Tramwaje Warszawskie mają już 100 lat

Dokładnie 26 marca 1908 roku na warszawskich ulicach pojawił się pierwszy elektryczny tramwaj zapowiadając tym samym rychły koniec konnych tramwajów, które w tamtym czasie obsługiwały ponad 20 linii. Pierwszą linią, na której pojawiły się elektryczne tramwaje była ta prowadząca od Placu Krasińskich poprzez Miodową, Krakowskie Przedmieście, Królewską do Placu Unii Lubelskiej. Niestety, dzisiaj na znacznej części tamtej trasy, nie pozostał nawet najmniejszy ślad po torach tramwajowych czy trakcji elektrycznej. Chociaż, jak mówią sympatycy zrzeszeni w warszawskim Stowarzyszeniu Komunikacji Szynowej, dobry obserwator wychwyci parę elementów nierozerwalnie związanych z tamtą linią tramwajową.

Największy boom rozbudowy tras tramwajowych, zakupu nowego taboru to okres międzywojenny w latach 1920 –1939. Gdyby nie II wojna światowa, która przerwała śmiałe inwestycje i plany rozbudowy ówczesnego Zarządu Tramwajów, prawdopodobnie dzisiejsza sieć linii tramwajowych byłaby być może nawet dwukrotnie większa. Okres po II wojnie światowej właściwie można podzielić na trzy części. Lata zaraz powojenne to odbudowa i dalsza rozbudowa tras, zajezdni, taboru, –czyli rozkwitu i lata upadku –likwidacji wielu tras, połączeń (lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte) i lata stagnacji (lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte). Na szczęście, chyba to, co najgorsze, Tramwaje Warszawskie mają już za sobą. Od 4 lat firma powoli, ale systematycznie rozwija się. Po wielu latach wreszcie są zakupy nowego taboru, budowa nowych tras, modernizacja całej firmy na niemal każdym odcinku. Trzeba w tym miejscu dodać, że niemałą zasługą „wyjścia firmy na prostą”i postawienia jej, jak nosi tytuł zakładowej gazety „Na właściwych torach”jest współdziałanie wszystkich pracowników. W tym chyba najbardziej Zarządu ze związkowcami z dwóch największych organizacji Związku Zawodowego Pracowników Komunikacji Miejskiej i NSZZ „Solidarność”w MZA i TW. Współdziałania na rzecz poprawy wskaźników ekonomicznych i budowy realnej do wykonania strategii rozwoju. Ta współpraca opierała się i opiera na wzajemnym zaufaniu i wspieraniu działań nie tylko na polu wewnątrz firmy, ale przed wszystkim na zewnątrz. To właśnie związkowcom z tych organizacji udało się wynegocjować z władzami m. st. Warszawy obowiązującą od 1 stycznia 2008 roku dwudziestoletnią umowę (do końca 2027 roku) na świadczenie usług komunikacyjnych. Umowę, która nie tylko gwarantuje określone ilości usług, ale także współfinansowanie przez władze Warszawy wszelkiego rodzaju działań inwestycyjnych i rozwoju infrastruktury. Można śmiało powiedzieć, że ta właśnie obowiązująca umowa, rozpoczęła nową erę dynamicznego rozwoju firmy. Niemal, podobną do tej, z pierwszych lat powojennych.

A zatem co będzie zrobione przez te 20 lat?

Już w tym roku rozpocznie się budowa torów dojazdowych w ciągu ulicy Krasińskiego –gdzie planowany jest most łączący Żoliborz z Bródnem i tym samym połączenie linii tramwajowych. Ukończenie budowy planowane jest na 2010 rok i pochłonie ponad 52 miliony złotych

Równolegle z tą budową rusza modernizacja w Al. Jana Pawła II na odcinku pętla Piaski –pętla Kielecka. Ukończenie inwestycji planowane jest w 2012 roku i połączone jest z zakupem 25 tramwajów niskopodłogowych. Całość inwestycji przekracza 323 miliony złotych w tym sam zakup tramwajów to ponad 200 milionów złotych.

