II Sympozjum Polski PKS w Kudowie-Zdrój: Szeroka oferta firm plus zmiany w FRPA od 2027

Rozkład jazdy

1. Jakie nowe rozwiązania technologiczne dla przewoźników zaprezentowano podczas sympozjum?
2. Jakie miejsce w dyskusjach zajęły autobusy elektryczne i zeroemisyjne napędy?
3. Co zmienia się w sposobie integracji usług pasażerskich w regionalnych systemach transportu publicznego?

Zapowiedź zmian w krajowym transporcie publicznym

Oficjalne otwarcie sympozjum przez Piotra Piekarskiego, prezesa Stowarzyszenia Polski PKS, oraz powitanie nowych firm członkowskich podkreśliło dynamiczny rozwój organizacji. Do grona dołączyły m.in. Avista, FlixBus Polska, PKS w Łukowie, POLBUS-PKS, PKS Złocieniec i PKS w Rykach. Podczas inauguracji uhonorowano również kierowców odznakami „Zasłużony Kierowca RP” oraz osoby szczególnie wspierające rozwój transportu publicznego w Polsce.

Pierwszy panel rozpoczęły wystąpienia przedstawicieli władz województwa dolnośląskiego, które nadały spotkaniu szeroki kontekst regionalnej polityki transportowej.

-„Przewoźnicy z całego kraju w Kudowie-Zdroju rozmawiali o przyszłości transportu publicznego. To okazja do wymiany doświadczeń, zapoznania się z nowoczesnymi technologiami, ale też do rozmów o problemach. Na Dolnym Śląsku wciąż są jeszcze miejscowości wykluczone komunikacyjnie – podkreślił Łukasz Sęk, dyrektor Wydziału Transportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego.

„Potrzebne jest stabilne rządowe wsparcie transportu publicznego” – zgodnie oceniali przewoźnicy obecni w Kudowie-Zdroju.

-„Dla każdego przewoźnika najważniejsze jest zapewnienie stabilnych środków, które pozwolą normalnie funkcjonować i świadczyć usługi na odpowiednim poziomie, szczególnie w zakresie utrzymania taboru – podkreślił z kolei Piotr Piekarski, prezes PKS Kłodzko, który zauważył: -„W Polsce rentowność usług publicznego transportu drogowego to około 30%. Pozostałe koszty pokrywane są z budżetów samorządów i państwa.

Nowe FRPA od 2027 roku

Następnie przedstawiciel dolnośląskiego uzradu marszałkowskiego przekazał on informację o przygotowywanej głębokiej reformy Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych, który ma wejść w życie w 2027 roku. Kluczowym założeniem jest przekazanie marszałkom województw roli koordynatorów transportu publicznego z obowiązkiem likwidowania białych plam komunikacyjnych.

Projekt przewiduje również rozszerzenie finansowania na linie miejskie wyjeżdżające poza granice miast, a także na regionalny transport kolejowy, co byłoby największą zmianą w historii funduszu.

Do FRPA mają trafić także elastyczne formy transportu – m.in. przewozy na żądanie, taksówki i mikrotransport organizowany lokalnie w gminach. Reforma zakłada cyfryzację systemu wypłat i kontroli – rozkłady w formacie GTFS/NeTEx, obowiązkową geolokalizację taboru oraz weryfikację kursów przez GPS.

Według rządu nowe zasady mają być wdrażane w latach 2026–2027, ale ostateczny kształt reformy zależy od prac Sejmu i Senatu oraz daty publikacji ustawy. To generalnie dobre informacje, a wystąpienie Łukasza Sęka było jednym z najlepszych podczas sympozjum. To rzadkość w wydaniu urzędników.

Debaty i prezentacje – pełna relacja z wystąpień

Cykl wystąpień podczas sympozjum miał otworzył PKS POLONUS z systemem Dworca-Online – narzędzie integrujące rozkłady, obsługę przewoźników i funkcje dworcowe – ale tego wystąpienia zabrakło. Kolejne poprowadził Damian Zdancewicz z PKS Słupsk / 404 Kontent, prezentując wykorzystanie open source w nowym systemie sprzedaży biletów, wdrożonym w słupskim przedsiębiorstwie. Jak się potem okazało – podział danych na wolne i zamknięte – jest aktualnie kluczowy dla rynku transportu regionalnego i jego przyszłości. Przynajmniej w zakresie systemów biletowych. Po upadku Emaru, na rynek wchodzą nowe bileterki, które w największym skrócie mogą być albo z oprogramowaniem Teroplan (e-podróżnik) lub Novitus (billeterka.pl), albo otwarte na wszystkie dostępne platformy – jak np. zBiletem czy kiedyPrzyjedzie.

