Polski rynek nowych autobusów w Polsce – 02.2018

Razem od początku roku w Polsce sprzedano 417 pojazdów (+186 szt. / +80,5%), co jest rekordowym poziomem dla autobusowego rynku. Takiego poziomu za dwa pierwsze miesiące roku jeszcze nie notowaliśmy. Ten wzrost związany jest przede wszystkim z realizacją dużych miejskich zamówień, w tym z przesunięciem rejestracji z warszawskiego i kieleckiego kontraktu z ub.r. na styczeń br. oraz dostawami dla Wrocławia i prywatnych przewoźników pod kątem obsługi pakietów linii w Chrzanowie i Kobierzycach. Wcześniej niż zwykle wystartowały także odbiory autokarów, co obrazuje rosnąca dynamika w segmencie turystycznym.

W efekcie polski rynek autobusów osiągnął w pierwszych dwóch miesiącach roku bardzo wysoki poziom, co ilustruje porównanie z poprzednimi latami. W analogicznym okresie 2017 r. zarejestrowano 231 pojazdów, w 2016 r. – 275 szt., w 2015 r. – 227 szt., a w 2014 r zaledwie 133 szt.

Tak doskonały start pokazuje, że w tym roku możemy odnotować w Polsce jeszcze wyższy poziom rejestracji niż w doskonałym dla autobusowego rynku ubiegłym roku. Wówczas polscy przewoźnicy zarejestrowali 2297 szt. nowych pojazdów, czyli więcej o 310 (+15,6%) niż rok wcześniej. Spodziewamy się, że w 2018 r. tendencja wzrostowa zostanie utrzymana i rynek na koniec roku zamknie się na poziomie ok. 2900 autobusów, co oznacza tempo wzrostu na poziomie ok. +30%, czyli ok. 700 więcej nowych rejestracji niż w ubiegłym, rekordowym roku. To oznacza jednocześnie zbliżenie się do niewyobrażalnej do tej pory bariery 3 tys. sprzedanych rocznie nowych pojazdów. Podstawą tak optymistycznej prognozy są spływające zamówienia w segmencie miejskim i turystycznym. Sporą niewiadomą pozostają zakupy autobusów międzymiastowych, które w przypadku wejścia z dniem 1 stycznia 2019 r. przygotowywanej zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym mogą znacząco podnieść wolumen całego rynku. Dzięki niej ta aktualnie niszowa kategoria może bardzo szybko zyskać na znaczeniu i stać się jednym ze strategicznych segmentów. Równolegle zakładamy, że dostawy minibusów zamkną się na zeszłorocznym poziomie.

Autobusowy luty

W drugim miesiącu roku na polskim rynku przybyło 229 szt. fabrycznie nowych autobusów, co oznacza wynik o 103 szt. (+81,7 %) wyższy niż przed rokiem. Lutowy wzrost to przede wszystkim efekt świetnych wyników w segmencie autobusów miejskich (+106 szt. / +2650%). Brak przecinka nie jest błędem, gdyż w lutym 2017 r. zarejestrowano zaledwie 4 szt. autobusów miejskich. W tym okresie w 2016 r. było to 32 szt. w 2015 r. – 27 szt., a w 2014 r. – 20 szt. Podsumowując – nie mieliśmy w ciągu ostatnich 8 lat tak wysokiego poziomu miejskich rejestracji. To doskonały prognostyk na przyszłość.

Kategoria pojazdów turystycznych cały czas zwiększa swoje obroty i w lutym br. zanotowała wysoką sprzedaż – 30 szt. czyli niemal tyle samo, co rok temu. Z kolei na minusie znalazł się segment MINI (-2 szt. / -2,4%) oraz autobusów międzymiastowych, których liczba była o dwa egzemplarze mniejsza (- 2 szt. / – 25%) niż przed rokiem.

