Dworzec w Olsztynie jednak zabytkiem?
Trzy organizacjespołeczne odwołały się od decyzji Warmińsko-Mazurskiego Konserwatora Zabytków,który zdecydował że dworzec PKP i PKS Olsztyn Główny nie jest zabytkiem.Ostateczna decyzja o umieszczeniu w rejestrze budowli należy do ministra kulturyi dziedzictwa narodowego.
Warmińsko-Mazurski Konserwator Zabytków odmawiając ponadmiesiąc temu umieszczenia dworca w rejestrze zabytków ocenił, że modernistycznabryła dworca z lat 70. XX w., choć interesująca, nie jest unikatowa, a policznych przekształceniach straciła walor autentyczności. Konserwatorzdecydował, że kompleks dworca głównego PKP i PKS wraz z przylegającymbudynkiem biurowym i zadaszeniami wejściowymi nie znajdzie się w rejestrze, alejednocześnie postanowił o wpisie do rejestru zabytków wiat peronowych zabudynkiem dworca PKP.
O to, by dworzec został objęty ochroną zabiegały trzystowarzyszenia: Stowarzyszenie Architektów Polskich, StowarzyszenieKonserwatorów Zabytków oraz Forum Rozwoju Olsztyna odwołały się od decyzjiWojewódzkiego Konserwatora Zabytków do Ministra Kultury i DziedzictwaNarodowego.
Zdaniem stowarzyszeń, decyzja konserwatora zawiera błędy.”Wojewódzki Konserwator Zabytków rozpatrując sprawę brał pod uwagękwestie, które nie powinny mieć wpływu na jego rozstrzygnięcie, np. to, ilujest właścicieli dworca. Ponadto zdaniem konserwatora dworzec uległ bardzoznacznym przekształceniom, przez co nie można uznać go za zabytek. To pomyłka,bo wszelkie zmiany, które i tak są nieznaczne, da się usunąć” – podkreśliłprezes Forum Rozwoju Olsztyna (FRO) Bartłomiej Biedziuk.
Organizacje zwróciły również uwagę, że decyzja jest słabouzasadniona. W swoim odwołaniu FRO podniosło, że konserwator nie odniósł się wpełni do zgromadzonych dowodów, a uzasadnienie prawne praktycznie nie istnieje.Ponadto według FRO za dowody niesłusznie uznano opinie dotyczące dworca,przedłożone przez spółkę, która chce zburzyć budynek i wybudować centrumhandlowe. Według Bartłomieja Biedziuka są to dokumenty prywatne, które należytraktować jako subiektywne stanowisko w sprawie, nie zaś niezależną ekspertyzę.
Jak wynika z opinii przygotowanej przez prof. RobertaBarełkowskiego, pierwszy dworzec kolejowy w Olsztynie w ówczesnych PrusachWschodnich wybudowano w 1872 r. przy dzisiejszej ulicy Partyzantów. Miał ontunele łączące budynek z poszczególnymi peronami. W 1907 r. skomunikowanodworzec z miastem doprowadzając linię tramwajową. W 1945 r. budynek dworcaspłonął, ale w warunkach powojennych władze polskie zdecydowały się wykorzystaćzachowane elementy zabudowy odbudowując obiekt.
Nowy budynek dworca oddano do użytku w 1971 r. Był toprojekt przygotowany przez zespół kierowany przez Zygmunta Kłopockiego.Architektura dworca była typowa dla tamtego okresu. Głównym elementem byłapowtarzalna kurtyna szklano-aluminiowa z podwójnymi szybami. Wizytówką budynkubyły typowe dla tamtego okresu zadaszenia. Część dworca stanowiła hala kasowaPKP połączona z mniejszą częścią PKS dwukondygnacyjną antresolą. Na parterzebyła obszerna poczekalnia, a na piętrze bar WARS, który zamknięto pod koniec lat80. Po 1989 r. nastąpiły przeróbki i adaptacje dworcowej hali.
PKP SA planują wyburzyć obecny „niefunkcjonalny”dworzec kolejowy i w jego miejsce postawić nowoczesny budynek w pełnidostosowany do potrzeb podróżnych. Modernizacja obejmie też przyległąinfrastrukturę kolejową. Projekt ma być współfinansowany z ProgramuOperacyjnego Polska Wschodnia.
W wydanym w październiku ub.r. oświadczeniu spółka oceniła,że plany lokalnych stowarzyszeń związane z wpisaniem dworca do rejestruzabytków mogą zablokować inwestycję planowaną przez PKP SA i PKP PLK.
„W konsekwencji uniemożliwi to budowę nowoczesnego,ergonomicznego budynku i modernizację infrastruktury torowo-peronowej. Zpewnością zablokuje również budowę przejścia łączącego kompleks dworcowy zZatorzem” – stwierdzono w oświadczeniu PKP SA.
„
