Rząd o likwidacji fabryki autobusów w Słupsku: Zrobiliśmy wszystko co możliwe

Kolejna fabryka

Scania Production Słupsk to kolejna fabryka autobusów w Polsce (po Volvo we Wrocławiu), która zostanie zlikwidowana w 2024 roku.  Przypomnijmy, że pomorski zakład powstał w 1992 roku – początkowo jako joint venture Scania-Kapena SA. W tym roku – po ponad 30 latach działalności – 29 maja 2023 r. zarząd spółki ogłosił, że likwiduje fabrykę w Słupsku – produkującą setki nowoczesnych autobusów rocznie. Dodajmy, że Scania Production Słupsk jest obecnie miejscem pracy dla 1047 osób zatrudnionych w dwóch lokalizacjach – zakładzie produkcji nadwozi autobusów przy ul. Grunwaldzkiej 12 w Słupsku (847 pracowników) oraz zakładzie produkcji podwozi typu K w Kobylnicy koło Słupska (200 pracowników). Ten drugi zakład nie jest zagrożony likwidacją.

Natomiast efekt zwolnienia 847 pracowników z autobusowej fabryki przy Grunwaldzkiej będzie miał ogromne skutki społeczne i  ekonomiczne zarówno dla Słupska, jak i całego regionu. Do tego likwidacja tak dużego i opartego na najnowocześniejszych technologiach zakładu, już powoduje przerwanie łańcucha dostaw z wielu branż.

-„Trudno w tej chwili określić skalę zwolnień pracowników u kooperantów i dostawców komponentów. Istnieje duże prawdopodobieństwo zamykania działalności lub bankructw części podmiotów gospodarczych współpracujących ze słupską Scanią – napisał poseł Zbigniew Konwiński.

11 lipca do interpelacji odniósł się Grzegorz Piechowiak – sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, który odpowiadając na zadane pytania napisał:

-„W zakładzie Scania Production Słupsk przy ul. Grunwaldzkiej ma nastąpić stopniowe wygaszanie produkcji i finalne zamknięcie fabryki nadwozi autobusów. Zwolnienia grupowe mają zostać rozłożone w czasie. Proces zwolnień grupowych będzie trwał do lipca 2024 roku. W 2022 roku Scania wyprodukowała ponad 300 autobusów, czyli o połowę mniej niż w 2021 roku. Obecnie trwają negocjacje ze związkami zawodowymi. Pomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. (PARR) pozostaje w kontakcie z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Gdańsku oraz Powiatowym Urzędem Pracy w Słupsku w celu podjęcia niezbędnych działań, w porozumieniu z przedsiębiorcą, na rzecz zwalnianych pracowników. PARR S.A. pozostaje także w bezpośrednim kontakcie z kierownictwem działu kadr Scania, któremu wskazano na naszą gotowość wsparcia na rzecz pracowników, których miejsca pracy ulegną likwidacji – napisał Grzegorz Piechowiak.

Efekt pandemii

Zdaniem przedstawiciela rządu, segment autobusów podobnie jak cały przemysł motoryzacyjny mocno odczuł negatywne skutki pandemii koronawirusa. Efektem tego był znaczny wzrost kosztów komponentów do produkcji, który był ściśle związany z zerwanymi łańcuchami dostaw przede wszystkim w obszarze podzespołów elektronicznych. Na sytuację rynku ma wpływ również wojna rosyjsko-ukraińska (brak dostępu do tańszych surowców np. stali), inflacja czy ceny energii elektrycznej.

-„Te czynniki wpływają na decyzje podejmowane przez producentów samochodów i autobusów, którzy muszą działać zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami, a jednocześnie dbać o rentowność prowadzonej działalności – podkreślił Grzegorz Piechowiak – sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii w odpowiedzi na pytanie, czy rząd podejmie rozmowy z przedstawicielami rządów Szwecji i Niemiec ws. słupskiej fabryki.

Polska pomoc

Przypomnijmy, że zgodnie z danymi z bazy UOKiK, Scania Production Słupsk S.A. otrzymała w latach 2006-2015wsparcie w łącznej kwocie 193 419,43 zł. Wsparcie to udzielane było przez różne podmioty, m.in. PARP, Centrum Edukacji Logistycznej czy Prezydenta Miasta Słupsk i w każdym przypadku była to pomoc udzielana na szkolenia, działania dotyczące ochrony środowiska oraz pomoc de minimis.

