Strategia Zrównoważonego Rozwoju Systemu Transportowego dla Warszawy

Stołeczny Ratusz zaprezentował Strategię Zrównoważonego Rozwoju Transportu. Każdy z mieszkańców miasta może wypowiedzieć się na temat tego dokumentu. Po przeprowadzonych konsultacjach Urząd m.st. Warszawy odniesie się do zgłoszonych uwag i wniosków oraz przygotuje ostateczną wersję dokumentu. Następnie Strategia zostanie następnie przedstawiona Radzie Warszawy, aby zgodnie z praktyką wielu miast Unii Europejskiej nadać jej wysoką rangę, co ułatwi i przyspieszy realizację zawartych w niej zadań. Poniżej prezentujemy założenia do dokumentu przygotowanego przez władze Warszawy.
Cele Strategii Zrównoważonego Rozwoju Systemu Transportowego Warszawy na lata 2007 – 2015
Celem opracowania i wdrożenia Strategii jest spełnienie racjonalnych oczekiwań mieszkańców Warszawy, mając na uwadze wzrost poziomu życia, rozwój stolicy oraz zachowanie walorów środowiska naturalnego i historycznego.
Strategia jest odpowiedzią na zasadnicze zadania, przed jakimi stoi Warszawa.
Są nimi:

• unowocześnienie systemutransportowego (drogowego i transportu publicznego) poprzez jegomodernizację i rozwój celem zapewnienia wysokiej jakości orazefektywności.
• doprowadzenie do zmianysposobu korzystania z systemu transportowego przez jego użytkowników wtaki sposób, by rosła atrakcyjność poruszania się pieszo i korzystania zinnych niż samochód środków transportu (rower, autobus, tramwaj, metro,kolej)

Po latach wieloletniego niedoinwestowania systemu transportu realizacja zadań postawionych w Strategii będzie odbywała się w warunkach stale wzrastającej mobilności społeczeństwa oraz z uwzględnieniem konieczności:

• uczynienia z Warszawymiasta konkurencyjnego w stosunku do innych miast Polski i Europy
• dostosowania systemutransportowego do dynamicznych przekształceń przestrzennych idemograficznych
• utrzymywania wysokiegotempa wzrostu gospodarczego miasta
• zmniejszenia negatywnegooddziaływania transportu na środowisko przyrodnicze i warunki życia
• zapewnienia bezpieczeństwatransportowego i osobistego mieszkańcom Warszawy.

Strategia uwzględnia zarówno modernizację i rozwój transportu publicznego, jak też racjonalizowanie korzystania z indywidualnego transportu samochodowego z poszanowaniem środowiska naturalnego.
Zadania dotyczące rozwoju systemu transportu publicznego:

1. Działanie na rzecz powołania instytucji zarządzającej ikoordynującej transport publiczny w obszarze aglomeracji warszawskiej.Instytucja taka zostałaby powołana na mocy porozumienia samorząduwojewództwa i samorządów gminnych.
2. Modernizacja i rozwój systemu komunikacji tramwajowej -nowoczesnej i komfortowej, a przez to zdolnej do konkurowania zsamochodami osobowymi. Jednym z elementów realizacji tego zadania będzieskrócenie czasu dojazdu komunikacją tramwajową do centrum miasta przez:
   • modernizację tras tramwajowych:

– pętla Cmentarz Wolski – Dworzec Wileński
– pętla Piaski – pl. Grunwaldzki – al. Jana Pawła II – pętla Kielecka z odgałęzieniem pętla Potocka – pl. Grunwaldzki,
– rondo Starzyńskiego – pl. Zawiszy,
– wprowadzenie do ruchu nowoczesnego taboru niskopodłogowego,
– unowocześnienie torowisk tramwajowych i zasilania dla podwyższenia komfortu podróżowania i niezawodności systemu,
– modernizację przystanków,
– zainstalowanie nowoczesnego systemu sterowania ruchem tramwajowym,
– zainstalowanie nowoczesnego systemu dynamicznej informacji pasażerskiej;

