Taksówki i pojazdy do wynajęcia, jako element transportu publicznego

Podczas ubiegłorocznej konferencji, organizowanej przez UITP, Anne Coveney z Transport for London zaprezentowała wyniki badań nad wykorzystaniem taksówek i wynajmu pojazdów w centrum Londynu oraz w aglomeracji. To ważne lekcja m.in. dla decydentów transportu publicznego.

Wieloletnia tradycja wzywania czarnych, charakterystycznych taksówek, jest symbolem londyńskiego stylu życia i integralną częścią krajobrazu miasta, zarówno dla mieszkańców, jak i przyjezdnych. Jednak na londyńską branżę licencjonowanych taksówek i wynajmu samochodów składa się znacznie więcej elementów, niż mógłby sugerować ten tradycyjny obraz. Podczas ubiegłorocznej konferencji, organizowanej przez sekcję MENA UITP, prelegenci przedstawili obraz dynamicznego, rozwijającego się sektora, a z ich prezentacji wyłoniło się kilka interesujących tematów.

Anne Coveney z Transport for London zaprezentowała wyniki badań nad wykorzystaniem taksówek i wynajmu pojazdów w centrum Londynu oraz w aglomeracji. Około 34% Londyńczyków przynajmniej raz skorzystało z taksówki. Wynik dla wynajmu pojazdów jest podobny i wynosi 36%. Okazuje się jednak, że taksówki są znacznie popularniejsze w centrum miasta, podczas gdy w położonych dalej osiedlach przeważa wynajem. Jednocześnie, użytkownikami taksówek znacznie częściej są ludzie biali, osoby młode i zatrudnione w pełnym wymiarze, podczas gdy z wynajmu pojazdów częściej korzystają mniejszości narodowe i osoby niepełnosprawne. Z kolei osoby przyjezdne chętniej korzystają z taksówek, niż wynajmu.

Badania wykazały, że pomimo iż średnia opłata za przewóz wynajętym pojazdem jest wyższa, niż za przejazd taksówką, średnia odległość, jaką pokonuje wynajęty pojazd w ramach danej usługi jest ponad dwukrotnie większa. Ponadto, użytkownicy są raczej zadowoleni z wysokości opłat. Klienci, którzy wzięli udział w badaniu zwracali uwagę przede wszystkim na porządek w pojazdach oraz zachowanie kierowcy. Średni czas oczekiwania na taksówkę wyniósł poniżej jednej minuty. Warto przy tym zaznaczyć, że wskaźniki ogólnego zadowolenia klientów okazały się wyższe, niż w przypadku innych środków transportu dostępnych w Londynie, jak metro, autobus, czy tramwaj.

Pomimo stosunkowo wysokiego wskaźnika zadowolenia klientów, PCO (Public Carriage Office –Urząd Komunikacji Publicznej) –instytucja regulująca i wydająca licencję na przewozy taksówkami i wynajętymi pojazdami, będąca częścią Transport for London –pracuje nad dalszą poprawą niektórych parametrów świadczonych usług. Ed Thompson, dyrektor Wydziału Taksówek i Wynajmu Pojazdów w Transport for London, przedstawił niektóre z podjętych działań, które koncentrują się na takich zagadnieniach, jak bezpieczeństwo, niezawodność, promowanie reintegracji społecznej, dostępność dla osób niepełnosprawnych, integracja usług i wydajność. Wśród programów uruchomionych w 2006 r. można wymienić: program zachęcający kobiety i przedstawicieli mniejszości etnicznych do pracy jako kierowcy (obecnie 30% zdających egzaminy na kierowcę pochodzi z tych środowisk), program poprawy parametrów ekologicznych taksówek, w ramach którego w 13 000 eksploatowanych pojazdów (z łącznej liczby 22 000) przystosowano do spełnienia obecnych norm emisji spalin, a także projekt STAN (Safer Travel At Night –Bezpieczniejsza podróż nocą), którego celem było szerzenie świadomości zagrożeń wynikających z korzystania z nielegalnych taksówek i wynajmów. Jeśli chodzi o przyszłość, długoterminowa strategia „Londyn 2025”koncentruje się na 3 filarach: zrównoważony rozwój, ograniczanie wpływu na zdrowie mieszkańców i klimat, reintegracja społeczna i dostępność dla osób niepełnosprawnych. Obecne działania koncentrują się na ważnym punkcie, jakim będzie rok 2012, kiedy to w Londynie odbywać się będą Igrzyska Olimpijskie.