-„Przedsiębiorstwo Scania Production Słupsk S.A. nie otrzymało ani nie wnioskowało o wsparcie udzielane przez Polski Fundusz Rozwoju w ramach TarczyFinansowej 1.0, Tarczy Finansowej 2.0 ani Tarczy Finansowej dla Dużych Firm. Przedsiębiorca uzyskał 31.12.2021 roku od Pomorskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. (PARR S.A.), zarządzającego Słupską Specjalną Strefą Ekonomiczną, decyzję o wsparciu nr 55/2021 na okres 12 lat na realizację nowej inwestycji mającej na celu dywersyfikację produkcji przedsiębiorstwa poprzez produkcję podwozi autobusowych Scanii typu K. Powyższa decyzja wprowadza obowiązek zatrudnienia nowych pracowników do 30 września 2023 r. i jego utrzymania do końca września 2026 r.  – podkreślił Grzegorz Piechowiak

Co dalej?

Na pewno część pracowników Scanii z zakładu przy ul. Grunwaldzkiej znajdzie zatrudnienie w montowi w Gminie Kobylnica , gdzie trwa produkcja podwozi autobusowych typu K. Planowana wielkość produkcji tych podwozi wg business planu to od 3084 sztuk w 2022 roku do 5592 sztuk w 2026 roku. Realizacja inwestycji odbywa się na terenie o pow. 3,2214 ha/nieruchomościach zabudowanych, prywatnych, dzierżawionych przez Scanię. I na ten cel spółka otrzymała wyżej wspomnianą pomoc w wysokości 30,6 mln zł.

Ponadto swoje wsparcie zaoferował już Zarząd Pomorskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A., działający jako zarządzający Słupską Specjalną Strefą Ekonomiczną oraz Słupskim Inkubatorem Technologicznym.

Poniżej proponowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii lista działań:

• Pośrednictwo pracy – przeprowadzenie aktualnej analizy zapotrzebowania na pracowników w firmach zlokalizowanych w Słupskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej i Słupskim Inkubatorze Technologicznym oraz w pozostałych kluczowych firmach obszaru we właściwości SSSE, także spoza regionu słupskiego.
• Organizacja/współorganizacja na terenie Słupskiego Inkubatora Technologicznego z pozostałymi partnerami m.in. Wojewódzki Urząd Pracy z Gdańska (WUP), Powiatowy Urząd Pracy ze Słupska (PUP), Agencja Rozwoju Pomorza S.A.
• z Gdańska (ARP), Słupską Izbą Przemysłowo-Handlową (SIPH), targów pracy/giełdy pracy/giełdy kooperacyjnej dla pracowników Scanii z udziałem firm strefowych i firm z regionu.
• Skoordynowanie lokalnie działań we współpracy ze partnerami tj. Polską Agencją Inwestycji i Handlu S.A. oraz Invest in Pomerania z Gdańska (ARP), w zakresie pozyskania inwestora strategicznego do zagospodarowania nieruchomości lub ewentualnie także pracowników przy ul. Grunwaldzkiej, w tym możliwość wydania decyzji o wsparciu w ramach Polskiej Strefy Inwestycji dla inwestora wpisującego się w ramy programu. Warto zwrócić uwagę, że m.in. zgodnie z art. 2 ustawy o wspieraniu nowych inwestycji za nową inwestycję uważa się również: „nabycie aktywów należących do zakładu, który został zamknięty lub zostałby zamknięty, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym aktywa nabywane są przez przedsiębiorcę niezwiązanego ze sprzedawcą i wyklucza się samo nabycie akcji lub udziałów przedsiębiorstwa”. Powyższa definicja byłaby przesłanką do zakwalifikowania kosztów nabycia zakładu do kosztów kwalifikujących się do uzyskania wsparcia.
• Działania w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami.
• Włączenie się w system przekwalifikowania pracowników Scanii, przy zaistnieniu odpowiednich narzędzi finansowania