• uzupełnienie układu tras tramwajowych w Warszawie:
  – trasa tramwajowa ul. Kasprzaka – Dworzec Zachodni – ul. Banacha – pl. Unii Lubelskiej – Wilanów,
  – trasa tramwajowa pętla Winnica – Most Północny – Młociny,
  – trasa tramwajowa w ciągu ulic Krasińskiego – Budowlana – Św. Wincentego, od pl. Wilsona do skrzyżowania ulic Budowlanej i Odrowąża i dalej do centrum handlowego w rejonie węzła Trasy AK z ul. Głębocką,
  – trasa tramwajowa z Tarchomina do pętli Żerań.
1. Kontynuacja rozwoju systemu metra.
   W 2008 roku zostanie zakończona realizacja I linii metra do Młocin, wraz zorganizacją w rejonie stacji końcowej węzła przesiadkowego z systememParkuj i jedź oraz przesiadkami na trasę tramwajową do Tarchomina (wzdłużTrasy Mostu Północnego).
   Kontynuacja rozwoju metra będzie odbywała się poprzez budowę II i IIIlinii. W pierwszej kolejności, z uwagi na potencjalnie duże obciążenieruchem pasażerskim, powstanie odcinek Śródmiejski II linii od rondaDaszyńskiego do stacji Warszawa Wileńska. Następnie II linia metra będzieprzedłużana w kierunku zachodnim, od ronda Daszyńskiego na Bemowo, oraz wkierunku wschodnim, na Targówek i Bródno.
2. Usprawnienie komunikacji kolejowej
   Zakłada się, że w komunikacji kolejowej:
   – zwiększana będzie częstotliwości kursowania pociągów
   – obowiązywać będzie stały, rytmiczny rozkład jazdy dopasowany dorzeczywistych godzin szczytowego ruchu pasażerskiego,
   – nastąpi zasadnicza poprawa bezpieczeństwa pasażerów w pociągach i naprzystankach,
   – nastąpi zasadnicza poprawa komfortu pasażerów poprzez zapewnienieczystości pociągów i przystanków, ogrzewanie pociągów oraz wprowadzenienowoczesnego systemu informacji,
   – rozwijana będzie idea wspólnego biletu na wszystkie podsystemy transportu(w tym kolej),
   – zapewnione będzie skrócenie czasu dotarcia do przystanków kolejowychpoprzez zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym, umożliwienie bezpiecznegokorzystania z parkingów dla samochodów, motorowerów i rowerów w pobliżustacji i przystanków kolejowych oraz zrewidowanie układu lokalnych liniiautobusowych.
3. Integracja systemów transportu.
   Zadanie to obejmuje m.in.:
   • Zapewnienie wspólnego biletu na wszystkie środki komunikacji publicznej.
   • Rozwijanie systemu parkingów Parkuj i jedź i Bike &Ride.
   • Modernizację i przebudowę węzłów przesiadkowych pomiędzy różnymi rodzajami systemów transportu
   • Uruchamianie dynamicznych systemów informacji pasażerskiej (wizualnej i głosowej) ułatwiających dokonywanie przesiadek.
4. Usprawnienie miejskiej i podmiejskiej komunikacji autobusowej.
   Zadanie to będzie realizowane poprzez m.in.:
   • Usprawnianie funkcjonowania linii autobusowych w głównych korytarzach komunikacyjnych Warszawy, nie obsługiwanych przez komunikacje szynowa, w których autobus pełni rolę podstawowego środka transportu (np.: ul. Puławska, ul. Radzymińska, Trasa Łazienkowska, Wisłostrada).
   • Poprawę warunków funkcjonowania komunikacji autobusowej:
     – wymiana taboru na nowoczesny,
     – usprawnienie węzłów przesiadkowych i zarządzanie dyspozytorskie,
     – wprowadzanie w większym stopniu wydzielonych pasów ruchu dla autobusów,
     – stosowanie priorytetów dla autobusów w sygnalizacji świetlnej
     – rozszerzanie w ścisłym centrum miasta strefy ulic z ograniczeniami dla ruchu indywidualnego i dopuszczonym ruchem autobusowym i/lub tramwajowym (Np. Krakowskie Przedmieście).
5. Wymiana taboru
   Wobec rosnących wymagań pasażerów oraz konkurencji ze strony samochodu,zachęcenie pasażerów do korzystania z transportu publicznego wymagauznania zakupów taboru dla transportu zbiorowego jako działaniapriorytetowego.
   Stąd ważnym elementem Strategii jest zmiana wizerunku komunikacji takżepoprzez wprowadzanie na szersza skale do funkcjonowania nowoczesnych,jednoprzestrzennych i niskopodłogowych tramwajów oraz autobusów.
6. Racjonalizacja przebiegu linii komunikacji publicznej.