Taksówki i wynajem pojazdów –dynamicznie rozwijające się branże

Michael S. Galvin zaprezentował z kolei inny rodzaj usług taksówkowych w Londynie, branżę radio-taxi, która powstała w latach 50. Firmy radio-taxi tworzone są przez grupy przedsiębiorców, posiadających własne firmy, którzy używają fal radiowych do komunikowania się między sobą. Początkowo, ich celem było zwiększenie dochodów kierowców taksówek i były one prowadzone na zasadzie współwłasności. Jednak od tamtej pory w branży zaszły spore zmiany –wiele firm połączyło się lub zostało wykupionych przez inne, a niektóre stały się nawet spółkami akcyjnymi lub spółkami-córkami firm notowanych na giełdzie.

W związku z tym, firmy radio taxi muszą obecnie spełniać wszelkie wymogi z zakresu prawa handlowego i sprawozdawczości. Wiele z nich korzysta z modelu operacyjnego opartego o wahania popytu na usługi, a kierowcy zobowiązani są do opłacania składek członkowskich i opłat marketingowych. Firmy starają się także utrzymywać standardy ISO w zakresie jakości usług i ochrony środowiska. Obecnie branża przygotowuje się do ekspansji. Firmy radio taxi, oprócz swojej podstawowej działalności mogą także rozszerzać ofertę o usługi uzupełniające, takie jak przewozy „ostatniej mili”, czy zapewnianie komunikacji zastępczej za autobusy. Inne możliwości to np. tzw. wspólne taksówki (zbierające kilka osób) oraz przewozy regularne i półregularne.

Branża wynajmu pojazdów przygotowuje się do bardzo dynamicznego rozwoju, jak mówi Steve Wright, prezes Stowarzyszenia Licencjonowanych Firm Branży Wynajmu Samochodów (LPHCA). Kiedy firmy zajmujące się wynajmem pojazdów rozpoczęły swoją działalność w latach 60., były jedynymi podmiotami zdolnymi zapewnić całodobowo usługi transportowe od drzwi do drzwi. Co ciekawe, firmy te do dziś zapewniają podstawową komunikację nocną, szczególnie poza ścisłym centrum Londynu, gdzie komunikacja autobusowa i kolejowa nie zapewniają pełnego zakresu usług, a znalezienie wolnej taksówki może być trudne.

Dostępność nowych i bardziej ekonomicznych rozwiązań technicznych będzie miała znaczny wpływ na rozwój branży w przyszłości. Już dziś, systemy satelitarnego śledzenia ruchu pojazdów pozwalają w bardziej wydajny sposób rozdzielać pracę, a także pomagają zwiększyć bezpieczeństwo. Obecnie, coraz częściej stosowane są jeszcze nowocześniejsze systemy nawigacji satelitarnej, które zapewniają większą niezawodność, a także pozwalają skupić się podczas szkolenia kierowców na wielu istotnych umiejętnościach, a nie na wiedzy topograficznej. Do takich zdolności należą m.in. sposoby komunikacji z klientem, znajomość prawa oraz umiejętność obchodzenia się z niepełnosprawnymi pasażerami. Poza tym, firmy zajmujące się wynajmem pojazdów w coraz większym stopniu odpowiadają na zainteresowanie ich klientów kwestiami ochrony środowiska, starając się ograniczać emisję dwutlenku węgla przez ich pojazdy. Innym czynnikiem, który będzie miał znaczący wpływ na przyszłość branży są relacje pomiędzy firmami a prawodawcami. Jak dotąd, dobre relacje pomiędzy stronami umożliwiły rozkwit sektora: kierowcy cenią sobie umiarkowany poziom regulacji prawnych, który zapewnia jednocześnie bezpieczeństwo zarówno pasażerom, jak i kierowcom.

Dave Stock, dyrektor Działu Realizacji Usług w Public Carriage Office (PCO), przedstawił historię rozwoju branży, w tym także ewolucję samej taksówki jako środka transportu. Pojazdy te przeszły sporą przemianę od czasu, kiedy w 1897 r. w Londynie pojawił się pierwszy, nienapędzany konno powóz. Była to zasilana elektrycznie taksówka „Hummingbird”(„Koliber”), należąca do firmy Bersey. Najnowszym wcieleniem tradycyjnej, londyńskiej czarnej taksówki jest model TX4, wyposażony w silnik spełniający normy emisji spalin Euro 4. Nowy model, którego już 2 000 egzemplarzy świadczy licencjonowane usługi transportowe w Londynie, posiada wiele elementów wyposażenia ułatwiających korzystanie z nich pasażerom, takich jak rampa wjazdowa dla wózków, lepsze oświetlenie, czy obrotowe fotele, które pomagają w obsłudze pasażerów niepełnosprawnych. Same pojazdy są najlepszą ilustracją kierunku, w jakim rozwijają się usługi firm taksówkarskich w odpowiedzi na zmieniające się potrzeby klientów. Ten postęp jest najlepszym świadectwem tego, że branża przewozów taksówkowych i wynajmu pojazdów w Londynie przeżywa rozkwit oraz jest przygotowana do dalszej ekspansji.