Konkursy unijne dla Polski Wschodniej: Także na nowe autobusy

dla Polski Wschodniej

Budżet programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) to 2,65 mld euro, Beneficjentem programu jest również Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, która rozdysponuje ponad połowę tej kwoty – 1,39 mld euro. Pieniądze pochodzą z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Program służy wyrównaniu szans i zmniejszeniu dysproporcji mniej rozwiniętych regionów Polski. Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej to kontynuacja projektu z poprzedniej perspektywy unijnej (2014–2020). Wtedy nosił nazwę – Program Operacyjny Polska Wschodnia (POPW).

Z dotacji unijnych skorzystać może aż 6 województw: warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie oraz mazowieckie (poza Warszawą i przyległymi do stolicy powiatami). Dwa z aktualnych konkursów ogłoszonych przez PARP przeznaczone są dla samorządów, trzeci – dla firm z sektora MŚP, czyli małych i średnich przedsiębiorstw. Na co można uzyskać dotacje?

Dzięki pierwszemu projektowi w ramach FEPW „Zrównoważona mobilność miejska – nabór niekonkurencyjny” wsparcie mogą otrzymać duże – i co ważne – ściśle określone miasta (wraz z ich obszarami funkcjonalnymi), tj. Kielce, Lublin, Białystok, Olsztyn, Rzeszów. Dodatkowo Radom z województwa mazowieckiego oraz drugie miasto z województwa warmińsko-mazurskiego – Elbląg. Wszystkie miasta poza tym ostatnim mają szansę na dofinansowanie w wysokości 45 mln euro, Elblągowi przyznano pulę 30 mln euro.

Zrównoważona mobilność

Elementami składowymi projektów „Zrównoważona mobilność miejska” FEPW mogą być zadania obejmujące zarówno transport publiczny, jak i aktywne formy mobilności: miejskie rowery czy hulajnogi. Jednym z warunków otrzymania wsparcia finansowego jest kompleksowość projektu. Każdy z wniosków musi obejmować co najmniej dwa z trzech poniższych komponentów.

1.      Zakup bezemisyjnego taboru komunikacji miejskiej, czyli tramwajów, trolejbusów lub autobusów z napędem elektrycznym lub wodorowym.

2.      Budowa niezbędnej infrastruktury, np. stacji do ładowania czy paliwa wodorowego. Samorządy mogą także zbudować dworce, przystanki z informacją dla pasażerów, buspasy, linie i pętle autobusowe czy tramwajowe, sygnalizacje świetlne, chodniki oraz udogodnienia dla rowerzystów: ścieżki, stojaki, stacje napraw.

3.      Digitalizacja systemu komunikacyjnego w miastach, np. wprowadzenie Inteligentnego Systemu Transportowego (w czasie rzeczywistym optymalizuje komunikację, dostosowując przepustowość skrzyżowań do ruchu na drodze), system jednego biletu komunikacyjnego lub systemu parkingowego czy stworzenie stref czystego transportu w centrach miast.

Jakie warunki trzeba spełnić?

Warunkiem składania wniosku przez samorząd jest uchwalenie Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (z ang. SUMP).

Zgłaszany projekt powinien także być zgodny z zasadą zrównoważonego rozwoju oraz zasadą „nie czyń poważnych szkód” (z ang. DNSH – Do No Significant Harm), a także ma uwzględniać potrzeby osób z niepełnosprawnościami.

Projekt powinien zawierać ocenę wpływu na środowisko oraz uwzględniać infrastrukturę energii odnawialnej i adaptację projektu do zmian klimatycznych.

Wysoko oceniane będą projekty konsultowane społecznie, uwzględniające integrację transportu publicznego dostępnego na danym obszarze oraz takie, które po realizacji zwiększą dostępność komunikacyjną mieszkańców miast.

Samorządy mogą otrzymać aż 85 proc. dofinansowania. 15 proc. stanowić ma ich wkład własny. Na wnioski PARP czeka do grudnia 2025 r.

Mniejsi też mogą

Samorządy mniejszych miast z województw Polski Wschodniej także mogą starać się o fundusze na zrównoważony transport publiczny, zgodny z zasadami gospodarki zeroemisyjnej. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ogłosiła także drugi konkurs w ramach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej – „Zrównoważona mobilność miejska – nabór konkurencyjny”. Nabór przeznaczony jest dla miast średnich, od 50 do 100 tys. mieszkańców. To ośrodki, które tracą swoje funkcje społeczno-gospodarcze. To też miejsca, dookoła których istnieje najwięcej zmarginalizowanych gmin. Miasta zostały wskazane. Z województwa lubelskiego – Chełm, Zamość, Biała Podlaska, z podkarpackiego –  Przemyśl, Stalowa Wola, Mielec, z podlaskiego – Łomża i Suwałki, ze świętokrzyskiego – Ostrowiec Świętokrzyski, z warmińsko-mazurskiego – Ełk oraz z mazowieckiego – Ostrołęka i Siedlce.

Zaprojektowane przez składających wnioski działania mają, tak samo jak w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców, zmniejszyć emisję zanieczyszczeń i hałasu. Mają być też przyjazne pasażerom i usprawnić przemieszczanie się mieszkańców miast dzięki komunikacji publicznej. Samorządy mogą liczyć na wsparcie nawet do 85 proc. zakładanego budżetu projektu. W tym naborze do podziału jest 440 mln zł. Wnioski można składać do 12 grudnia br.

W „Zrównoważonej mobilności miejskiej – naborze konkurencyjnym” wnioski także powinny być kompleksowe i obejmować dwa z trzech komponentów, identycznych jak w poprzednim konkursie, tj. zakup taboru, rozbudowa i budowa infrastruktury i digitalizacja mobilności

Informacje o konkursie można znaleźć na https://fepw.parp.gov.pl/component/grants/grants/zrownowazona-mobilnosc-miejska-nabor-konkurencyjny?sort=default&term%5B%5D=1&text_search=#dokumenty