Sprzedaż strategicznej działki pod CPK w prokuraturze. Sprawę ma zbadać także CBA

Prokuratura zbada sprawę zakupu działki przez spółkę Dawtona od Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, która jest położona na projektowej trasie kolei dużych szybkości między Warszawą a lotniskiem CPK.

Taką informację przekazał 27 października pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek. W poniedziałek „WP” podała, że w 2023 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, zarządzane wówczas przez Roberta Telusa, miało wydać zgodę na sprzedaż 160 hektarów ziemi wiceprezesowi firmy Dawtona Piotrowi Wielgomasowi, przez którą ma przebiegać linia kolei dużej prędkości z Warszawy do CPK.

Rozkład lotu:

1. Jaką działkę i komu sprzedał w 2023 roku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa?
2. Kto poinformował o tym, że sprawą sprzedaży działki zainteresowała się prokuratura i kiedy to nastąpiło?
3. Jakie działania w tej sprawie zapowiedzieli Mirosław Suchoń i kierownictwo PiS?

Działki Dawtona

Wirtualna Polska napisała w poniedziałek, że w 2023 r., niedługo przed oddaniem władzy przez PiS ministerstwo rolnictwa wydało zgodę na sprzedaż wiceprezesowi prywatnej firmy Dawtona działki o powierzchni 160 ha w miejscowości Zabłotnia, przez którą ma przebiegać linia kolei dużej prędkości z Warszawy do lotniska CPK. Działka należała wówczas do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Właściciele Dawtony dzierżawili działkę od 2008 r. i bezskutecznie wcześniej ubiegali się o jej wykup. WP przypomina, że w 2023 r., ale jeszcze przed transakcją, firmę odwiedzał ówczesny minister rolnictwa Robert Telus. Ostatecznie transakcja została zawarta 1 grudnia 2023 r., a Dawtona zapłaciła za działkę prawie 23 mln zł.

Jak poinformował pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek, w lipcu 2025 r. do prokuratury złożone zostało zawiadomienie i prokuratura podjęła postępowanie w tej sprawie. Wcześniej spółka CPK próbowała odzyskać działkę w drodze negocjacji. – Próbowaliśmy przede wszystkim dojść do porozumienia w kontekście pozyskania tej nieruchomości – dodał prezes CPK Filip Czernicki. Podkreślił jednocześnie, że działka jest niezbędna do budowy linii kolejowej 85 na odcinku Warszawa – lotnisko CPK. Czernicki dodał, że spółka znała sprawę i badała ją od pierwszych dni powołania nowego zarządu. Według prezesa CPK cena zakupu od prywatnego właściciela w ramach wywłaszczenia wyniesie od sześciu do kilkunastu mln zł, a kosztu tego Skarb Państwa nie poniósłby, gdyby działka należała do KOWR.

Maciej Lasek poinformował też, że z dokumentów spółki CPK wynika, że wielokrotnie informowała ona KOWR, iż ziemia w miejscowości Zabłotnia jest w jej zainteresowaniu i że powinna zostać przekazana do zasobu CPK. Lasek stwierdził, że zgodnie z ustawą o CPK spółka ma prawo występować o przekazanie potrzebnych jej gruntów, ale w 2023 r. KOWR działki nie przekazał. – Dzisiaj na światło dzienne wychodzą informacje, które mówią, dlaczego tak się stało, że to nie było prawdopodobnie zwykłe przeoczenie, tylko był to – niewykluczone, że polityczny – deal, który doprowadził do tego, że spółka Skarbu Państwa poniosła, czy poniesie, konkretne straty – powiedział Lasek.

Plus Wody Polskie

Jak napisała również WP, jedną z przeszkód w nabyciu działki przez Dawtonę miał być fakt, że znajduje się na niej ciek wodny, dopływ rzeki Pisi Tucznej, a zgodnie z prawem wody bieżące należą do Skarbu Państwa i nie można ich sprzedawać. Podział działki i wyodrębnienie cieku to żmudny i długotrwały proces administracyjny, jednak, według doniesień WP, w 2023 r. Wody Polskie przekwalifikowały ciek na rów melioracyjny, który sprzedać już wolno. Jak podkreśla portal, decyzja Wód Polskich zapadła dwa dni po wizycie Telusa w Dawtonie w sierpniu 2018 r. Ostatecznej transakcji sprzedaży między KOWR a wiceprezesem Dawtony dokonano 1 grudnia 2023 r.

