Kto wygra w Warszawie?

W pierwszych dniach lutego br. Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie ogłosił kolejny przetarg na obsługę linii w ramach autobusowej komunikacji miejskiej w Warszawie. Otwarcie ofert nastąpi 16 marca. Umowa ze zwycięzcą będzie zawarta na siedem lat (2009 –2016). Łącznie nowy przewoźnik zrealizuje w tym czasie 4 000 000 ±10% wozokilometrów. Podstawowym wymaganiem dla potencjalnego wykonawcy jest wprowadzenie (od 5-go do 7-go miesiąca od podpisania umowy) do ruchu 30 nowych autobusów klasy maxi oraz 20 nowych autobusów klasy midi.

Tegoroczny przetarg różni się jednak znacząco od postępowań ogłaszanych w latach poprzednich przez ZTM. Po zapoznaniu ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia można odnieść wrażenie jakby Zarząd sam dla siebie miał kupować autobusy do obsługi zaoferowanych linii. Oprócz podstawowych warunków technicznych takich jak długość, całkowita pojemność czy układ drzwi, tegoroczna specyfikacja posiada również wiele innych, często bardzo szczegółowych zapisów, jakie musi spełnić autobus potencjalnego wykonawcy –inaczej nie uzyska tego zamówienia. Zastanawiający jest m.in. zapis, że nowe autobusy mogą mieć na liczniku maksymalnie 2000 km. Oznacza to, że nie muszą one pochodzić z fabryk autobusowych zlokalizowanych w Polsce i mogą przyjechać z dowolnego europejskiego kraju czy Turcji. Ale dlaczego 2000 km, a nie np. 1000 km? Czy chodzi może o zatrzymanie „chińskiej inwazji”, która mogłaby dotrzeć do stolicy na własnych kołach, a może chodzi o wyeliminowanie autobusów testowych? Generalnie jest to zapis, który nie wiadomo czemu służy, a może generować tylko jakieś domysły. Można byłoby go ewentualnie wykorzystać do promocji rodzimych producentów –to jak to aktualnie robi w zakresie samochodów osobowych francuski rząd –ale wówczas trzeba byłoby wpisać inną wartość.

O ile zrozumiałym jest, że w SIWZ znalazły się bardzo dokładne wytyczne dotyczące oznakowania autobusów, zastosowanych systemów informacji pasażerskiej (wielkości tablic, kolor czcionki, itp.), kasowników elektronicznych, zapowiedzi głosowej, monitoringu czy systemu pobierania opłat za przejazd oraz sprzedaż biletów, o tyle zastanawia po co tak szczegółowo rozpisano pozostałe parametry techniczne i niezbędne wyposażenie? Po co wpisano określono szerokość przejścia miedzy tylnymi nadkolami? Pomimo konieczności zaoferowania autobusów z pełną klimatyzacją przestrzeni pasażerskiej ZTM wymaga, alby zaoferowany autobus posiadał dwa wywietrzniki dachowe rozmieszczone po jednym w przedniej i tylnej części autobusu. Z postępowania będą wykluczone pojazdy, które będą posiadały jeden wywietrznik dachowy. Kolejną ciekawostką jest planowane przeprowadzenie tzw. aukcji elektronicznej w przypadku otrzymania przynajmniej 3 ofert nie podlegających odrzuceniu. Aukcja elektroniczna będzie trwać 30 minut. Ostateczny termin składania ofert upływa 16 marca br. Jeżeli wszystko pójdzie sprawnie można się spodziewać, że w połowie kwietnia oficjalnie zostanie podany zwycięzca tegorocznego kontraktu.

Poniżej przeanalizujemy szanse poszczególnych autobusów miejskich oferowanych na polskim rynku, które mogą zostać zaoferowane przez przewoźników. Nasi „faworyci”w klasie midi to:

– Autosan A0808MN SanCity –długość 8,5 m / układ drzwi 1-2-0 / niskowejściowy

– MAZ 206 –długość 8,6 m / układ drzwi 1-2-0 / niskowejściowy

– Solaris Alpino 8.6 –długość 8,6 m / układ drzwi 1-2-0 / niskopodłogowy

– Solaris Urbino 10 –długość 9,9 m / układ drzwi 1-2-2 lub 1-2-0 / niskopodłogowy

Natomiast w klasie maxi stawka jest już znaczcie szersza i obejmuje:

– Irisbus Citelis 12M –długość 12m / układ drzwi 2-2-2 / niskopodłogowy

– MAN Lion’s City –długość 12m / układ drzwi 2-2-2 / niskopodłogowy

– MAZ 203 –długość 12m / układ drzwi 2-2-2 / niskopodłogowy

– Mercedes-Benz Conecto LF –długość 12m / układ drzwi 2-2-2 / niskopodłogowy

– Scania OmniCity CN270UB –długość 12m / układ drzwi 2-2-2 / niskopodłogowy

– Solaris Urbino 12 –długość 12m / układ drzwi 2-2-2 / niskopodłogowy

– Solbus SM12 –długość 12m / układ drzwi 2-2-2 / niskopodłogowy

– Volvo 7700 –długość 12m / układ drzwi 2-2-2 / niskopodłogowy

W kategorii autobusów klasy midi największe szanse naszym zdaniem mają Autosan A0808MN oraz Solaris Alpino 8.6. Pierwszy z nich dodatkowo wyróżnia się atrakcyjną ceną. „Czarnym koniem”może być jednak MAZ 206, który zdaniem przedstawicieli firmy MAZ Auto Poland ma już dopuszczenie z silnikiem Euro 5. Jednak tutaj sporym wyzwaniem będzie dostosowania instalacji elektrycznej do tak wielu urządzeń, w które muszą być wyposażone autobusy w sieci ZTM. Podstawową zaletą białoruskich autobusów jest prosta i nieskomplikowana budowa, bez zbędnej elektroniki. I tego właśnie może zabraknąć w przetargu ZTM.

W przypadku autobusów klasy maxi sprawa jest znacznie bardziej złożona. Wydaje się, że czołówka faworytów to Mercedes-Benz Conecto LF, Solaris Urbino 12 oraz Solbus SM12. Pod względem ceny najkorzystniej prezentuje się pojazd z Solca Kujawskiego, a dodatkowo taki kontrakt byłby dla SM12 (po zamówieniu Warbusa w Gdańsku) wymarzonym wejściem na miejski rynek. Także na pewno ciśnienie jest tutaj ogromne, które dodatkowo potęguje fakt niewielkiej liczby wyprodukowanych egzemplarzy tego typu. To w przypadku tak wymagającego klienta jak ZTM to spore wyzwanie. Oczywiście za czołówką w peletonie liczą się jeszcze MAN, Scania i Volvo jednak aktualny kurs euro powoduje, że ich cena może nie być już tak atrakcyjna dla polskich klientów. Nie można również zapomnieć o Irisbusie Citelis 12M, który z roku na rok powoli pnie się w statystyce sprzedaży.

Dzięki przetargom ZTM na obsługę linii w Warszawie w ostatnich sześciu latach udało się wprowadzić do ruchu 350 nowych autobusów miejskich (nie licząc pojazdów rezerwowych), w tym m.in.:

– 50 sztuk autobusów maxi –Scania CN270UB pozyskanych w 2008 roku przez PKS Grodzisk Mazowiecki,

– 50 sztuk autobusów maxi –Scania CN270UB pozyskanych w 2007 roku przez PKS Grodzisk Mazowiecki,

– 50 sztuk autobusów maxi –Solaris Urbino 12 pozyskanych w 2007 roku przez MOBILIS Izabelin,

– 50 sztuk autobusów mini/midi –w tym 20 sztuk Autosanów H7-20MB Solina i 30 sztuk Jelczy M083C Libero pozyskanych w 2008 roku przez MOBILIS Izabelin,

– 50 sztuk autobusów mega –MAN NG363 pozyskanych w 2006-2007 roku przez ITS Michalczewski Radom,

– 50 sztuk autobusów maxi –MAN NL223 pozyskanych w 2003 roku przez ITS Michalczewski Radom,

– 50 sztuk autobusów midi –Solaris Urbino 10 pozyskanych w 2003 roku przez MOBILIS Izabelin.

W tym samym czasie ponad drugie tyle (dokładnie 448 sztuk) fabrycznie nowych autobusów wprowadził do eksploatacji największy warszawski miejski przewoźnik MZA, tj.:

2008 r. –70 sztuk autobusów niskopodłogowych Solaris Urbino 12 oraz 80 sztuk autobusów Solaris Urbino 18.

2007 / 2008 r. –50 sztuk autobusów niskowejściowych Jelcz M121I.

2007 r. –100 sztuk autobusów niskopodłogowych Solaris Urbino 18 oraz 50 sztuk autobusów niskopodłogowych Solaris Urbino 12.

2006 r. –3 sztuki autobusów niskopodłogowych MAN Lion’s City G.

2005 r. –80 sztuk autobusów niskopodłogowych Solaris Urbino 18.

2003 r. –15 sztuk autobusów niskopodłogowych MAN NM223.

Warto zauważyć, że znaczna większość, bo aż 303 sztuki zakupionych przez MZA Warszawa w tym czasie autobusów została fabrycznie wyposażona w klimatyzację przestrzeni pasażerskiej.