Miejski ranking

W zeszłym roku motorem napędowym autobusowych rejestracji w Polsce okazała się kategoria MINI (1057), która wyraźnie pokonała na tym polu segment miejski 286 szt. Spodziewamy się, że w 2018 roku ten wyścig wygrają autobusy miejskie. Jak na razie ta prognoza się sprawdza i w styczniu oraz w lutym w tym segmencie panowało wyraźne ożywienie. Łącznie w tym okresie przewoźnicy zakupili aż 186 takich pojazdów (+161 szt. / +644%). Wśród dostarczonych w styczniu pojazdów dominowały konstrukcje w barwach Warszawy, natomiast w lutym w barwach Wrocławia, który odebrał od początku roku 59 nowych autobusów. Drugie miejsce w liczbie rejestracji ma Warszawa (32) z czego prawie 2/3 odebrało MZA, co wynika z przesunięcia w czasie rejestracji pojazdów z zeszłorocznego kontraktu na łącznie 80 pojazdów. Trzeci jest Lublin ex aequo z Chrzanowem (z rejestracjami w Trzebini), gdzie lokalny przewoźnik dokonał kolejnych inwestycji przygotowując się do obsługi pakietu miejskich linii.

Zarówno wrocławski, jak i warszawski kontrakt wygrała marka Mercedes-Benz i dlatego to ona – po dwóch miesiącach br. – zajmuje pierwsze miejsce na rynku autobusów miejskich w Polsce (86) z udziałem 46,2%. Tuż za nią jest Solaris (67) z udziałem 36,0%. Grupę najważniejszych graczy zamyka Autosan (8,1%), który w tym roku ma ambicje na zdecydowanie większy udział w miejskim rynku niż w zeszłym roku.

Zielone autobusy

Przy okazji analizy kategorii autobusów miejskich warto podkreślić, że coraz więcej w Polsce rejestruje się pojazdów z napędami alternatywnymi. I dotyczy to jak na razie tylko tego jednego segmentu. Zarówno wśród autobusów turystycznych, jak i międzymiastowych oraz minibusów dominuje napęd diesla i nic nie wskazuje na to, żeby to się miało zmienić w najbliższym czasie. Natomiast wśród miejskich operatorów – głównie dzięki unijnym funduszom i antysmogowym strategiom miast – takie ekologiczne rozwiązania stają się coraz popularniejsze. W 2016 r. na łączną sumę 1942 szt. wszystkich nowych autobusów, 42 konstrukcje (2,2%) miało napęd alternatywny, w tym zarejestrowano:

• 19 pojazdów z napędem na sprężony gaz ziemny (CNG),

• 17 pojazdów z napędem hybrydowym

• 6 elektrobusów.

Z kolei w 2017 roku takich eko-autobusów zarejestrowano aż 160 szt., co daje 7-procentowy udział w całym rynku. W porównaniu z wynikiem 2,2% z 2017 r. to znaczący postęp, który prawie wyłącznie jest zasługę komunikacji miejskiej. W 2017 r. do grona zielonych autobusów dołączyło:

• 85 autobusów z napędem hybrydowym

• 63 elektrobusy;

• 12 pojazdów z napędem na sprężony gaz ziemny (CNG).

Skumulowany wynik za początek 2018 r. pokazuje, że ten rok może być naprawdę „zielony”. W ciągu dwóch miesięcy na rynku pojawiło się aż 29″zielonych” autobusów, w tym aż 17 hybryd i 11 pojazdów z napędem gazowym.

Jak pokazują te dane, liczba autobusów z alternatywnymi napędami rośnie w rekordowym tempie, dzięki unijnemu dofinansowywaniu. Rozwojowi tej części rynku będą sprzyjać też zapisy w Ustawie o elektromobilności i paliwach alternatywnych, o świadczeniu lub zlecaniu świadczenia przez jednostki samorządu terytorialnego usług komunikacji miejskiej podmiotowi, którego udział autobusów zeroemisyjnych we flocie użytkowanych pojazdów na obszarze tej jednostki osiągnie co najmniej 5% od 2021 roku (Raport kwartalny PZPM/KPMG „Branża motoryzacyjna”, edycja Q1/2018). Warto pamiętać, że swój przetarg na innowacyjny e-bus ogłosił także na początku 2018r. NCBR. Także tutaj nie ma odwrotu i napęd elektryczny będzie z roku na rok zwiększał swój udział w polskim rynku autobusów.