W latach 2014 –2016 planuję się za sumę ponad 86 milionów modernizację linii tramwajowej Bemowo Kasprzaka a właściwie jej odbudowę od podstaw na odcinku od Wolskiej poprzez Prymasa Tysiąclecia, Kasprzaka do ulicy Skierniewickiej. Około 2 km trasy. Pozwoli to w przyszłości zbliżyć się do realizacji linii tramwajowej Bemowo –Wilanów z tunelem pod Dworcem Zachodnim a następnie wzdłuż ulicy Bitwy Warszawskiej do ulicy Grójeckiej.

Również w latach 2008 –2011 ruszy bardzo poważna inwestycja modernizacji linii WZ na odcinku Cm. Wolski –Dworzec Wileński. Inwestycja warta ponad 433 miliony zakłada również zakup taboru w ilości 30 tramwajów niskopodłogowych za wartość ponad 240 milionów.

Do 2012 roku przewidziano również modernizację linii tramwajowej Dworzec Wileński –Stadion Narodowy –do Ronda Waszyngtona na łączną kwotę ponad 880 milionów złotych w tym zakup 100 tramwajów niskopodłogowych za sumę 800 milionów.

Jak z powyższego widać tylko na przestrzeni właściwie trzech lat Tramwaje Warszawskie chcą zakupić 155 niskopodłogowych tramwajów. Tylko czy aby znajdzie się producent tylu tramwajów w tak krótkim czasie?

W latach 2021 –2022 przewidziano modernizację trasy Rondo Starzyńskiego –Most Gdański –Rondo Zgrupowania „Radosław”–Plac Zawiszy za kwotę ponad 140 milionów złotych.

A w latach 2018 –2022 przewidziano wymianę taboru w ilości 30 sztuk. Wymiana taboru nastąpi także w latach 2024 –2026, także w ilości 30 sztuk. W sumie w ciągu najbliższych lat Warszawa chce kupić 215 tramwajów na łączną kwotę, wg dzisiejszych cen za ponad jeden miliard 700 milionów złotych. Łączna wartość zadań (zakup taboru i modernizacja tras) to ponad 3 miliardy 395 miliony złotych. Po realizacji tych planów zwiększy się ilość wykonywanych wozokilometrów z ponad 53 milionów w 2008 roku do ponad 55 milionów w 2027 roku. Czyli plany naprawdę ambitne i już od wielu, wielu lat, takiego boomu Tramwaje Warszawskie (TW) nie miały. A trzeba dodać, że terminowo bardzo napięte. Właściwie od czerwca bieżącego roku do Euro2012 zostało trzy lata (Mistrzostwa przewidziano w połowie czerwca 2012). Jednak o realizację tych planów można być spokojnym. Znając determinację Zarządu TW oraz co najważniejsze pracowników i związkowców można śmiało czekać na mistrzostwa Euro2012. Tramwaje Warszawskie zdążą z terminami. Oby tylko zdążyli producenci taboru i wykonawcy infrastruktury drogowej. A czeka na nich spory kąsek z tego dużego tortu.

A nie należy zapominać, że Tramwaje Warszawskie niezależnie od wyznaczonych z budżetu miasta kwot dofinansowania będą jeszcze realizować przedsięwzięcia finansowane ze środków pomocowych Unii Europejskiej. W tym także zakup nowych tramwajów a i być może znacznej rozbudowy tras komunikacyjnych (między innymi budowa trasy do Wilanowa –w chwili obecnej zawszona, ale nieskreślona z planów TW).

Także podane powyżej kwoty mogą jeszcze ulec zwiększeniu.

A w zakończeniu trzeba dodać, że ten sukces został wspólnie wypracowany. Przez związkowców ZZPKM i NSZZ „Solidarność”wraz z Zarządem TW. Jak widać dobry związek ma swoje miejsce na terenie zakładu, a nie jak mówią malkontenci –tylko przeszkadza.

Jednym słowem Tramwaje Warszawskie wjeżdżają w nowe stulecie równie energicznie jak niemal przed stu laty. Znowu TW będą wprowadzały na warszawskie ulice nowoczesność, nową jakość i przede wszystkim wygodę dla pasażerów.

