Tramwaje w Hiszpanii

Obecnie Hiszpania znajduje się na liście państw inwestujących w budowę nowych systemów tramwajowych. Nowych, ponieważ wszystkie oryginalne zostały całkowicie zamknięte. Jedynym wyjątkiem jest tutaj tramwaj Sóller niezmiennie kurujący po miasteczku na wyspie Majorka. „Tramwaj Słońce”otwarty w roku 1913 kursuje po dziś dzień i jest obsługiwany przez historyczne pojazdy. Trzy wagony silnikowe oraz trzy doczepne pochodzą z roku 1913. Przedsiębiorstwo eksploatuje również pięć wagonów silnikowych zakupionych jako używane z Lizbony, które po przystosowaniu do nietypowej szerokości torów wynoszącej 914 mm kursują po dziś dzień. Wszystkie pozostałe systemy tramwajowe w Hiszpanii zostały wybudowane od podstaw w przeciągu minionych 10 lat. Poniższa tabela zawiera zestawienie obecnie kursujących i bliskich ukończenia systemów tramwajowych wraz z ich planowanymi przedłużeniami. W zestawieniu brakuje kilka najnowszych projektów, które zyskały aprobatę do realizacji stosunkowo niedawno i nie posiadają jeszcze ostatecznie sprecyzowanego statusu.

Systemy tramwajowe

 

Pierwszy współczesny system tramwajowy w Hiszpanii został otwarty w 1999 roku w mieście Walencja. Sieć licząca obecnie 26 km zostanie w przeciągu najbliższych lat rozbudowana o kolejne 10. Z racji swojego pionierskiego charakteru kursują na niej dosyć oryginalne tramwaje powstałe w konsorcjum CAF i Siemens, których przewoźnik posiada 25. W późniejszym czasie przewoźnik zakupił 16 tramwajów Flexity Outlook produkowane przez Bombardiera, natomiast niedawno zostało złożone zamówienie na kolejne 14 pojazdów tego typu. Dodatkowo tramwaje w Walencji zakupią 6 tramwajów dwusystemowych produkowanych przez Vossloh, tożsamych z pojazdami w Alicante.

Alicante i Walencja są ze sobą powiązane wspólnym przewoźnikiem, dzięki czemu system tramwajowy w Alicante był początkowo obsługiwany tramwajami CAF/Siemens z Walencji, do czasu dostarczenia przez Bombardiera nowych tramwajów. System w Alicante jest bardzo ciekawy, ponieważ jest to w zasadzie przebudowana i rozbudowana sieć wąskotorowa, która po modernizacji pełni funkcję nowoczesnego tramwaju miejskiego i dalekobieżnego obsługiwanego tramwajami dwusystemowymi, stąd jego duża długość i ambitne plany rozbudowy obejmujące pozostałą część linii wąskotorowej.

Największe miasta Hiszpanii jak Madryt i Barcelona od lat inwestowały w rozbudowę sieci metra, które uchodzą za jedne z najbardziej rozległych w Świecie, jednak mimo tego samo metro nie jest wystarczające i w obu miastach otwarto uzupełniające je systemy tramwajowe. Tramwaje w Barcelonie zostały otwarte w 2004 roku i składają się z sześciu linii tworzących twa oddzielone od siebie układy torowe. Podobny zestaw występuje w Madrycie, gdzie tramwaje ruszyły w 2007 roku na trzech niezależnych układach torowych. Dwa z nich znajdują się w Madrycie, natomiast trzeci w pobliskim mieście Parla. Zarówno w Madrycie, jak i w Barcelonie wykorzystywane są tramwaje Citadis 302 wyprodukowane w hiszpańskich zakładach Alstom.

Ciekawa sytuacja występuje w Sewilli, gdzie są dwie linie tramwajowe, z czego jedna jako tradycyjny tramwaj uliczny, natomiast druga funkcjonuje jako tramwaj szybki. Obie linie są obsługiwane tramwajami produkcji CAF. Najpierw została otwarta krótka linia (1,4 km) tradycyjnego tramwaju, natomiast w roku 2009 ruszyły tramwaje na drugiej linii o długości 18 km. Jej budowa została rozpoczęta z myślą o systemie metra, jednak przez lata koncepcja ulegała zmianie i ostatecznie powstała jako trasa szybkiego tramwaju z odcinkiem w tunelu oraz na estakadach. Podobna linia budowana jest w mieście Malaga, natomiast 30 km na wschód od miasta Malaga leży miejscowość Vélez-Málaga, gdzie od 2006 roku w ruchu jest jedna linia tramwajowa.

Tuż po Walencji, jako drugi współczesny system tramwajowy w Hiszpanii, została otwarta pilotażowa linia w Bilbao. Niestety sukces medialny związany z otwarciem nowej linii nie przełożył się na rozbudowę i obecnie prowadzone są prace nad krótkim wydłużeniem. Podobny pilotażowy system został uruchomiony w mieście Murcja, gdzie uruchomiono odcinek długości 2,2 km obsługiwany tramwajami Citadis 302 (najprawdopodobniej wypożyczonymi z Madrytu). Obecnie trwają prace nad rozbudową systemu w tym mieście.

W 2007 roku dokonano również otwarcia tramwajów na wyspie Tneryfa, a dokładniej w mieście Santa Cruz de Tenerife. System składający się z dwóch linii jest obsługiwany tramwajami Citadis 302 i został wybudowany z myślą o obsłudze ruchu turystycznego. W niedalekiej przyszłości planowana jest rozbudowa o trasy międzymiastowe i zastosowanie tramwajów dwusystemowych. Natomiast w roku 2008 zainaugurowano przewozy tramwajowe w mieście Vitoria, gdzie pasażerów wożą tramwaje CAF.

Mocno zaawansowane prace trwają w miastach Kadyks i Saragossa, gdzie tramwaje mają ruszyć w roku 2011. W przypadku Saragossy tramwaje dostarczy CAF, jednak producenta taboru dla Kadyksu nie udało się ustalić zwłaszcza, iż system ten ma wykorzystywać tramwaje dwusystemowe. Budowa tramwajów postępuje również w mieście Granada.

Również w Hiszpanii tramwaje notują triumfalny powrót po okresie całkowitej eksterminacji tego środka transportu. W dużych miastach tramwaj pozwala niskim kosztem uzupełnić sieć metra, w średnich na zastąpienie nierealnych planów metra, natomiast dla małych ośrodków podnosi ich rangę przyciągając większą liczbę turystów.