Rzecznik Wód Polskich Filip Szatanik poinformował PAP, że w PGW Wody Polskie trwa kontrola wszystkich czynności związanych z decyzjami podejmowanymi w poprzednich latach przez urzędników w sprawie działki, którą kupiła Dawtona. Podkreślił, że z dokumentów i map, którymi dysponują Wody Polskie, nie wynika jednoznacznie, czy na tym terenie był rów melioracyjny czy ciek wodny. Szatanik zaznaczył, że kontrola powinna wykazać, czy prace związane m.in. z zasypywaniem zbiornika wodnego były prowadzone zgodnie z wydanymi pozwoleniami. Nie sprecyzował, ile kontrola może potrwać. (PAP)

Sprawa dla CBA

Z kolei Przewodniczący sejmowej Komisji Infrastruktury Mirosław Suchoń poinformował PAP, że kończy przygotowywać zawiadomienie do CBA ws. sprzedaży działki położonej na terenie planowanego CPK. Śledztwo w tej sprawie prowadzi już prokuratura.

Przewodniczący sejmowej Komisji Infrastruktury Mirosław Suchoń (Polska 2050) powiedział PAP, że kończy przygotowywać zawiadomienie do CBA w sprawie sprzedaży działki pod Centralny Port Komunikacyjny. Chodzi o teren, który Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa Oddział w Warszawie sprzedał osobie prywatnej. Wcześniej Prokuratura Okręgowa w Warszawie poinformowała, że wszczęła śledztwo w tej sprawie.

– Ja wiem, że prokuratura prowadzi śledztwo, ale w tej sprawie jest tyle wątpliwości (…), że tutaj nie tylko prokuratura, ale i CBA będzie miało pełne ręce roboty – powiedział PAP Mirosław Suchoń. – Wystąpiłem już do ministerstw i urzędów, które były zaangażowane w ten proceder, o udostępnienie Komisji Infrastruktury wszystkich informacji i dokumentów, tak żeby Komisja Infrastruktury mogła zapoznać się z całością spraw i wyciągnąć w tej sprawie wnioski – dodał.

Suchoń liczy na to, że sprawę uda się jeszcze „odkręcić”. Jego zdaniem sprzedaż działki odbyła się z ewidentną szkodą dla interesu strategicznego RP. Poseł podkreślił, że „mit PiS-u o tym, jak chcą budować CPK, rozpadł się jak domek z kart”. Powiedział, że osoby zabiegające o kontynuację prac nad inwestycją „wiedziały, że ta transakcja ma nastąpić, a nie poinformowały o tym opinii publicznej”.

Po publikacji artykułu przez WP rzecznik PiS Rafał Bochenek poinformował, że decyzją prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego posłowie Robert Telus, b. szef MRiRW, i Rafał Romanowski, b. wiceszef MRiRW, zostali zawieszeni w prawach członka PiS do czasu wyjaśnienia sprawy zbycia działki należącej do KOWR.

Telus we wpisie na platformie X zaznaczył, że ze zrozumieniem przyjął decyzję prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego o zawieszeniu go w prawach członka partii do czasu wyjaśnienia sprawy sprzedaży działki przez KOWR firmie Dawton. Zapewnił jednocześnie, że nie miał żadnej wiedzy o transakcji, ani o fakcie, że taka działka była sprzedawana. „Jestem pewien, że sprawa zostanie szybko i rzetelnie wyjaśniona” – napisał polityk.

Oświadczenie CPK

Po zapoznaniu się ze stanem faktycznym i podejmowanym następnie, bezskutecznym próbom pozyskania rzeczonej nieruchomości na rzecz Spółki, 30 lipca 2025 roku władze CPK złożyły do Prokuratury Okręgowej w Warszawie zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa.

Część działki nr 140504_5.0034.87/1 w Zabłotni jest spółce niezbędna do realizacji budowy linii Kolei Dużych Prędkości. Teren ten jest objęty decyzją środowiskową z dnia 7 lipca 2023 roku, wydaną dla budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego wraz z urządzeniami i obiektami niezbędnymi do jego funkcjonowania.

Spółka CPK jednoznacznie wyrażała, już w roku 2023, swoje stanowisko wobec KOWR w sprawie gruntów w Zabłotni, niezbędnych do realizacji inwestycji. Od kwietnia do listopada 2023 roku trwała wymiana korespondencji pomiędzy CPK a KOWR dotycząca nieruchomości objętych decyzją środowiskową z lipca 2023 roku – wśród nich znajdowała się również wspomniana działka. W dniu 8 grudnia 2023 roku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa poinformował spółkę CPK, że działka ta została sprzedana dotychczasowemu dzierżawcy.

Należy podkreślić, że w korespondencji z 28 maja 2024 Spółka podtrzymała dotychczasowe stanowisko w zakresie potrzeby pozyskania przedmiotowych działek i zwróciła się do KOWR oczekując działań prowadzących do przywrócenia nieruchomości do zasobu Skarbu Państwa, co pozwoliłoby na ich wykorzystanie na cele związane z inwestycjami CPK. Korespondencja w tej sprawie była wielokrotnie ponawiana, ostatnio – 21 października 2025 roku.