Dynamiczny jak MINI

Z roku na rok segment autobusów MINI umacnia swoją pozycję na autobusowym rynku w Polsce. W ciągu dwóch miesięcy br. liczba rejestracji minibusów był wyższa niż w zeszłym roku osiągając poziom 162 szt. To o 11 szt. więcej niż rok temu (+7,3%). Podobnie jak przed rokiem, sprzedaż w tym segmencie jest mocno wspierana przez PFRON, który dotuje zakupy pojazdów przystosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych i tym samym wyrównuje różnice pomiędzy regionami.

Przypomnijmy, że segment MINI zamknął rok 2017 wynikiem 1057 szt. sprzedanych pojazdów (+199 szt. / +23,2%) i był to to najlepszy wynik w tej kategorii na przestrzeni ostatnich pięciu lat.

Od samego początku liderem jest tutaj marka Mercedes-Benz, która od początku roku zarejestrowała tutaj 123 pojazdy, osiągając udział na poziomie 75,9%. Najlepszy z konkurentów – Ford – może pochwalić się rezultatem 33 zarejestrowanych minibusów (20,4% udziału w segmencie). Tak znacząca przewaga Mercedesa zapewniła niemieckiemu producentowi nie tylko tytuł lidera w kategorii MINI, ale także w całym autobusowym rynku. Oczywiście na ten wyniki zapracowały także polskie firmy zabudowujące pojazdy klasy MINI. Wśród nich pierwszy jest Mercus (48), następnie Auto-Cuby (16) i Bus Factory (11) oraz AC Bus (10). Najwięcej minibusów zarejestrowano w Wejherowie (37), oraz Pruszkowie (19) i Warszawie (13).

Turystyczna moc

O ile w zeszłym roku segment turystyczny zaspał, tak w tym roku od samego początku mamy tutaj wysyp autokarowych rejestracji. W ciągu dwóch miesięcy br. zarejestrowano tutaj aż 53 fabrycznie nowe autobusy (+11 szt. / +26,2%). To jeden z najlepszych wyników w ciągu ostatnich 5 lat i zapowiedź, że odnotowany w zeszłym roku rekordowy poziom sprzedaży autobusów turystycznych nie jest jeszcze ostatnim słowem tej kategorii.

Przypomnijmy, że w 2017 r. skumulowany, turystyczny rezultat wyniósł 384 autobusy (+37 szt. / +10,7%), podczas gdy w całym 2016 r. w Polsce zarejestrowano łącznie 347 szt. autokarów i wówczas było to poziom o 98 szt. wyższy (+39,4%) niż w 2015 r. Czyli rok w rok mamy kolejne turystyczne rekordy i najlepszy okres w historii turystycznej kategorii. Geneza tych bardzo dobrych wyników tkwi w dynamicznym rozwoju turystyki przyjazdowej, która przede wszystkim realizowana jest poza granicami naszego kraju. To pokazuje, że regularny transport międzynarodowy, który jeszcze kilka lat temu decydował o kondycji całego rynku odgrywa coraz mniejsza rolę.

W turystycznym rankingu marek liderem jest Mercedes-Benz, który zarejestrował 18 autokarów. Drugi jest VDL Bova (9) za nim Setra (8) i Scania (7).

Międzymiastowa nadzieja 

Początek roku nie jest do końca pomyślny dla kategorii autobusów międzymiastowych. Odwrotnie niż w całym 2017 roku, znalazła się ona „na minusie”. W ciągu dwóch miesięcy br. sprzedano w tym segmencie sześć autobusów (-7 szt. / – 53,8%), w tym aż pięć tej samej marki Iveco, która tym samym objęła pozycję lidera.

