Tym żyły lotniska w 2008 roku, czyli największe wydarzenia lotniczej branży

Rok 2008 pod wieloma względami był przełomowy dla branży lotniczej. Niestety, nie był to dobry czas –najpierw galopujące ceny paliwa doprowadziły wiele linii lotniczych na skraj bankructwa by chwile później dobić je światowym kryzysem finansowym. Mimo przeszkód branża dzielnie stawiała czoła problemom i wprowadziła nowe przepisy i rozwiązania polepszające komfort obsługi pasażerów.

Wśród najważniejszych wydarzeń w branży lotniczej na świecie w 2008 roku należy wymienić kryzys paliwowy i kryzys finansowy. Najpierw szalejące ceny paliw doprowadzają do upadku wiele linii lotniczych (np. XL, Futura, Alitalia, LTE), wkrótce potem ogólnoświatowe problemy ekonomiczne dopełniają dzieła zniszczenia. Eksperci są zgodni –tak źle w branży lotniczej nie było od zamachów na wieże World Trade Center. Przewidują upadek nawet 50 przewoźników, którzy aby przetrwać zmuszeni zostali do redukcji połączeń i zwalniania pracowników. Wg prognoz Międzynarodowego Stowarzyszenia Przewoźników Lotniczych (IATA) starty branży mnogą wynieść nawet 2,3 miliarda dolarów.

W 2008 roku podpisana zostaje długo oczekiwana umowa o otwartym niebie –a więc liberalizacji rynku lotniczego pomiędzy Unią Europejską a USA. W wyniku wprowadzenia 30 marca takiego rozwiązania odnotowano wzrost konkurencji, zwiększenie liczby rejsów oraz spadek cen biletów. Pierwszą linią lotniczą oferującą połączenia na nowych zasadach była OpenSkies, spółka-córka brytyjskiego giganta British Airways. Pierwszy lot odbył się w czwartek 19 czerwca 2008 roku na trasie Paryż –Nowy Jork. Niestety, na takie połączenia z Polski będzie trzeba jednak poczekać aż polskie lotniska spełnią wymagania techniczne i celne aby obsługiwać rejsy do Ameryki.

W 2008 roku Komisja Europejska umożliwiła korzystanie z telefonów komórkowych w samolotach uchwalając odpowiednie przepisy. Dzięki harmonizacji wymogów technicznych w zakresie bezpiecznego stosowania usług telefonii komórkowej na pokładzie samolotu, na terenie całej Unii Europejskiej uznawane są krajowe zezwolenia wydane przez państwa członkowskie poszczególnym liniom lotniczym zarejestrowanym na ich terenie. Przykładowo, samolot zarejestrowany we Francji lub Hiszpanii będzie mógł świadczyć pasażerom znajdującym się na jego pokładzie usługi telefonii komórkowej podczas lotu nad Niemcami lub Węgrami bez dodatkowych procedur koncesyjnych. Póki co, żaden z polskich przewoźników nie wprowadził takiego rozwiązania.

Tuż przed olimpiadą w Chinach powstaje największy terminal lotniczy świata. Obiekt zaprojektowany przez samego lorda Normana Fostera, wybudowany w zaledwie cztery lata, wart 3,2 mld dol., widziany z góry ma kształt smoka –chiński symbol pomyślności. Terminal 3 ma powierzchnię 986 tys. metrów kwadratowych (około 170 boisk piłki nożnej) i w ciągu roku może przyjąć 76 mln pasażerów (a więc pięć razy więcej niż Heathrow). Pierwszym obsłużonym samolotem był lot nr SC1151 z miasta Jinan. Docelowo terminal będzie obsługiwał 26 linii lotniczych, a pasy startowe i rękawy przygotowane są na przyjęcie największych pasażerskich samolotów świata takich jak Superjumbo Airbus A380.

Pierwszego listopada 2008 roku ze światem lotniczym żegna się Tempelhof, „matka nowoczesnych lotnisk”. Mimo protestów dużej części mieszkańców Berlina władze postanowiły zamknąć historyczny obiekt po 85 latach istnienia. Lotnisko Tempelhof odegrało olbrzymią rolę. Ogromny terminal (18-ty największy budynek świata) przed wojną obsługiwał ponad 100 lotów dziennie. Tempelhof był również powszechnie rozpoznawalnym symbolem w czasie mostu lotniczego w okresie sowieckiej blokady Berlina Zachodniego (1948-49). Także tu lądowały samoloty porwane z krajów socjalistycznych w czasie zimnej wojny (16 polskich maszyn). Władze Berlina przenoszą ruch lotniczy na nowy obiekt –Berlin Brandenburg International.