Zadania dotyczące rozwoju systemu drogowego:

1. Zapewnienie wysokiego standardu technicznego ulic i obiektów.
2. Stworzenie kompletnego układu tras obwodowych dla Warszawy,obejmującego następujące drogi GP (drogi główne ruchu przyspieszonego):
   • Obwodnica śródmiejska, na która składają się następujące odcinki ulic:
     – na północy wzdłuż ciągu ulic GP: Słomińskiego – Starzyńskiego, – wzdłuż zachodniej granicy strefy śródmiejskiej ciąg ulic GP: Okopowa – Towarowa – Raszyńska, – na południu Trasa Łazienkowska – al. Stanów Zjednoczonych (GP), – na wschodzie ciąg istniejących ulic al. Stanów Zjednoczonych – Wiatraczna oraz projektowanych Nowo-Wiatraczna – Zabraniecka i jej przedłużenie wzdłuż torów PKP do węzła Żaba.
   • Obwodnica miejska, na którą składają się następujące trasy:
     – od zachodu Trasa N-S o parametrach ulicy GP, na odcinku od Trasy AK do węzła Marynarska,
     – od południa ciąg ulic GP: Marynarska
     – Rzymowskiego – Witosa oraz Trasa Siekierkowska,
     – od wschodu Trasa Olszynki Grochowskiej (GP),
     – od północy Trasa Mostu Północnego (GP). 

1. Zwiększenie stopnia zhierarchizowania sieci drogowej
2. Lepsze wykorzystanie systemu transportowego poprzez wdrażaniesystemów zarządzania ruchem
   Zintegrowany system zarządzania ruchem, docelowo obejmujący obszar całejWarszawy, będzie przede wszystkim dotyczył:
   – zarządzania ruchem drogowym;sterowania sygnalizacja świetlna orazmonitorowania ruchu na najważniejszych arteriach;
   – zarządzania transportem publicznym, w tym udzielania priorytetu w ruchu
   ulicznym środkom naziemnego transportu publicznego;
   – zarządzania parkowaniem;
   – zarządzania ruchem towarowym.
3. Ułatwienie przekraczania Wisły – budowa nowych tras mostowych
   Dążenie do ograniczenia transportochłonności układu drogowego wymagazwiększenia liczby przepraw mostowych i tras drogowych spinającychkorytarze drogowe przebiegające wzdłuż Wisły:
   – Trasa Mostu Północnego, o charakterze międzydzielnicowym imiędzyregionalnym;
   – Trasa mostowa ul. Krasińskiego – ul. Budowlana, o charakterze lokalnym imiędzydzielnicowym;
   – Trasa Na Zaporze, o charakterze lokalnym
   i międzydzielnicowym;- Trasa Mostu Południowego, o charakterzemiędzydzielnicowym i międzyregionalnym.
4. Poprawienie dostępności w powiązaniach zewnętrznych
   Wśród najważniejszych przedsięwzięć w tym względzie należy wymienić:
   – modernizacje odcinka Al. Jerozolimskich, rondo Zesłańców Syberyjskich
   – ul. Łopuszańska;
   – modernizacje ciągu ulic Marsa – Żołnierska;
   – dokończenie budowy Trasy Siekierkowskiej;
   – budowę ul. Nowo-Lazurowej;
   – budowę dojazdów do lotniska im. F. Chopina;
   – budowę Trasy N-S, na odcinku od węzła Marynarska do węzła z Trasą AK;
   – budowę wschodniej części obwodnicy śródmiejskiej, na odcinku od rondaWiatraczna do węzła Żaba;
   – budowę ul. Czerniakowskiej-bis;
