Krakowa pomysł na walkę ze smogiem

O krakowskim smogu isposobach zwalczania go z prezydentem Krakowa, prof. Jackiem Majchrowskim,rozmawia Maciej Zaniewicz.

Jak konkretnie wygląda pomysł Krakowa na walkę ze smogiem?

W tej kwestii należy zacząć od genezy. Smog w Krakowiebierze się z kilku źródeł. Podstawowym z nich jest niska emisja. W tej kwestiiprowadzimy program wymiany palenisk. W ubiegłym roku zlikwidowaliśmy 6 tysięcy.Dla porównania, w Katowicach zlikwidowano niecałe 700. W tym roku wymienimykolejne sześć tysięcy, tak, by pod koniec roku w Krakowie został ok. 2 tysiącepieców. A trzeba pamiętać, że od 1 września 2019 roku w życie wchodzi całkowityzakaz używania paliw stałych i wszyscy, którzy się temu nie podporządkują będąkarani. Z naszych szacunków wynika, że po tej dacie zostaną w Krakowie pojedynczepiece, ale w dużej mierze nie zniechęci ludzi do wymiany, ale z różnychokoliczności. Dla przykładu, ostatnie wsie przyłączono do Krakowa pod konieclat 70. Nie są one przyłączone ani do sieci ciepłowniczej, ani do gazu.

Innym problemem jest nieuregulowany stan prawny. Są budynki,co do których od lat było wiadomo, że to jest Kazka, a tamto Zośki i ich dziecii wnuków, ale nikt nie zadbał o to, aby uregulować stan prawny. Urzędnicykontaktują się z taki ludźmi i starają się pomóc w rozwiązaniu problemów –przeprowadzeniu postępowania spadkowego czy rozwiązaniu jakich problemówtechnicznych Wszystko po to, aby jak najwięcej spraw można było doprowadzić doskutku i w rezultacie wymienić piece.

Drugie zagadnienie związane jest z transportem. Zaczęliśmyod siebie i wymieniamy tabor. Komunikacja miejska od 15 września tego rokubędzie posiadała 100% ekologicznych pojazdów. Żadne miasto nie może pochwalićsię takim wynikiem.

W jakim standardzie będą te pojazdy?

W standardzie Euro 5 i 6. Część autobusów będzie teżelektryczna lub hybrydowa. Już w tej chwili posiadamy jedną linię obsługiwaną wcałości przez autobusy elektryczne.

A w kwestii transportu prywatnego?

W tej materii działamy dwojako. Po pierwsze kupujemy sprzętdiagnostyczny dla policji, przeznaczony do tego, aby badać spaliny wydobywającesię z rur wydechowych. Prowadzimy wspólnie z policją akcje skierowane w stronęstacji diagnostycznych. Bardzo często podbijały one dowód rejestracyjny nawetbez przeprowadzenia przeglądu. W tym momencie nie ma już takich sytuacji.Policja bada bowiem samochody bezpośrednio po wyjeździe ze stacjidiagnostycznej.

Jest też dużo małych działań, które mają poprawić jakość powietrza,np. zmywanie ulic wodą czy odbiór odpadów zielonych z domów prywatnych, by niebyły one spalane w ogrodach.

Problemem jest oczywiście też to, że smog nie zna granic iczęsto przychodzi do nas spoza Krakowa. Dlatego w ramach Zintegrowanych InwestycjiTerytorialnych rezygnujemy z części pieniędzy na rzecz gmin ościennych, by teżmiały środki na działania antysmogowe. Tam sytuacja jest gorsza niż u nas,ponieważ nie ma takiej świadomości społecznej oraz dostępu do ekologicznych, ajednocześnie tańszych rozwiązań, jak gaz czy możliwość podłączenia do sieciciepłowniczej.

Wracając jeszcze na koniec do kwestii ruchu ulicznego – czyKraków planuje wprowadzić strefę nisko- lub zeroemisyjną, na wzór rozwiązaństosowanych w Niemczech czy Czechach?

Myśleliśmy o takim rozwiązaniu, jednak do tej pory takiejmożliwości nie dawał nam brak stosownej ustawy. Bardzo możliwe, że wprowadzimytaką strefę. Już niebawem będziemy takie rozwianie testować na Kazimierzu.

Jak ocenia Pan politykę rządu dotyczącą walki ze smogiem?Czy ma ona bezpośrednie przełożenie na politykę samego Krakowa?

Z polityką rządu zgadzam się w tym sensie, że realizuje onaw dużej mierze nasze postulaty. Należy natomiast podkreślić, że niektóre spółkiskarbu państwa z sektora energetycznego oferują pomoc dla mieszkańcówwymieniających piece. Cieszę się jednak,że to wielu latach politycy zrozumieli, że nie da się walki o czyste powietrzezrzucić na samorządy nie dając im żadnych narzędzi. Zrobiliśmy wszystko na copozwalało nam prawo. Uchwała o zakazie stosowanie paliw stałych – pierwsza wPolsce była zaskarżana, ale ostatecznie obroniła się w sądzie.

Wydajemy gigantyczne pieniądze na wymianę pieców. Ale jakjuż zauważyliśmy, powietrze nie zna granic i potrzebne są działania na poziomiekrajowym. Dobrze, że ta świadomość już się pojawiła.

Wywiad ukazał się na portalu „Energetyka24”, 11 lipca2018 r.

„