Ranking zrównoważonych miast. Tu żyje się najlepiej

Marcin Zaborowski, prezes Fundacji Schumana uważa,że niektóre Polskie miasta dorównują jakością życia Europie Zachodniej. -Mieszkałem w wielu europejskich miastach i z moich obserwacji życia codziennegowynika, że Warszawa jest równie zielona jak Berlin,lepiej skomunikowananiż Londyn i czystsza niż Paryż. Gdańsk dorównuje atmosferą hanzeatyckimmiastom Europy Północnej, a Wrocław błyskawicznie odzyskuje swoją magicznąatmosferę – ocenia Zaborowski.

Lider rankingu – Warszawa – zdobył 534 punkty na1000 możliwych do uzyskania. Spośród metropolii wysokie noty uzyskały takżeGdańsk, Kraków i Poznań. Wśród miast od 100 do 300 tys. mieszkańców, opróczwspomnianej Bielsko-Białej dobry wynik uzyskały także Gdynia (10. miejsce) orazTychy (11. miejsce). Tychy zajęły także najwyższą lokatę pośród miast GórnegoŚląska.

Zmiast poniżej 100 tys. mieszkańców oprócz Sopotu, dobry wynik uzyskało takżeŚwinoujście. W dole tabeli (poniżej 50-tej pozycji) dominują miasta małe – odok. 50 do ok. 100 tys. mieszkańców, które straciły status wojewódzkich podczasreformy administracyjnej w 1999 roku – m.in. Biała Podlaska, Chełm, Konin,Legnica, Przemyśl, Wałbrzych.

Z większych miejscowości znalazły się tam Płock iSosnowiec. Charakterystyczne jest także to, że w rankingu dość słabo wypadłymiasta w Polsce centralnej, z obszaru tzw. ?kongresówki”.

Iga Kamocka, koordynator projektu Europolis wFundacji Schumana podkreśla, że rankingu nie nalezy traktować jako wyrocznię,”ale punkt odniesienia do rozmowy o rozwoju polskich miast”.

– Najważniejsze jest, co robią lokalne władze isami mieszkańcy, aby w przyszłości w ich miastach żyło się lepiej. Mamnadzieję, że raport Zrównoważony rozwój miast dla części z czytelników będziemógł być choćby drobną wskazówką – zaznacza Kamocka.

Warszawa liderem rankingu (1. miejsce). 

Dlaczego? Największe atuty stolicy to silna gospodarka i dobre warunki dożycia. To tutaj jest najwięcej firm i inwestycji, relatywnie wysokie zarobki.Warszawa jest także jednym z niewielu polskich miast, któremu stale i wyraźnieprzybywa mieszkańców. Jest także miastem zielonym. Prawie jedną czwartąpowierzchni zajmują lasy i parki. Duże kompleksy zieleni znajdują się w centrumlub w jego pobliżu – jak np. będące swego rodzaju ?hyde parkiem” PoleMokotowskie czy zielony, w ogóle nieuregulowany prawy brzeg Wisły. W ostatnichlatach ożywione zostały obszary przylegające do rzeki, które stały siępowszechnie dostępne dla mieszkańców. Zbudowano bulwary i dano możliwośćotwierania barów, czy restauracji. Poruszanie się po mieście ułatwia jedna znajlepiej zorganizowanych w Polsce i całkiem przyzwoita w skali europejskiejkomunikacja miejska. Przez kilka ostatnich lat bardzo rozwinął się systemrowerów miejskich Veturilo, który został odnotowany nawet w światowych rankingach.Niestety znaczna ilość samochodów oraz zakłady przemysłowe zatruwają powietrze.Warszawiacy zużywają także bardzo dużo prądu i produkują znaczne ilości śmieci.Minusem jest też mały obszar miasta objęty planami zagospodarowaniaprzestrzennego – jest to mniej niż 20% powierzchni. W połączeniu z bałaganemwłasnościowym spowodowanym efektem tzw. ?dekretu Bieruta” znacznieutrudnia do planowanie rozwoju przestrzennego stolicy.

Sopot – mały, ale atrakcyjny (2. miejsce). 

Zaraz za niespełna dwumilionową stolicą uplasowało się to zaledwie 37-tysięcznenadmorskie miasto. O jego sukcesie decyduje położenie w obrębie Trójmiasta iduża liczba turystów, sprzyjająca tworzeniu silnej gospodarki lokalnej,powstawaniu dużej liczby firm oraz napływowi inwestycji. Co ciekawe, Sopot jestmiastem najbardziej lubianym na Facebooku – na 1.000 mieszkańców przypada aż885 lajków.

Bielsko-Biała. Niska emisja i e-administracja (3. miejsce).

Do wysokiej pozycji miasta przyczyniłysię dobre wyniki w kategorii środowisko. Zdecydowały o tym m.in. niska emisjaoraz znaczna liczba terenów zielonych – Bielsko-Biała leży u podnóży BeskiduŚląskiego i Małego. Ponadto prawie wszyscy radni w mieście mają wyższewykształcenie, w radzie miasta jest też względna równowaga pomiędzy mężczyznamii kobietami.

Gdańsk. Szansa na polską Kopenhagę (4. miejsce).

Zajął wysoką, czwartą pozycję.Regularnie wygrywa plebiscyty na polskie miasto najbardziej przyjaznerowerzystom. To tutaj pojawiły się pierwsze liczne ?śluzy” rowerowe,kontrapasy, a sieć ścieżek liczy już prawie 600 km. Do tego w znacznej częścimiasta wprowadzono strefę spokojnego ruchu z maksymalną prędkością 30km/h, coprzy okazji pozwoliło pozbyć się kilku tysięcy zbędnych znaków drogowych.

