Dobre praktyki KM (6): Wejherowo

Podczas wrześniowej konferencji IGKM pt. „Komunikacja miejska –czyste powietrze dla wszystkich!”zaprezentowano wejherowski „System pobierania opłat bezkontaktową kartą elektroniczną”.

Wejherowski „System pobierania opłat bezkontaktową kartą elektroniczną”jest innowacyjnym i rozbudowanym narzędziem wspomagającym organizację i zarządzanie przewozami zbiorowej komunikacji miejskiej oraz umożliwiającym pasażerowi bezgotówkowe dokonywanie zapłaty za usługę przewozową. Zadaniem inwestycji nie była zamiana dotychczasowej formy papierowej biletu na elektroniczną, ale kompleksowe dostarczenie całego spektrum narzędzi systemowych do organizacji, zarządzania i kontrolowania usług komunikacji miejskiej oraz usprawnienie korzystania i zapłaty za przewóz przez pasażerów.

System dba w 100% o każdego pasażera nad­zorując i pilnując za niego stanu środków pie­niężnych, jakie wcześniej przeznaczył na pokry­wanie kosztów korzystania z usług komunikacji miejskiej. Pieniądze pasażera nigdy nie zaginą, bo cały System dba o komfort i bezpieczeństwo finansowe dokonywanych transakcji. Obowiąz­kiem pasażera korzystającego z usługi przewo­zowej jest dokonanie zapłaty za przejazd i bez znaczenia jest tutaj forma biletu, różne są tylko kasowniki potwierdzające tę zapłatę. Zamierzeniem tej prezentacji nie jest opisy­wanie działania systemu karty elektronicznej, ale wskazanie na istnienie nowoczesnych i innowacyjnych narzędzi dostarczających sze­rokiego zakresu informacji dotyczących zleca­nia, realizowania i kontrolowania usług trans­portu pasażerów. Dostarczane przez System statystyczne dane źródłowe nie są podatne na żadne manipulacje i niezależnie od zamówie­nia prezentują historię zrealizowanych zadań. Tak więc, oprócz oczywistych korzyści, jakie karta elektroniczna, czyli obniżenie kosz­tów eksploatacyjnych, eliminacja fałszywek i ułatwienie pasażerom poruszania się komuni­kacją miejską w gminach czy metropoliach, korzyści z Systemu płyną również dla zarzą­dów transportu. Rzeczywiste potoki pasażer­skie każdego kursu, zadania, linii, kontrola nad przepływami finansowymi przy sprzedaży przez kierowców biletów, aktualne informacje o liczbie, rodzajach i koszcie ulg, monitoring wszystkich realizowanych kursów porównują­cy czasy rozkładowe do rzeczywistych, moni­toring pracy kontrolera biletowego, to podsta­wowe możliwości operacyjne Systemu.

Wykorzystywanie ich jednak do bieżącej działalności nadzorczo – kontrolnej wymaga przekształcenia standardowych sposobów działań opartych na trudnej i kosztownej pra­cy człowieka, na działania związane z możli­wością zastosowania innowacyjnych rozwią­zań informatycznych, które są zdecydowanie tańsze i zapewniają nieskażoną błędem ludz­kim rzetelność. System automatycznie steru­je wieloma urządzeniami autobusu, dostar­czając również informacje traso we dla pasa­żerów na tablicach zewnętrznych, wewnętrz­nych, wyświetlaczach kasowników biletów, zapowiada przystanki oraz informuje kierow­cę o aktualnym odchyleniu od rozkładu. Hi­storia przejazdów pasażerskich, zakupów i skasowań biletów, realizacja pracy przewoźnika dla każde­go kursu – to są wszystko źró­dła wiedzy do wykorzystania. System pozwala szczegółowo rejestrować przejazdy pasaże­rów z wyszczególnieniem wejść i wyjść (opcja) na przy­stankach, z podziałem na miej­sce zamieszkania pasażera oraz rodzaj zapłaty, jakiej dokonał za przejazd (płatny, ulgowy, bezpłatny). Jednocześnie two­rzone są pliki z danymi służą­cymi do wyliczenia rentowno­ści linii, jednostkowego kursu, sieci, przystanku. 100%-owa pewność zgromadzonych da­nych umożliwia dokonanie wy­liczeń wielkości refundacji utraconych wpływów z tytułu stosowania uprawnień do ulgo­wych i bezpłatnych przejazdów. Wejherowski System karty elektronicznej pozwala na pełną i mobilną kontrolę realizowa­nych zadań. Wyniki tej analizy pozwolą wspólnie z władzą samorządową ustalić, jaki po­winien być poziom rzeczywistej wielkości nie­zbędnej refundacji dla zamówionej jakości usług, z uwzględnieniem także pasażerów ko­rzystających z uprawnień do ulgowych i bezpłatnych przejazdów. Gmina otrzy­muje pełną wiedzę o tym, jak jej decyzje o zakresie cen, ulg i bezpłat­nych przejaz­dów przekła­dają się na obciążenie jej własnego bu­dżetu dla po­trzeb lokalne­go transportu. Oczywiście informatyka nie zastąpi gminnej polityki budżetowej, ale wiedza o realizacji obowiązków gminy w zakre­sie zapewnienia lokalnego transportu zbiorowe­go pozwoli na podejmowanie wyważonych decyzji w tym zakresie, zgodnych z możliwościa­mi budżetowymi.

System kary elektronicznej – poza informacjami, które poprawiają zarządzanie na poziomie przewoźnika i organizatora – daje rzetelne dane do rozliczeń z samorządem. Umożliwia to podejmowanie świadomych decyzji o zakresie świadczonych usług wraz z oceną ich skutków finansowych. W efekcie pozwala uniknąć kłopotów finansowych oraz konfliktów. Jest to szczególnie ważne w proce­sie integracji transportu. Samorządy na naszym terenie utworzyły Metropolitalny Związek Komunikacyjny Zatoki Gdań­skiej, który w zamierzeniu będzie zlecał wielu przewoźnikom usługi na terenie 13 samorządów. W dłuższej perspektywie nie da się tego uczciwe i bezkonfliktowo rozliczyć bez powszechnego sytemu karty elektronicznej. Dlatego już kilka lat emu Wejherowo rozpoczęło pracę nad tym systemem.