I w tym kontekście bardzo rozbudowaną prezentację przedstawili Andrzej Soroczyński i Dominik Tomaszewski z Teroplan S.A. / Genesis Mobo, opisując pełną integrację systemu e-podróżnik (z liczbą ponad 5 mln sprzedanych biletów rocznie) z modułami dworcowymi i operacyjnymi oraz aktualną bardzo szeroką firmy po przejęciu firmy Time4BUS (moduł Przewoźnik) oraz Infokub (moduł Dworcowy). Jak podkreślił szef Teroplan, teraz to właśnie firma z Krakowa jest wyłącznym dystrybutorem Time4Bus na polskim rynku. Zdaniem grupy, taka integracja da przewoźnikom większe możliwości operacyjne i to w ramach jednego systemu. Pierwsze wdrożenia takiej platformy ma miejsce w PKS Konin (180 kas fiskalnych / 160 autobusów), która to firma od początku 2026 roku wprowadza wspólny bilet dla całego regiony wschodniej Wielkopolski (w tym dla MZK Konin i Kolei wielkopolskich). O tych ambitnych planach mówił Dariusz Andrzejewski podczas wspólnego wystąpieniam z Teroplan.

W kontrze to planów Teroplan na polskim rynku wystąpił Ireneusz Burek z Centrum Kas Fiskalnych, który omówił koncepcję otwartych systemów fiskalnych wspierających przewoźników. Dodał, że na rynku jest dostępna prawie idealna bileterka (jedyny minus jest taki że pochodzi z Chin), która dzięki pracy na systemie Android jest otwarta na wszystkie platformy w tym: e-podróżnik, billeterka.pl, zBiletem czy KiedyPrzyjedzie oraz na każde inne oprogramowanie, które powstanie w przyszłości.

Następnie Antoni Szrajber, Kaja Peciak i Jacek Półrolniczak z Avista zaprezentowali inteligentne automaty biletowe i rozwiązania parkingowe zwiększające przychody przedsiębiorstw autobusowych. Mało kto wie, ale to właśnie ta spółka postawiła na wszystkich większych dworcach kolejowych w Polsce automaty biletowe i teraz chce zrobić to samo z dworami autobusowymi.

I czas na tabor. Przed wejściem do hotelu zaprezentowano autobus elektryczny Yutong IC12e, który już w przyszłym roku wzmocni flotę PKS Złocieniec i PKS Nova. O tym ciekawym pojeździe (o którym szerzej pisaliśmy już wcześniej w TransInfo) mówili Emil Dmochowski, Andrzej Gołębiowski i Łukasz Tobjasz z Busnex Poland. Polski przedstawiciel chińskiego producenta podkreślił, że ,a już w portfelu 382 autobus zamówione lub dostarczone i dla porównania – gigantyczną fabrykę w opuszcza dziennie ok 350 autobusów.

Po przerwie salę ożywiło dynamiczna prezentacja Ireneusza Pachlińskim z PRO-TECTOR, które mając głębokie doświadczenie z pracy w Solarisie, mówił o silnikach Euro 6, regeneracjach filtrów DPF, naprawach i szkoleniach jako sposobach na zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych taboru.

Następnie ponownie wróciliśmy do tematu bileterek: Sławomir Mroczek (PolCard from Fiserv) oraz Robert Sztaba (Novitus) zaprezentowali zintegrowane systemy płatniczo-fiskalne, w tym porównanie urządzeń Bileterka Online i terminali PolCard. Dodajmy, że z urządzeniami tej firmy po Polsce jeździ już ok. 1,5 tys. autobusów, a ceny korzystania z apki internetowej czy zakup samych bileterek wydają się być transparentne i korzystne.

W trakcie kolejnej prezentacji Paweł Jarosz szczegółowo przedstawił działalność SUPRA BROKERS S.A., jednego z największych brokerów ubezpieczeniowych w Polsce, wyspecjalizowanego w obsłudze sektora publicznego i podmiotów transportu zbiorowego. W swoim wystąpieniu podkreślił, że firma od lat tworzy indywidualne programy ubezpieczeniowe dla przewoźników autobusowych, zabezpieczając zarówno tabor, jak i infrastrukturę oraz odpowiedzialność cywilną operatorów – także za granicą.

Paweł Jędrzejewski z SULTOF przedstawił nowoczesne systemy myjni dla autobusów (firma ma w tym roku na swoim koncie 10 wdrożeń). To bardzo dobry wynik.

O ofercie Hoper w Polsce – czyli 8-miejscowych+1 kierowca mikrobusów, które docierają prawie do każdego zakątka Polski mówił Tomasz Hajnos z Hoper / Teroplan. Po opanowaniu rynku międzymiastowego , teraz firma pochyla się nad połączeniami lokalnym. I o przykładzie takiej realizacji w Kątach Wrocławskich opowiedziała Iwona Budych, kierowniczka tamtejszego Działu Transportu i prezeska z Stowarzyszenia Wykluczenie Transportowe. Oboje opisali możliwości rozwijania tego typu przewozów we współpracy z przewoźnikami, jako nowej ofercie dla pasażerów i skutecznemu rozwiązaniu „last mile”. Dodajmy, że w Kątach Wrocławski test Hopera spotykał się z dużym zainteresowaniem (kluczowe było dotarcie z tą informacją do wszystkich mieszkańców) i teraz ma zostać rozszerzone także na Gminę Mietków.

