projekt ustawy nie precyzuje i umożliwia szeroką interpretację przepisów. Na przykład nie definiuje możliwości tworzenia różnych rodzajów biletów okresowych ważnych na wiele linii wraz ze stosowaniem uprawnień do ulg ustawowych, które obecnie mogą być sprzedawane w transporcie autobusowym jedynie na daną linię komunikacyjną i daną relację.

Z kolei uwagi wojewodów dotyczyło również nowych zasad udzielania dopłat FRPA. Polecamy lekturę wszystkich uwag, natomiast ich liczba i zakres pokazuje, że mamy z kolejną modyfikację, a nie próbą radykalnego zmodernizowania zasad organizowania i wykonywania drogowego publicznego transportu zbiorowego.