   – przebudowę Wału Miedzeszyńskiego, na odcinku od skrzyżowania z ul. TraktLubelski do granic miasta.
5. Wprowadzenie ograniczeń w ruchu indywidualnym w strefie śródmiejskiejWarszawy
   • Zgodnie z przyjętą polityką transportową, w obszarze centrum Warszawy (strefa I – śródmiejska) podstawowa role w obsłudze obszaru pełnić będzie transport publiczny.
   • Możliwość dojazdów samochodami będzie ograniczana, a w wybranych obszarach, w uzasadnionych przypadkach, także eliminowana. W szczególności działania restrykcyjne będą dotyczyć ruchu o charakterze tranzytowym.
   • Przyjmuje się, że układ ulic wewnątrz obwodnicy śródmieścia (z wyjątkiem Wisłostrady lewobrzeżnej i ciągu ulic: Wybrzeże Helskie – Wybrzeże Szczecińskie – Wał Miedzeszyński) będzie pełnić funkcje ulic zbiorczych i lokalnych mających za zadanie zapewnienie bezpośredniej obsługi przyległego zagospodarowania przestrzennego.
   • W strefie I promowany będzie ruch pieszy i rowerowy z jednoczesnym wprowadzaniem ograniczeń w ruchu dla samochodów osobowych, a zwłaszcza towarowych, także poprzez wyłączanie wybranych ulic z ruchu samochodowego czy tez ograniczanie liczby miejsc postojowych dla samochodów.
   • Przyjmuje się, że podstawa funkcjonowania strefy ograniczonego ruchu będą w pierwszej kolejności ciągi ulic:
     – Nowy Świat – Krakowskie Przedmieście i Świętokrzyska, pomiędzy ul. Marszałkowską i ul. Nowy Świat,
     – ul. Marszałkowska, pomiędzy pl. Konstytucji i pl. Unii Lubelskiej.
   • W dłuższej perspektywie stworzy to możliwość rozszerzenia strefy w większym obszarze Śródmieścia pomiędzy:
     – al. Solidarności, od północy,
     – Traktem Królewskim, od wschodu,
     – Trasa Łazienkowska, od południa,
     – ciągiem al. Jana Pawła II – ul. Chałubińskiego – al. Niepodległości, od zachodu.
   • W uzupełnieniu tworzenia stref ograniczonego ruchu będą także wyznaczane strefy ruchu pieszego i rowerowego. W pierwszej kolejności w obszarze Starego i Nowego Miasta, ul. Chmielnej oraz z wykorzystaniem dwóch lokalnych powiązań łączących obszar Starego Miasta i Pragi.
6. Zwiększenie kontroli dostępu do ciągów ulicznych wyższych klas
   Jednym ze sposobów usprawnienia ruchu drogowego będzie wprowadzenierestrykcyjnego przestrzegania kontroli dostępności, w tym:
   – liczby skrzyżowań z drogami niższych klas,
   – liczby zjazdów publicznych i indywidualnych,
   – możliwości zatrzymywania i parkowania pojazdów
7. Uporządkowanie systemu parkowania.
8. Rozwój systemów opłat za korzystanie z infrastruktury drogowej.
   Niezależnie od opłat za parkowanie, w dalszej przyszłości – w celuograniczania używania samochodów osobowych oraz powiązania korzystania zinfrastruktury drogowej z ponoszeniem kosztów jej budowy i eksploatacji
   – rozważone będą możliwości wprowadzenia w Warszawie:
   – opłat za korzystanie z wybranych elementów układu drogowego (np. mostówi tuneli);
   – opłat za wjazd do obszaru centralnego; 