Kolejny taborowy punkt stanowiła prezentacja Scania Polska S.A., którą poprowadził Jerzy Stefanek, prezentując niskowejściowy autobus elektryczny Scania K230E Castrosua 75CS. Przekaz ten wzmocnił prezes PKS Polbus Wrocław Jerzy Michalak, który przekazał najnowsze informację o teście tego pojazdu dolnośląskim przedsiębiorstwie. To m.in. usterka układu ogrzewania (pojazd przyjechał na zimę do Polski prosto z Hiszpanii) oraz skuteczną akcję służb serwisowych Scania Polska.

Kolejna energetyczna dawka informacji pochodziła od Kamili Zalewskiej z FlixBus Polska, który omówiła ośmioletnią współpracę z polskimi przewoźnikami oraz przedstawiła plany rozwoju. Raczej nie koncentrują się one na tworzeniu nowych linii, ale bardziej na współpracy marketplace w ramach funkcjonujących połączeń, jak przykładowo linia do Oświęcimia (Lajkonik) czy Augustowa (Żak Tourist).

Szymon Bartuś z Kolei Małopolskich mówił o strukturze transportu regionalnego, procesach utrzymania i integracji linii dowozowych. Zwrócił uwagę na dynamiczny rozwój Małopolskich Linii Dowozowych (MLD), które w ostatnich latach stały się jednym z kluczowych narzędzi walki z wykluczeniem transportowym w regionie. Sieć tworzona przez Koleje Małopolskie integruje transport kolejowy i autobusowy, zapewniając pasażerom sprawne przesiadki oraz regularne połączenia między mniejszymi miejscowościami a głównymi węzłami komunikacyjnymi. MLD to dziś ponad 50. linii autobusowych obsługujących wszystkie powiaty województwa, szacunkowo nawet 112 autobusów (z czego 43 własne) kursujących każdego dnia oraz oferta, z której w 2024 roku skorzystało około 4 mln pasażerów. Dzisiaj (listopad) to już 5 mln pasażerów w 2025 roku. Tak rozbudowana flota, to także spore wyzwanie serwisowe, dlatego firma zatrudnia kolejnych pracowników na tym froncie i szeroko wykorzystuje serwis mobilny. Do tego dochodzi sieć pięciu własnych baz na terenie województwa z serwisami i korzystanie w trudnych naprawach z usług podmiotów zewnętrznych.

Na zakończenie Jakub Kieliszek z Euromatpol omówił studia przypadków dotyczące funkcjonowania regularnych przewozów osób, w tym bardzo ciekawe nazwy przystanków, które mogą nie jednego wyprowadzić w pole. Dlatego przedstawiona propozycja zmian to przede wszystkim wprowadzenie jednego centralnego systemu przystanków oraz jednego wzory dokumentu umożlwiającego korzystanie z przystanków. Mały krok dla urzędów, ale wielki dla transport publicznego.

Naszym zdaniem:

Sympozjum w Kudowie potwierdziło konsekwentną ewolucję rynku regionalnych przewozów autobusowych w kierunku cyfryzacji, profesjonalizacji usług oraz inwestycji w zeroemisyjny tabor – czego dobrym przykładem są zakupy przedsiębiorstw PKS w ostatnich latach, w tym elektryczne autobusy wdrażane m.in. w Nysie, Kłodzku, Słupsku czy Włocławku. Rosnąca liczba firm technologicznych, integratorów systemów i dostawców e-usług pokazuje, że przewoźnicy coraz częściej wdrażają narzędzia stosowane dotąd głównie w komunikacji miejskiej. Jednocześnie powracającym wątkiem jest stabilność finansowania usług oraz koszty utrzymania taboru – kwestie podnoszone zarówno przez przewoźników komunalnych, jak i prywatnych.

Z drugiej strony liczba nowych technologii, elektromobilność, modeli operacyjnych i regulacyjnych, które napływają dziś do branży transportu publicznego w tempie bez precedensu. W tym kontekście takie sympozja, prowadzone na wysokim poziomie merytorycznym, stają się nie tylko spotkaniem branżowym, ale praktyczną koniecznością.

Dlatego właśnie Stowarzyszenie OPTZ Polski PKS, organizując wydarzenie o tak szerokim zakresie tematycznym i dobrej jakości eksperckiej, umacnia swoją pozycję na rynku organizacji branżowych. I w konkurowaniu i liczbę członków – na przykład z PIGTiS – takie podejście może być kluczowe.