Co zastąpi ŚKUP?

Do końca lutego br.Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia zamierza konsultować założenia rozwiązania,które w 2021 r. zastąpi system Śląskiej Karty Usług Publicznych.

Jak zaznaczył podczas wtorkowego zgromadzenia GZM przewodniczącyjej zarządu Kazimierz Karolczak, zarząd ten przyjął już dokument pod nazwą”Założenia funkcjonalno-użytkowe nowego systemu pobierania opłat za usługipubliczne, w szczególności obejmujące publiczny transport zbiorowy”.

„Jak wiemy, projekt unijny ŚKUP za trzy lata skończyokres trwałości. Jeżeli chcielibyśmy go poprawiać, wdrażać nowe rozwiązania -mam nadzieję, bardziej efektywne i tańsze – musimy już nad tym pracować. Jeżelizdecydujemy się na uruchomienie nowych rozwiązań, one muszą być wdrożone i funkcjonowaćrównolegle przynajmniej rok wcześniej” – wskazał Karolczak.

„Chcielibyśmy zacząć rozwijać te usługi, które miałybyć realizowane w ŚKUP i po części ta karta była do tego przygotowana, ale zróżnych względów nie udało się tego zrobić. Przede wszystkim mówię o kartachmieszkańca (…), aby każda gmina mogła personalizować swoje przyszłe karty, np.nadawać swoje ulgi, (…) w ramach jednego systemu” – wyjaśnił.

Obecny, wdrożony z kilkuletnim opóźnieniem, w 2015 r.,system ŚKUP krytykowany jest jako awaryjny, trudny w obsłudze iniefunkcjonalny. W założeniu karta miała stać się rodzajem portmonetkiumożliwiającej wygodne opłacanie szeregu usług publicznych, świadczonych przezsamorządy regionu.

Faktycznie, obok płatności za komunikację miejską (m.in.całkowicie zastąpiła bilety okresowe), używana bywa do opłacania parkowania wwybranych miastach. Terminale ŚKUP w takich miejscach, jak biblioteki czy baseny,są praktycznie nieużywane.

Jedną z istotnych cech tego systemu jest jego działanieoff-line. Umożliwia to np. natychmiastowe kasowanie kartą biletu w kasowniku(bez łączenia z siecią), ale też wiąże się często z wielogodzinnym czasemprzekazywania na kartę kupionych przez portal ŚKUP biletów (informacja o takimzakupie musi dotrzeć do wszystkich kasowników) czy długim uruchamianiem systemupo każdym wyruszeniu pojazdu na trasę.

GZM od 1 stycznia br. przejęła – poprzez własny ZarządTransportu Metropolitalnego (ZTM) – organizację komunikacji miejskiej na swoimterenie od trzech dotychczasowych organizatorów, w tym największego KZK GOP,który koordynował wdrażanie systemu ŚKUP. Przejmując prawa i obowiązkiorganizatorów Metropolia przejęła nadzór nad ŚKUP; jednocześnie już wpoprzednich miesiącach sygnalizując przygotowania do możliwych w krótkiej perspektywiepoprawek systemu.

Aby określić zasady nowego systemu, który powinien przejąćfunkcje ŚKUP po zakończeniu tzw. okresu trwałości unijnego projektu, którywspółfinansował tamto rozwiązanie (upływa on w 2021 r.), GZM w styczniu br.przeprowadziła naboru uczestników dialogu technicznego, określając termin jegozakończenia – do końca lutego br.

Dialog techniczny to jedna z przewidzianych w prawiezamówień publicznych procedur o charakterze doradczym. Jego rozpoczęcie niejest równoznaczne z ogłoszeniem przetargu. To etap poprzedzający ewentualneogłoszenie takiego postępowania. Jego celem jest uzyskanie informacji,potrzebnych do precyzyjnego opisu przyszłego zamówienia.

Pod kątem dialogu Metropolia określiła jego zagadnienia. Tom.in. „konto-centryczność systemu i urządzeń”, co oznacza systempracujący on-line, z wszystkimi danymi w systemie centralnym, zmianę funkcjikarty ŚKUP z nośnika danych na identyfikator klienta w systemie, z możliwościąwykorzystania innych identyfikatorów, a także możliwość zapłaty środkami zsystemu, kartą płatniczą, przelewem czy innymi nowoczesnymi formami płatności.

Jednocześnie analizowana ma być możliwość zapłaty z góry -prepaid, ale też post-paid dla zweryfikowanych użytkowników, brak biletupapierowego w obecnej formie (dodatkowe formy zapłaty), nowe urządzenia wpojazdach z dużym ekranem dotykowym, możliwość automatycznego doborunajkorzystniejszej taryfy, czy otwartość systemu (w pierwszym etapie:komunikacja ZTM wraz z tworzoną koleją metropolitalną; następnie też rowermetropolitalny i Koleje Śląskie).

GZM zamierza też konsultować kwestie: rozwoju kanałówobsługowych, otwartości interfejsów, systemu zapewniającego rozliczenia zprzewoźnikami na podstawie danych o realizacji kursów. Warunkiem będziekonieczność zapewnienia płynnego przejścia użytkowników i danych z systemu ŚKUP(w pierwszym etapie funkcjonalność obecnego systemu ŚKUP w nowej odsłonie, wtym np. karta płatnicza; w dalszych etapach nowe funkcjonalności, jak kontomieszkańca).

Umowę na dostarczenie i wdrożenie ŚKUP KZK GOP podpisał zkonsorcjum Asseco Poland (obecnie Asseco Data Systems) i BRE Banku (obecniemBank) w styczniu 2012 r. Finansowany m.in. unijnymi środkami system miałzacząć funkcjonować w 2013 r. Ostatecznie był stopniowo wdrażany w drugiejpołowie 2015 r.; w listopadzie 2015 r. rozpoczęło się jego funkcjonowanie.

Obecnie karty systemu ŚKUP – poza m.in. funkcją nośnikaelektronicznych biletów okresowych – są jedynym nośnikiem wprowadzonego od 1stycznia ub. roku przez GZM uprawnienia do bezpłatnych przejazdów dla dzieci imłodzieży do 16. roku życia.

„