Z okazji stulecia wyjazdu pierwszego elektrycznego tramwaju Tramwaje Warszawskie (TW) przygotowały dla mieszkańców Warszawy szereg bardzo ciekawych imprez plenerowych i różnego rodzaju spotkań informujących o dniu wczorajszym, jak również dzisiejszym i jutrze TW.

W najbliższą sobotę –5 kwietnia 2008 roku główne uroczystości poprzedzi o godzinie 9 uroczysta Msza Święta w Kościele p.w. św. Klemensa Dworzaka przy Karolkowej koncelebrowana przez JE Księdza Biskupa Piotra Jareckiego.

Następnie o godzinie 10.00 z zajezdni R-1 „Wola”przy Wolskiej wyjedzie na ulice Warszawy uroczysta parada tramwajów eksploatowanych w latach 1908 –2008. Wśród nich będzie ten najstarszy z 1908 roku, który ze względu na swoją wartość historyczna rzadko pojawia się na warszawskich ulicach. Towarzyszyć będą mu tramwaje pamiętające lata miedzy wojenne typu „A”, „Lw”, czy powojenne typu „K”, „N”i te nowsze 13N , 105N. Paradę zamykać będzie najnowszy nabytek –tramwaj 120N z bydgoskiej „Pesy”, który jak na razie, jest najdłuższym tramwajem w Polsce –ponad 32 metry.

Tramwaje przejadą od zajezdni „Wola”ulicami: – Wolską, Towarową, Placem Zawiszy, Alejami Jerozolimskimi, Mostem Poniatowskiego, Rondem Waszyngtona, Zieleniecką, Targową, Al. Solidarności, Mostem Śląsko-Dąbrowskim i Wolską ponownie do zajezdni „Wola”. Na przeciw dawnego Domu Towarowego „Wola”. Parada będzie trwać około półtorej godziny a tramwaje będą się zatrzymywać na przystankach. Także będzie okazja odbyć niezapomnianą przejażdżkę zabytkowym tramwajem.

O godzinie 10.00 zaplanowano początek trwającego do godziny 16.oo Dnia Otwartego Zajezdni „Wola”oraz Zakładu Naprawy Tramwajów mieszczącego się obok zajezdni. Na chętnych zwiedzania obu zakładów będą czekali przewodnicy, którzy oprowadza po terenie i postarają się odpowiedzieć niemal na każde pytanie.

O 10.45 na ścianie głównej budynku Zarządu Tramwajów nastąpi odsłonięcie pamiątkowej tablicy ku czci Maurycego Spokornego pierwszego dyrektora Tramwajów Miejskich Miasta Warszawy. A następnie odbędzie się konferencja prasowa, podczas której odbędzie się promocja monografii „Warszawskie Tramwaje Elektryczne 1908 –2008”. Będzie to uzupełnienie wydanych wcześniej, przed 10 laty, dwóch tomów o podobnym tytule. Wszystkie 4 tomy będzie można zakupić na terenie zajezdni w stoisku Tramwajów Warszawskich.

Odwiedzającym zajezdnie w tym dniu będzie umilać czas będzie Orkiestra Dęta Tramwajów Warszawskich, której rodowód ma także niemal 100 lat i zawsze uczestniczyła w najważniejszych wydarzeniach firmy.

Od godziny 12.00 do godziny 18.00 na powyższej trasie parady będą kursowały dwa zabytkowe tramwaje typu „N”. Będzie można, zatem dojechać do zajezdni „Wola”zabytkowym tramwajem. Przejazdy zabytkowymi tramwajami będą bezpłatne.

Warto już dzisiaj zaplanować sobie wolną sobotę, aby obejrzeć i poznać warszawskie tramwaje nieco z innej strony niż, na co dzień w nieustannym pośpiechu. Może nawet poznać ich dusze, bo jak mówią o nich tramwajarze, każdy z nich jak człowiek. Inny jest, ma swoje humory i kaprysy, to na pewno ma duszę.

Do zobaczenia w sobotę 5 kwietnia.

Relację z obchodów 100-lecia warszawskich tramwajów elektrycznych przedstawimy za tydzień. Zapraszamy do lektury.