„Warszawskie tramwaje elektryczne – 100 lat – 1908 – 2008” – recenzja

Tak na pewno powiedzą miłośnicy tramwajów, choć także fachowcy w szeroko rozumianej branży tramwajowej znajdą dla siebie wiele cennych informacji (tabor, tory, sieć, itd.). A mowa jest o wspólnym dziele „Tramwajów Warszawskich”Sp. z o.o. i Wydawnictwa Komunikacji i Łączności dwutomowej książce „Warszawskie tramwaje elektryczne –100 lat –1908 –2008”.
Obecnie wydana książka jest kontynuacją i znacznym rozszerzeniem wydanej wcześniej, przed 10 laty, również dwutomowej, jednak wydanej na 90-lecie historii warszawskich tramwajów elektrycznych. Razem, obie edycje stanowią czterotomową historią firmy, choć trudno tę książkę traktować tylko jako kronikarski zapis dziejów. Ogromna ilość zdjęć, taboru, torowisk, sieci wraz z dokładnymi rysunkami, wyjaśnieniami, opisami może stanowić znakomity podręcznik dla każdego, który zamierza w przyszłości pracować w branży tramwajowej.
Właśnie pod kątem dokładnych opisów zasad funkcjonowania różnych mechanizmów, urządzeń sterowania ruchem może być również dobrą lekcją dla innych polskich firm tramwajowych i ludzi w nich pracujących. Opinie inżynierów od infrastruktury, taboru mogą podpowiedzieć, w jakim kierunku powinna iść komunikacja szynowa i na jakim taborze najlepiej bazować.
Sporo miejsca poświecono organizacji, finansowaniu i kosztom komunikacji w ostatnich latach, kiedy to Tramwaje Warszawskie przestały być firmą budżetową a stały się jednoosobową spółka prawa handlowego, której jedynym właścicielem jest m.st. Warszawa. Pokazano, jaką daleką drogę przeszła firma, gdy zaczynała swoja działalność jako spółka z zadłużeniem, a dzisiaj, co roku, przynosi znaczne dochody, dynamicznie inwestuje w nowy tabor, w nową infrastrukturę. Jednym słowem młodnieje i może być przykładem dla innych polskich samorządowych firm tramwajarskich w Polsce, które jakby nie patrzeć ciągle mają jeszcze sporo problemów, głównie natury finansowej.
Dość dokładnie spisano historię i przedstawiono dzień dzisiejszy wszystkich zajezdni tramwajowych i zakładów pomocniczych (Zakład Naprawy Tramwajów, Zakład Torowo-sieciowy, i in.).
Sporo miejsca poświęcono opisom i zasadom działanie łączności telefonicznej, radiowej systemowi GPS i wszystkim nowinkom, które pomagają w codziennej pracy motorniczym, ale także nadzorowi ruchu.
Jednak największym bogactwem są setki zdjęć archiwalnych, niektóre po raz pierwszy publikowane i te współczesne przedstawiające tabor i ludzi pracujących w tramwajach. Za kilka lat, te dzisiejsze, współczesne zdjęcia także staną się historią.
Trzeba powiedzieć, że łącznie cztery tomy stanowią chyba największą, wydaną w Polsce monografię poświęconą jednej firmie komunikacji zbiorowej w miastach. Na przeszło 1500 stronach, można znaleźć dosłownie wszystko, co jest związane z tramwajami, choć także sporo miejsca poświecono działalności dodatkowej, jaką wykonywały i wykonują Tramwaje Warszawskie, a jest to szeroka gama działalności na polu szerzenia kultury (chóry, orkiestry dęte), sportu (kluby sportowe, wyniki) czy oświaty (szkoły przyzakładowe, doszkalanie, itd.). Jednak, iż jak się zdaje zostało spisane niemal wszystko, to autorzy opracowania nie zamierzają zakończyć pisania monografii, gdyż jeszcze wiele rzeczy nie zostało zapisanych i wiele dokumentów odnalazło się już po zakończeniu pisania książki (grudzień 2007). Podczas konferencji prasowej promującej książkę dało się słyszeć, że już gromadzi się następne dokumenty, spisuje różne fakty, dokumentuje odnalezione gdzieś w domowych archiwach, stare fotografie, wycinki z gazet. Spisuje się także relacje ludzi, naocznych świadków minionych zdarzeń, dzisiaj często już na emeryturach. Po ilości już zgromadzonych dokumentów i tempa, w jakim przybywają następne, można śmiało stwierdzić, że prawdopodobnie być może na 110 lat warszawskich tramwajów elektrycznych powstaną następne dwa tomy. Choć nie wyklucza się, że za pięć lat może powstać następny, piaty już tom.
Wszystkich zainteresowanych nabyciem książki odsyłamy do księgarni Wydawnictwa Komunikacji i Łączności w Warszawie przy Kazimierzowskiej 52. Wydawnictwo prowadzi także sprzedaż wysyłkową. Wszelkie dodatkowe informacje można uzyskać na stronie http://www.wkl.com.pl. Książkę można nabyć również w Tramwajach Warszawskich przy Siedmiogrodzkiej.