Kraków. Dużo atutów, ale zatrute powietrze (5. miejsce). 

Kilka lat temu wyprzedził Łódź pod względem liczby mieszkańców i jest terazdrugim, najludniejszym miastem w Polsce. Krakowianie dobrze radzą sobie zInternetem, korzystając na dużą skalę z e-administracji oraz rozliczeń podatkówprzez e-deklaracje. Niskie jest bezrobocie. Kraków, obok Sopotu to miastoprzyciągające najwięcej turystów. Najpoważniejszym problemem jest oczywiściesmog – Kraków należy do najbardziej zanieczyszczonych nie tylko w Polsce, ale wcałej Europie.

Poznań. Miasto przedsiębiorcze (6. miejsce). 

Na 10.000 mieszkańców przypada rocznie aż 261 nowych przedsiębiorców. Lepiejjest tylko w Warszawie. W Poznaniu chętnie inwestują także zagraniczne firmy.Wyraźnie lepsze od średniej krajowej są tu zarobki, a bezrobocie należy donajniższych w kraju. Miasto kładzie nacisk na edukację ekologiczną mieszkańców.Od kilku lat Poznań realizuje projekt ?Trzymaj ciepło”, który uczymieszkańców jak oszczędzać energię ocieplając domy i mieszkania.

Bydgoszcz. Miasto nad rzeką (9. miejsce). 

Zajęła pierwsze miejsce w Polsce w kategorii środowisko. Miastu sprzyja tutajbrak dużego przemysłu. Dzięki temu emituje mało pyłów i zanieczyszczeń, zużywaniewiele energii elektrycznej, produkuje mało śmieci. Dużą część miasta (28%)zajmują lasy, w pobliżu znajduje się także kompleks leśny Borów Tucholskich.Miasto konsekwentnie realizuje strategię przywracania do życia Starego Kanału,czyli fragmentu rzeki Brdy i okolicznych parków. Słabą stroną Bydgoszczy sąmaterialne warunki życia mieszkańców (niższe od średniej zarobki, długotrwałebezrobocie) oraz duży odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym.

Tychy. Zielone miasto Śląska (11. miejsce). 

W Tychach działa energooszczędna szkoła, która ma klimatyzację oraz wentylacjęz odzyskiem ciepła i energooszczędne oświetlenie. Takie też zastosowano nawielu ulicach w mieście. Tabor autobusowy jest stopniowo wymieniany naniskoemisyjny. Miasto ma także trolejbusy – jako jedno z kilku w Polsce. Już w2003 roku magistrat rozpoczął wdrażanie programu ograniczającego emisję szkodliwychgazów pyłów.

Świnoujście. Uzdrowisko i gazoport (13. miejsce). 

Przez ostatnie lata miasto pojawiało się najczęściej w kontekście dyskusji opowstającym tu gazoporcie, który ma pomóc zapewnić Polsce niezależność odrosyjskiego gazu. W 2016 roku powinien on osiągnąć pełną zdolność operacyjną.Dzięki temu jest tu bardzo dużo inwestycji w przeliczeniu na mieszkańca. Miastojest ładnie położone – nad morzem, z szerokimi plażami, przy ujściu rzekiŚwiny. Jego teren obejmuje 44 wyspy, prawie połowa powierzchni miasta to woda.To wszystko, uzupełnione o pobliskie parki narodowe na wyspach Wolin oraz Uznampowoduje, że miasto jest popularnym celem turystycznym. Słabą stronąŚwinoujścia jest przechwytywanie niewielkiej ilości pyłów oraz zanieczyszczeń,brak innych działań na rzecz ochrony powietrza oraz duża liczba produkowanychśmieci.

Jelenia Góra. U podnóża Karkonoszy (poz. pomiędzy 21. a 30. miejscem wtabeli). 

Miasto ma duży problem z jakością powietrza, w szczególności w dzielnicyuzdrowiskowej – Cieplice. Do wystąpienia tego problemu w dużej mierzeprzyczynia się ogrzewanie brudnym paliwem w mieszkaniach. Magistrat próbujejednak sobie z tym radzić. Rozpoczęto termomodernizację budynków publicznych imieszkalnych. Planowana jest także wymiana oświetlenia ulicznego naenergooszczędne.

Kielce. Młodzi dbają o przyrodę (poz. pomiędzy 41. a 50. miejscem w tabeli). 

Miasto co roku organizuje konkurs ?Zielony patrol”, który polega nawłączeniu młodzieży w działania na rzecz ochrony środowiska. Program został nagrodzonyprzez Ministerstwo Środowiska w konkursie ?Zielonych miast”.

Ranking Europolis 66 polskich miast zostałprzygotowywany na zlecenie Fundacji Schumana i Fundacji Konrada Adenauera przezPolitykę INSIGHT. Partnerami raportu są: Orange Polska, Siemens, Veolia EnergiaPolska S.A., a patronami medialnymi Gazeta Wyborcza, Tygodnik Polityka,Urbnews, Wspólnota oraz smart-grids.pl Powyższą informację przygotowano napodstawie Raportu ?Europolis. Zrównoważony rozwój miast”, którego autoramisą Piotr Arak i Marta Kusterka-Jefmańska. Ranking66 polskichmiastzostał ogłoszony podczas konferencji Europolis 3 czerwca, wCentrum Nauki Kopernik w Warszawie.

Pełny tekst raportu oraz ranking Europolisdostępne są na www.schuman.pl.