Tramwaje w Koszycach
Koncepcja wprowadzenia tramwajów w Koszycach narodziła się w 1881 roku. Pierwsze tramwaje konne wyjechały na ulice niespełna 30-tysięcznego miasta w 1891 roku, a dwa lata później dołączyły do nich tramwaje parowe. Tramwaje elektryczne udało uruchomić się w 1913 roku. W początkowych założeniach miały one służyć jedynie do przewozu towarów, jednak w późniejszym czasie częściowo zrezygnowano z tej koncepcji na rzecz ruchu pasażerskiego.
Rozwój w międzywojniu Pierwsza wojna światowa nie dotknęła znacząco Koszyc. Miasto szybko się rozwijało, a wraz z nim elektrotransport. Pod koniec lat 20. funkcjonowały trzy linie elektryczne na torowiskach o długości 12,5 km, a w 1942 roku funkcjonowało sześć linii tramwajowych. W czasie II wojny światowej Koszyce nie miały już tyle szczęścia. Niemieckie wojska, wycofując się z miasta, zniszczyły dużą część infrastruktury, w tym także tramwajowej. Część wagonów wywieziono do Niemiec.
Powojenna rozbudowa, tramwaje Tatra Po II wojnie światowej, ze względu na szybko postępującą industrializację, potrzebna była nie tylko szybka odbudowa dotychczasowej infrastruktury tramwajowej, ale i budowa kolejnych połączeń. W początkowo trudnym okresie ratowano się używanymi wagonami z Pragi. W 1956 roku zakupiono pierwsze nowe tramwaje Tatra T1. Łącznie do 1958 roku dostarczono ich 11 sztuk. W kolejnych latach otrzymano 31 wagonów Tatra T2, a od 1963 roku rozpoczęły się masowe dostawy Tatry T3, które trwały do 1980 roku. Łącznie otrzymano 97 wagonów. Po dwuletniej przerwie, w 1982 roku, wznowiono dostawy – tym razem w wersji T3SUCS. Do 1989 roku otrzymano jeszcze 89 sztuk. Od 1986 roku równocześnie trwały dostawy wagonów KT8D5, których do 1991 roku otrzymano 40 sztuk, nadając im numery z zakresu 500-539. Były to pierwsze – i jak dotąd jedyne – przegubowe tramwaje w historii miasta. Tuż przed rozpadem Czechosłowacji, otrzymano jeszcze 30 solowych wagonów Tatra T6A5 i były to ostatnie tak znaczące zakupy.
Nadmiar taboru po transformacji
Pierwsze lata po transformacji ustroju, jak we wszystkich państwach środkowej Europy, przyniosły zastój. Cięcia rozkładów spowodowały nadwyżkę taborową. Już na początku lat 90. przekazano 10 wagonów KT8D5 do oddalonego 90 kilometrów na południe miasta Miszkolc na Węgrzech. Trafił tam także jeden z wagonów T6A5. W późniejszym czasie sprzedano kolejne cztery sztuki KT8D5 do Sarajewa oraz trzy do Strausberga.
Modernizacje tramwajów W 2000 roku zdecydowano się na modernizację pierwszego wagonu T3SUCS o numerze 359. Wagon, pochodzący z 1983 roku, otrzymał nowe, asynchroniczne silniki i pantograf. Wygląd zewnętrzny poddano delikatnemu liftingowi, zastępując okrągłe lampy prostokątnymi, a tradycyjne drzwi dwuskrzydłowymi. Wagon został odstawiony w 2010 roku i czeka na decyzję o dalszych losach. Z kolei Tatra T3SUCS o numerze #355 została sprzedana do Iżewska w Rosji, gdzie poddano ją również gruntownej modernizacji.
Sytuacja obecna Obecnie w 240 tysięcznych Koszycach funkcjonuje siedem regularnych linii tramwajowych o numeracji z zakresu 2-9, a także 8 linii pośpiesznych obsługujących potężny kombinat metalurgiczny U.S. Steel, położony w południowej dzielnicy Saca. Kombinat wybudowano na początku lat 60. i do razu doprowadzono do niego linię tramwajową. Obecnie funkcjonuje tam duża, częściowo zadaszona pętla dla tramwajów i autobusów. Pojazdy komunikacji docierają do kombinatu w godzinach dostosowanych do zmian pracowników. Komunikacja tramwajowa jest włączona do wspólnej taryfy biletowej wraz z autobusami oraz trolejbusami. Pojedynczy bilet 30 – minutowy kosztuje 0,60 Euro, natomiast jednodniowy 3,20 Euro. W mieście funkcjonuje także system elektronicznego pobierania opłat przy użyciu karty. Za bilety można także płacić telefonem poprzez wiadomość SMS.
Park taborowy Aktualnie po Koszycach kursuje około 116 tramwajów. Wszystkie garażowane są w zajezdni przy ulicy Bardejovskiej. Połowę taboru stanowią Tatry T3SUCS z lat 1982-1989. Drugim pod względem liczebności typem są Tatry T6A5 z lat 1992-1993. W eksploatacji pozostało jeszcze 11 oryginalnych Tatr KT8D5. Pozostałe zostały sprzedane do innych miast, a osiem sztuk przebudowano w latach 2003-2009. Wagony otrzymały oznaczenie KT8D5.RN2 i od oryginałów różnią się niską podłoga w środkowym członie. W 2011 roku zdecydowano się przebudować długo ostawiony wagon Tatra T3 o numerze #374 na typ Vario LF. Tramwaj otrzymał niską podłogę w środkowej części, zupełnie nowy wygląd zewnętrzy, a także został pomalowany w nowy schemat barw. Niestety, na chwilę obecną jest to jedynie kropla w morzu potrzeb. Władze miasta są wyraźnie sceptycznie nastawione do rozwoju elektrotransportu. Dotyczy to także garstki trolejbusów kursujących na dwóch liniach. Ostatnie zakupy taboru miały miejsce pod koniec lat 90.