W Polsce 2008 rok przyniósł przełom –30 marca krajowe porty lotnicze wstąpiły do strefy Schengen, a tym samym dla podróżujących do Unii Europejskiej zniesiono kontrolę paszportową. Przystosowanie lotniska oznaczało konieczność podzielenia pasażerów na dwie grupy: odlatujących i przylatujących do krajów strefy Schengen oraz na pozostałych podróżnych. Analogiczne rozwiązania wprowadzono w Estonii, Litwie, Łotwie, Czechach, Słowacji, Słowenii i Malcie. Takie same ułatwienia w ruchu drogowym zniesiono już 21 grudnia 2007 roku. Strefa Schengen obejmuje wszystkie kraje Unii Europejskiej z wyjątkiem Irlandii i Wielkiej Brytanii oraz Cypru, Bułgarii i Rumunii. Ponadto do Schengen należą również Norwegia i Islandia.

Światowy kryzys branży lotniczej dotknął także polskich przewoźników. Centralwings, tania linia lotnicza, przynosząca coraz większe straty została zmuszona do redukcji połączeń. Powoli znikały regularne połączenia z Warszawy czy z Krakowa, by wreszcie całkowicie je zlikwidować. Nowa strategia przewiduje, że Centralwings będzie jedynie wykonywał loty czarterowe oraz przekazywał swoje maszyny zagranicznym przewoźnikom w formie leasingu.

Hitem roku miały być połączenia Warszawa-Pekin realizowane przez LOT. Po dziesięciu latach, 30 marca 2008 roku wystartował inauguracyjny samolot z płyty warszawskiego lotniska. Wkrótce okazało się, że Polska nie otrzymała od Rosji zezwolenia na korzystanie z ich korytarzy powietrznych. Flagowy krajowy przewoźnik nie rezygnował z ambitnych planów i poprowadził trasę nad terytorium Turcji i Kazachstanu, co wydłużyło lot z 9 do 11,5 godzin. Okazało się, że to nie jedyny problem. LOT REKLAMAdostał także bardzo złe 'sloty’ – czyli czasy startów i lądowań w Pekinie. Samolot z Warszawy lądował w Pekinie o 3:50 rano i startował 2 godziny później. Z tego powodu z usług LOT-u masowo rezygnowali pasażerowie tranzytowi. W efekcie 6 czerwca firma podejmuje decyzję o zawieszeniu lotów na tej trasie. Połączenia mają być wznowione w 2010 roku, kiedy do Polski trafią nowe samoloty –Boeingi 787 „Dreamliner”.

O mało co, a Polsce groziłaby kompromitacja. W ostatniej chwili do eksploatacji udało się otworzyć Terminal 2 na warszawskim Okęciu. Pierwszymi użytkownikami budowanego ponad dwa lata obiektu byli pasażerowie lecący do egipskiego kurortu Sharm El Sheikh. Dzięki tej inwestycji 1 kwietnia postanowiono zamknąć terminal Etiuda, który obsługiwał już jedynie pasażerów tanich linii lotniczych. Na tym miejscu ma powstać pirs (przedłużenie hali głównej terminalu lotniczego) południowy i centralny. To nie spodobało się węgierskiemu przewoźnikowi –liniom Wizz Air, które ten czyn nazwały końcem taniego latania w Polsce.

Ciekawe rozwiązanie zastosowano w Gdańsku. 11 sierpnia 2008 roku do użytku oddano pierwszy w Polsce Terminal Miasto. Tu, w centrum miasta (przy ulicy Heweliusza 13-17, vis a vis hotelu Mercure Hevelius) w komfortowych warunkach, bez potrzeby przyjazdu na lotnisko, już na 24 godziny przed planowanym odlotem można dokonać odprawy. Dzięki temu osoby odwiedzające Gdańsk zaoszczędzony w ten sposób czas mogą przeznaczyć na dłuższe zwiedzanie miasta. W Terminalu Miasto ponadto dokonać można zakupu biletów lotniczych na dowolną trasę, dowolną linią lotniczą. Funkcjonuje tu również kompleksowa informacja turystyczna, a wkrótce uruchomione będą kolejne usługi takie jak biuro podróży czy wypożyczalnia samochodów.

Jakie wyzwania stoją przed branżą lotniczą w 2009 roku? Przede wszystkim to poprawa koniunktury i odbudowa pozycji sprzed ogólnoświatowego kryzysu. Czy się uda? Miejmy nadzieję, że będziemy tego świadkami…