Tabor tramwajowy w Gorzowie Wielkopolskim
Tabor tramwajowy eksploatowany przez MZK w Gorzowie Wielkopolskim składa się obecnie wyłącznie z wozów wysokopodłogowych.
Ilostan wynosi 37 tramwajów, w tym 17 wagonów Konstal 105Na wyprodukowanych w Chorzowie oraz 20 wagonów Wegmann/Dűwag typu 6EGTW/6ZGTW produkcji niemieckiej. MZK posiada jeszcze zabytkowy wagon Konstal 4N, ale nie jest on używany w codziennej pracy przewozowej.
Wagony 105Na są wozami pojedynczymi, jednokierunkowymi, wysokopodłogowymi, z 4 parami drzwi. Każdy wagon serii 105Na wyposażony jest w 4 silniki o mocy 41,5 kW, po dwa na każdym wózku. Nominalnie tramwaj zabiera 125 pasażerów, a praktycznie niewiele ponad 90 osób, w tym 20 na miejscach siedzących. Wagony te były włączane do eksploatacji w latach 1975-1988. Dwanaście z nich ma 30 lat lub więcej. Gorzowskie wagony 105Na nie były nigdy modernizowane.
Tramwaje Crede i Wegmann/Dűwag typu 6EGTW/6ZGTW są dwuczłonowe, przegubowe i wysokopodłogowe. 6EGTW są jednokierunkowe, 4-drzwiowe, a 6ZGTW – dwukierunkowe, ale nie wykorzystuje się tego i ich drzwi z jednej strony są zablokowane. Pudło wagonu osadzone jest na trzech wózkach, z czego dwa skrajne posiadają silniki (po jednym na wózek) o mocy 110 kW. Jeden wagon przegubowy jest w stanie zabrać 145 pasażerów, w tym 35 na miejscach siedzących. Podobnie jak dla wagonów 105Na rzeczywista pojemność jest nieco mniejsza. Większość wagonów Dűwag sprowadzono w latach 1995 – 2004 z przebiegiem około 1,2 mln km każdy. Ostatnie dwa tramwaje sprowadzone w roku 2011 miały przebieg mniejszy – ok. 0,5 mln km. Wozy te wyprodukowano w latach 1966 -1971, ich wiek wynosi więc 43 do 48 lat. Tramwaje te są w różnym stanie technicznym i wizualnym, od ledwie zadowalającego po dość dobry.
W komunikacji tramwajowej – z uwagi na wysoki koszt nowego wagonu – nie było takiego nacisku na szybką wymianę taboru na niskopodłogowy, jak w komunikacji autobusowej. W efekcie standard taboru tramwajowego pogorszył się względem autobusowego, co poskutkowało zmniejszeniem liczy pasażerów. Dziś wszystkie autobusy w Gorzowie są niskopodłogowe, a wszystkie tramwaje –wysokopodłogowe.
Gorzów Wielkopolski nie podejmował zdecydowanych działań zmierzających do odnowy taboru tramwajowego, zaspokajając się zakupem mocno zużytych wozów używanych. Efektem takiej polityki jest obecny, niekorzystny stan taboru. W ciągu kilku lat konieczna będzie wymiana niemal wszystkich tramwajów. Rozwiązaniem alternatywnym jest modernizacja wagonów 105Na z wstawieniem członu niskopodłogowego, ze zmianą konstrukcji wagonu na przegubową. Podobne rozwiązania zastosowano w MPK Kraków i MPK Poznań, jednak opinie o jakości i efektywności takiego taboru są zróżnicowane.
Rada Miasta Gorzów uchwaliła w grudniu 2013 r. nowy plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w którym określono wymogi dotyczące pojazdów komunikacji miejskiej, więc i wagonów tramwajowych, m. in. na:
- niską podłogę w nowych wagonach tramwajowych na całej długości i co najmniej w części środkowej wagonów modernizowanych;
- jednolite barwy miejskie;
- platforma na wózek inwalidzki i dziecięcy;
- klimatyzacja przestrzeni pasażerskiej;
- pełna elektronika: automaty biletowe, informacja pasażerska, kasowniki wielofunkcyjne, monitoring z rejestracją.
O ile w wyposażenie elektroniczne może być doposażony także istniejący stary tabor, o tyle wprowadzenie obniżonej podłogi wymaga wymiany lub modernizacji taboru.
Władze Gorzowa w wyniku nacisku społecznego dostrzegły problem postępującej dekapitalizacji tabory tramwajowego i jego niedostosowanie do rosnących wymagań pasażerów. Podjęto działania zmierzające do rozwiązania tego problemu. Niestety w mijającym budżecie unijnym Gorzów nie zgłosił żadnego projektu dotyczącego poprawy stanu taboru tramwajowego – nie otrzymał więc ani złotówki na ten cel. Postępujący nacisk społeczny spowodował, że miasto rozpoczęło starania o skorzystanie z środków pomocowych w kolejnym okresie, zgłaszając do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego projekt rozbudowy trakcji tramwajowej wraz z kompleksową modernizacją starego i zakupem nowego taboru tramwajowego. Przewiduje się, że zadanie to byłoby realizowane sukcesywnie do 2021 r.
W ramach tego projektu, szacowanego na wartość 406,8 mln zł, poza modernizacją i rozbudową torowisk zakupiono by 15 nowych wagonów o pojemności ok. 150 pasażerów oraz zmodernizowano 18 wagonów 105Na, wprowadzając w nich w częściowo niska podłogę. Koszt zakupu nowych wagonów oszacowano na 135 mln zł, a modernizację posiadanych na 54 mln zł.
