Zlikwidowane systemy tramwajowe w krajach byłego ZSRR cz.2 – Rosja

Nogińsk

Nogińsk to 116 tysięczne miasto położone 60 kilometrów na wschód od Moskwy. Budowę tramwaju planowano jeszcze przed wybuchem rewolucji październikowej ale jej skutki ostatecznie opóźniły inwestycję. Do przedrewolucyjnych pomysłów powrócono w 1922 roku, a budowę linii rozpoczęto rok później. Pierwszą linię tramwajową uruchomiono w 1924 roku. Trasa była w całości zelektryfikowana i posiadała tradycyjny dla wschodniej Europy rozstaw torów- 1524mm. Była to pierwsza oddana do użytku sieć w nowej, sowieckiej Rosji. W 1937 roku linię przedłużono na północ miasta, a w 1950 roku otwarto drugą trasę. Początkowo tabor stanowiły pochodzące z Moskwy, używane wagony Siemens oraz MAN z doczepami. Wskutek pożaru jaki miał miejsce w 1984 roku zniszczona została infrastruktura oraz większość wagonów –głównie łotewskiej produkcji RWZ-6. Pomimo dotkliwych strat nie wstrzymano ruchu tramwajów. W latach 1993-1995 otrzymano siedem wagonów KTM-8. Kolejne lata nie przyniosły istotnych inwestycji w elektrotransport, toteż infrastruktura oraz tabor szybko popadły w ruinę. Od 2010 roku w ruchu liniowym pozostało jedynie 5 wagonów KTM oraz 3 pojazdy gospodarcze. Zniszczone torowiska wymusiły wprowadzenie ograniczenia prędkości na wielu odcinkach –nawet do 10km/h, a zaniedbane wagony charakteryzowały się dużą awaryjnością. W ostateczności doprowadziło to do wstrzymania ruchu 1 kwietnia 2010 roku. W zamian uruchomiono komunikację autobusową. Temat przywrócenia ruchu tramwajów w Nogińsku jest coraz częściej poruszany, jednak są na to niewielkie szanse.
Grozny

Grozny to rosyjskie miasto o burzliwej historii położone na Kaukazie. Uznawane jest za stolicę separacyjnej Czeczenii. System tramwajowy uruchomiono 5 listopada 1932 roku. Na początku lat 60. sieć łączyła już najważniejsze obiekty przemysłowe, przez co tramwaj stał się głównym środkiem transportu dla pracowników kombinatów. Przedwojenne, drewniane wagony zastąpiono wagonami KTM-1 oraz KTM-2. W latach 1969-1975 otrzymano partię 150 wagonów KTM-5, przez co wycofano relatywnie nowe wagony KTM-1 oraz KTM-2. Równolegle trwała budowa kolejnych tras tramwajowych. W Groznym funkcjonowało 8 linii tramwajowych na 45 kilometrach torowisk. Wagony garażowano w dwóch zajezdniach. W latach 80. nastąpiło spowolnienie rozwoju tramwajów na rzecz trolejbusów. W latach 1981-1985 otrzymano dużą partię wagonów Tatra T3SU. Ostatecznie zdecydowano się na ujednolicenie taboru i zrezygnowano z dalszych zakupów tramwajów z Czechosłowacji. Tatry systematycznie sprzedawano, zastępując je radzieckimi KTM-5. Zmiany ustrojowe doprowadziły do kryzysu na początku lat 90. Pracownicy nie otrzymywali terminowych wypłat, a serwisowane po kosztach wagony stawały się coraz bardziej problematyczne w eksploatacji. Kolejnym ciosem dla tramwajów w Groznym był wybuch I wojny czeczeńskiej w 1994 roku. Ruch został wstrzymany. W 1995 roku doszło do walk zbrojnych w terenie zajezdni tramwajowej. Zniszczona została infrastruktura oraz tabor. Ostatecznym gwoździem do trumny okazał się wybuch drugiej wojny czeczeńskiej w 1999 roku. Konflikt trwał 10 kolejnych lat. Miasto zostało całkowicie zniszczone, infrastruktura tramwajowa do dzisiaj pozostała nie odbudowana.
Archangielsk
Archangielsk położony jest w północnej Rosji nad morzem Białym. Miasto charakteryzuje się subarktycznym klimatem z długą zimą oraz krótkim latem. Zamieszkuje tutaj 340 tys. mieszkańców. Plan budowy tramwaju w Archangielsku zaproponowano już w 1898 roku. W 1913 roku ukończono budowę linii kolejowej łączącej miasto z Moskwą, co przyśpieszyło rozwój gospodarczy. Budowę tramwaju miejskiego rozpoczęto w 1914 roku, a pierwszy dwutorowy, zelektryfikowany odcinek oddano do użytku 26 czerwca 1916 roku. Rozstaw toru to 1524mm. W kolejnych latach torowiska systematycznie rozbudowywano po obu stronach rzeki, jednak obie sieci nie miały ze sobą stałego połączenia. W okresie zimowym, tory układano na zamarzniętej rzece i taki stan utrzymywano do 1956 roku, kiedy wybudowano most Kuznieczowski przystosowany do ruchu tramwajowego. Po likwidacji tramwajów w Kirunie (Szwecja) w 1961 roku, Archangielsk stał się najbardziej wysuniętym na północ miastem posiadającym tramwaje. W mieście funkcjonowało łącznie 5 linii tramwajowych na 56 kilometrach torowisk. Proces likwidacji tramwajów rozpoczął się w 2000 roku, kiedy zamknięto linię numer 5. W 2002 roku doszło do likwidacji linii nr 3, 4 oraz częściowo 1. Oficjalną przyczyną był zły stan techniczny mostu prowadzącego do zajezdni nr 2. Ostatnią linię zamknięto w 2004 roku.