Rząd: Autobusowa ustawa zlikwiduje wykluczenie komunikacyjne

„Osoby, które nie posiadają własnych samochodów, są skazane na wykluczenie komunikacyjne, które jest udziałem części Polaków mieszkających wszędzie tam, gdzie brakuje dróg w odpowiednim stanie, aby dojeżdżały tam autobusy lub popularne busiki” – podkreślił szef resortu infrastruktury.

Dwa filary
„Przedstawiliśmy dwa filary walki z wykluczeniem komunikacyjnym – pierwszy to Funduszu Dróg Samorządowych, który (…) w wielkości niespotykanej do tej pory wesprze budowę dróg lokalnych; drugi to projekt ustawy tzw. autobusowej, która pozwoli przywrócić połączenia autobusowe tam, gdzie do tej pory się to nie opłacało” – dodał.

„Mam nadzieje, że wkrótce ta ustawa zostanie przyjęta w parlamencie” – zaznaczył.

Adamczyk podkreślił, że w ten sposób rząd prezentuje spójną koncepcję sieci transportowej w Polsce, nie tylko na autostradach i drogach ekspresowych (…) Inwestujemy w każdej części naszego kraju, aby poprawić warunki życia i bytu Polaków – powiedział.

„Nasz cel jest taki, żeby drogi były bezpieczne, przewidywalne i komfortowe” – dodał.

Rządowe tło
7 maja Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, przedłożony przez ministra infrastruktury. Powstanie Fundusz rozwoju przewozów autobusowych, z którego dofinansowywane będzie przywracanie lokalnych połączeń autobusowych. Dofinansowanie ma dotyczyć linii komunikacyjnych nie funkcjonujących od co najmniej 3 miesięcy przed wejściem ustawy w życie oraz linii, na które umowa o świadczenie usług dotyczących publicznego transportu zbiorowego zostanie zawarta po jej wejściu w życie.

Premier Mateusz Morawiecki powiedział, że odtwarzając połączenia autobusowe, rząd postanowił zmierzyć się z problemem cywilizacyjnym. Chodzi o to, że w praktyce większość przewozów realizują przewoźnicy prywatni, którzy wykonują regularne przewozy na liniach rentownych, a nierentowne zamykają, skazując wielu mieszkańców, zwłaszcza z mniejszych miejscowości, na wykluczenie transportowe. Z kolei samorządy mówią o braku środków na organizację przewozów o charakterze użyteczności publicznej.

Dlatego dzięki dopłatom z budżetu centralnego – we współpracy z samorządami gminnymi, powiatowymi i wojewódzkimi – zostaną odtworzone zlikwidowane połączenia autobusowe. Jednocześnie nowy Fundusz wraz z Funduszem Dróg Samorządowych (odpowiadającym za budowę i modernizację dróg gminnych i powiatowych) – będą stanowić dwa filary przywracania transportu lokalnego.

Zgodnie z projektem ustawy, Fundusz będzie państwowym funduszem celowym – jego dysponentem będzie minister do spraw transportu. Bank Gospodarstwa Krajowego będzie prowadził obsługę Funduszu na zasadach określonych w umowie z jego dysponentem.

Środki zgromadzone w Funduszu będą przeznaczane na dofinansowanie zadań zapewniających funkcjonowanie przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, z wyłączeniem komunikacji miejskiej. Dofinansowanie będzie przyznawane w formie dopłaty do kwoty deficytu pojedynczej linii o charakterze użyteczności publicznej.

Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na dofinansowanie Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej w 2019 r. wyniesie 300 mln zł, a w latach kolejnych – 800 mln zł (począwszy od 2020 r. do 2028 r.).

Autobusowy podział
Zgodnie z projektem ustawy, podział środków Funduszu w danym roku budżetowym na poszczególne województwa będzie dokonywany na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zasad podziału środków Funduszu.

Wśród kryteriów, na podstawie których wojewoda będzie dokonywał podziału środków Funduszu na rzecz samorządów terytorialnych, będzie m.in. realizacja potrzeb osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Oznacza to, że zwiększy się dostępność nowych połączeń autobusowych o charakterze użyteczności publicznej dla osób z niepełnosprawnościami. Ponadto, wojewoda ma kontrolować sposób i terminowość wykonania zadania, na które zostało udzielone dofinansowanie oraz prawidłowość wyliczenia dopłaty (pod względem zgodności z umową o dopłatę).

Zgodnie z projektem dopłata w wysokości nie wyższej niż 1 zł do 1 wozokilometra ma obowiązywać do końca 2021 r. Po tej dacie dopłata będzie ustalana w kwocie nie wyższej niż 0,80 zł do 1 wozokilometra. Powinno to zachęcać do jak najszybszego uruchamiania przewozów o charakterze użyteczności publicznej, tam gdzie występują najpilniejsze potrzeby komunikacyjne. Samorząd terytorialny będzie musiał dopłacić do kwoty deficytu danego przewozu – nie mniej niż 10 proc. środków własnych. Ustawa ma obowiązywać po miesiącu od daty jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które wejdą w życie w innych terminach.

„