Zużycie szyn tramwajowych – łuki i krzyżownice

Zużycie szyn na łukach torowiska oraz w obrębie zwrotnic i krzyżownic następuje w inny sposób niż na odcinkach prostych toru. Tak jak na prostych, występuje zużycie w wyniku tarcia oraz nacisku dynamicznego poruszających się wagonów. Dodatkowo będziemy jednak mieli do czynienia z zużyciem wynikającym z tarcia obrzeży kół.

W obrębie krzyżownic koła toczą się po obrzeżu obręczy, dla zapewnienia ciągłego styku koła z szyną. W wyniku tego zużycie szyny następuje na dnie rowka.

Na łuku, obrzeże koła osi przedniej wózka po zewnętrznej stronie łuku opiera się obrzeżem o wewnętrzną krawędź główki, która prowadzi koło, doprowadzając do skrętu wagonu.

W szynach rowkowych na łuku wystąpi specyficzne zjawisko –obrzeże koła przedniego po wewnętrznej stronie łuku oprze się o brzeg rowka szyny. Zjawisko to objawia się syczeniem podczas przejazdu tramwaju, przypominającym dźwięk ostrzenia noży.

Przy intensywnym ruchu tramwajów na łuku, koło wyciera główkę bardziej od strony poprzecznej niż od pionowej. W wyniku tego główka zmienia kształt przekroju poprzecznego z zaokrąglonego prostokątnego na trapezowy.

Podobne zjawisko ukośnego wejścia wózka odbija się na zużyciu krzyżownic i zwrotnic. Na krzyżownicach zaobserwować można podwójne rowki –jedne są wykonywane przez koła przedniej osi wózka, a drugie przez tylne.

Specyficznym rodzajem zużycia jest wyżłobienie powierzchni szyny oporowej w wyniku osiadania iglicy zwrotnicy.

W starszych lub improwizowanych rozwiązaniach można się spotkać z sytuacją, w której koło na skrzyżowaniu szyn toczy się po obręczy.

W wypadku rozbudowanego układu torowego w obrębie skrzyżowania wystąpi wiele punktów styku szyn z nawierzchnią asfaltową, co w rozwiązaniach tradycyjnych nieuchronnie prowadzi do pęknięć i wykruszeń asfaltu.