Bezpieczeństwo ruchu drogowego

ZADANIE 1: Powołanie jednostki odpowiedzialnej za stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, której zadaniem będzie m.in. przygotowanie miejskiego programu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, a następnie jego wdrożenie, inicjowanie i nadzorowanie współpracy pomiędzy administracją rządową, administracją samorządową, organizacjami pozarządowymi, szkolenie kadry, zarządzanie środkami budżetowymi na działania prewencyjne, informowanie społeczeństwa o stanie bezpieczeństwa ruchu drogowego w stolicy, podejmowanych działaniach i ich efektach, realizacja kampanii edukacyjnych.
ZADANIE 2: Utworzenie Warszawskiej Bazy Danych o BRD oraz systemu monitorowania i oceny efektów realizowanych przedsięwzięć.
Stworzenie wspólnej, zintegrowanej bazy danych o stanie bezpieczeństwa ruchu drogowego umożliwi m.in. połączenie danych zbieranych przez policję i służby miejskie z informacjami posiadanymi przez towarzystwa ubezpieczeniowe i służby medyczne, uprości problem modyfikacji i rozwoju bazy, a także umożliwi w przyszłości włączenie miasta w system zbierania danych na poziomie centralnym i unijnym.
ZADANIE 3: Wydzielenie funduszu na działania ograniczające zagrożenia występujące w ruchu drogowym, w ramach, którego zostanie opracowany programu poprawy BRD, studiów wykonalności proponowanych rozwiązań, a następnie na ich podstawie przygotowanie wniosków o ich sfinansowanie np. z odpowiednich programów unijnych. Dodatkowo podejmowane będą działania w celu przeznaczenia części wpływów z mandatów za wykroczenia drogowe na działalność prewencyjną, a także pozyskiwania wsparcia finansowego w towarzystwach ubezpieczeniowych i u sponsorów.
ZADANIE 4: Opracowanie i wdrożenie systemu zarządzania prędkością w mieście W strefie I działania skierowane będą m.in. na ograniczanie szerokości przekrojów poprzecznych jezdni i udostępnienie odzyskanej w ten sposób powierzchni ruchowi pieszemu, rowerowemu, małej gastronomii, terenom zielonym, parkingom oraz inne rozwiązania inżynierskie wymuszające wolniejszą jazdę.
Prowadzone będą także wzmożone działania kontrolne wykonywane przez policję i straż miejską.
ZADANIE 5: Działania na rzecz stosowania urządzeń ochronnych w samochodach (pasów bezpieczeństwa, fotelików dla dzieci). Stosowanie pasów bezpieczeństwa w samochodach i fotelików dla dzieci jest jednym z najtańszych i jednocześnie najefektywniejszym środkiem ochrony użytkowników samochodów. Urządzenia ochronne prawidłowo stosowane redukują ryzyko śmierci i ciężkich obrażeń o 40- 65%. Badania prowadzone przez Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Warszawie wskazują, że procent stosowania pasów bezpieczeństwa w mieście nie jest wysoki (ok. 70 % na przednich siedzeniach, 50% na siedzeniach tylnych).
ZADANIE 6: Wprowadzenie audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego przy ocenie projektów modernizowanych i nowobudowanych ulic Podczas audytu analizowane będą efekty wdrożenia dotychczas zrealizowanych przedsięwzięć, badania wpływu ukształtowania drogi i zarządzania ruchem na bezpieczeństwo ruchu drogowego, obserwacje zachowań użytkowników dróg, a także badania nad czynnikami przyczyniającymi się do pojawienia się wypadków. Efektem audytu powinno być określenie wszystkich potencjalnych zagrożeń i sformułowanie propozycji, jak te mankamenty można usunąć.
ZADANIE 7: Stworzenie ośrodka pomocy ofiarom wypadków i ich rodzinom Zakłada się stworzenie w Warszawie ośrodka pomocy ofiarom wypadków drogowych i ich rodzinom, koordynującego działania służb świadczących pomoc prawną, psychologiczną i medyczną. Rozwiązanie to przyczyni się do znaczącego zmniejszenia konsekwencji zdarzeń i zmniejszy cierpienia ludzi.
Transport rowerowy
ZADANIE 1: Wzmocnienie instytucjonalne rozwoju systemu rowerowego Działania będą dotyczyć wszystkich etapów procesu inwestycyjnego, w tym: sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego, wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, opracowywania wstępnych koncepcji i projektowania, opracowywania szczegółowych projektów budowlanych oraz odbioru gotowych inwestycji.
ZADANIE 2: Rozwój infrastruktury systemu rowerowego, w tym systemu roweru publicznego Rozwój systemu dróg dla ruchu rowerowego będzie następować poprzez tworzenie dróg dla rowerów w obrębie pasa drogowego, przystosowywanie ulic do wspólnego ruchu pieszych, rowerzystów i pojazdów samochodowych, budowę samodzielnych dróg rowerowych, tworzenie stref ruchu uspokojonego, zwiększenie udziału ruchu rowerowego następować może poprzez wprowadzenie np. roweru publicznego (połączenie uczelni z węzłami przesiadkowymi).
ZADANIE 3: Integracja systemu rowerowego z innymi podsystemami transportowymi miasta Poza rozszerzeniem możliwości przewozu roweru w pojazdach transportu publicznego – dążyć się będzie do zapewnienia możliwości bezpiecznego pozostawienia rowerów w węzłach przesiadkowych z roweru na inny podsystem transportu (komunikacja miejska) oraz w miejscach docelowych dla podróży odbywanych z wykorzystaniem roweru, a w szczególności w otoczeniu stacji metra, oraz przystanków kolejowych położonych w granicach Warszawy, obiektów Urzędu Miasta st. Warszawy uczelni warszawskich oraz innych ważnych obiektów jak np. muzea, parki, itp.
ZADANIE 4: Zapewnienie bezpiecznego korzystania z roweru Stworzenie warunków dla intensywnego korzystania z roweru będzie oznaczać konieczność monitorowania sieci dróg rowerowych w zakresie ich stanu technicznego, utrzymywania przejezdności i dotrzymywania parametrów technicznych dróg rowerowych, monitorowania sieci dróg rowerowych dla zapewnienia bezpieczeństwa osobistego użytkowników, monitorowania parkingów rowerowych dla zapewnienia bezpiecznego pozostawienia roweru, zaostrzonej kontroli ruchu rowerowego pod kątem bezpieczeństwa pieszych, zwłaszcza na chodnikach i przejściach, zwiększenie liczby patroli Straży Miejskiej i Policji poruszających się na rowerach.