Segment ten bardzo powoli podnosi się z zapaści w jakiej znalazł się w 2009 r. po ustaniu masowych zakupów ze strony przedsiębiorstw PKS. Teraz charakteryzują go głównie kontrakty na zakupy autobusów do przewozów pracowniczych oraz kolejne zamówienia ze strony regionalnych przewoźników, którzy pod presją ekspresowych połączeń międzymiastowych zaczynają także inwestować w coraz nowocześniejszy tabor. Nabiera wagi możliwość przewozu osób niepełnosprawnych. Mamy nadzieje, że zbliżająca się moment wejścia ustawy o publicznym transporcie zbiorowym (1 styczeń 2019 r.) spowoduje, że ta kategoria odrodzi się i będzie notowała poziom sprzedaży przynajmniej porównywalny z autobusami turystycznymi. Jednak jak na razie to margines rynku.

Lista rankingowa marek

Po dwóch miesiącach 2018 r. zdecydowanym liderem autobusowego rynku w Polsce powyżej 3,5 t DMC została marka Mercedes-Benz (231), która swój sukces zawdzięcza przede wszystkim świetnym wynikom w kategorii MINI (poniżej 8 ton DMC), gdzie zarejestrowano 123 pojazdy z logo trójramiennej gwiazdy. Pozostałe pojazdy pochodziły z segmentu miejskiego (86) i turystycznego (18). Skumulowany poziom jest aż o 89 szt. wyższy niż przed rokiem (+62,7%), co zapewniło marce udział na poziomie 55,4% (-6,1 pkt proc.).

Drugie miejsce ma Solaris, który oferuje pojazdy wyłącznie powyżej 8 t DMC. Zeszłoroczny wicelider rynku zarejestrował w tym roku 67 miejskich autobusów (+59 szt. / +737,5%), co także przełożyło się na zwiększenie udziałów w rynku (+12,6 pkt. proc.) do poziomu 16,1%.

Trzecie miejsce zajęła kolejna marka z segmentu MINI, czyli Ford (33), który dzięki rewelacyjnej sprzedaży nowej generacji modelu Transit stał się ważnym graczem wśród minibusów. Liczba styczniowych i lutowych rejestracji Forda jest wyższa niż przed rokiem (+7 szt. / +26,9%), co jednak nie pozwoliło marce utrzymać udziałów w rynku (-3,3 pkt proc.), które spadły do poziomu 7,9%.

Czwarte miejsce przypadło marce Autosan, który już dawno nie plasował się tak wysoko w sprzedażowych rankingach. Firma z Sanoka ma na swoim koncie 15 rejestracji miejskich modeli z serii Sancity. To świetny start polskiej marki w porównaniu do zeszłorocznego poziomu (+14 szt. / +1400%), co zapewniło firmie 3,6% udział w rynku (+3,2 pkt. proc).

Na koniec warto zauważyć, że na początku br. wzrósł udział autobusów, które powstały w krajowych fabrykach. To m.in. efekt dobrych wyników w segmencie miejskim, gdzie firmy produkujący swoje pojazdy w Polsce mają najsilniejszą reprezentację. W efekcie poziom autobusów wytworzonych w naszym kraju i zarejestrowanych wyniósł do 93 szt. i 23,3% udziału. Dla porównania – w całym 2017 r. zarejestrowano 602 autobusy pochodzące z krajowych fabryk (26,2%), czyli co czwarty rejestrowany pojazd został wyprodukowany w Polsce.

Jeżeli jednak do tego rezultatu doliczyć 614 zabudów z klasy MINI, które postały w zakładach takich firm jak: Mercus, CMS-Auto, Bus-Prestige, Auto-CUBY, BUS Factory, Bus-Center, Acbus, Polster czy Automet, to wówczas możemy powiedzieć, że ponad połowa sprzedawanych w Polsce autobusów jest też produkowana w naszym kraju. Porównując to z rynkiem pojazdów osobowych czy ciężarowych, oznacza to świetny wynik.

„