RegioCitadis kontra Citadis Dualis
Mało kiedy zdarza się, że jeden koncern oferuje dwa produkty niszowe należące do tej samej gamy. Jednak koncern Alstom postanowił zaoferować dwa produkty o podobnym charakterze. Mowa tu o tramwajach dwusystemowych. Jako pierwszy powstał RegioCitadis, który znalazł już nabywców w Niemczech oraz Holandii. Jednak dla potrzeb rynku Francuskiego koncern postanowił wprowadzić odrębny model Citadis Dualis, który stanowi zapowiadane od dawna wprowadzenie Citadisów serii 500. Dlatego zastanawiać może czym konstrukcje te będą się różniły.
Pierwotnie, jeszcze przed kryzysem finansowym, Alstom planował wprowadzenie tramwajów dwusystemowych (mogących poruszać się zarówno po torach tramwajowych jak i kolejowych) typu Citadis oznaczane roboczo jako seria 500 i korzystające z modułowej konstrukcji Citadisów serii 300. Jednak później losy potoczyły się inaczej. Koncern Alstom stanął pod groźbą bankructwa, natomiast niemieckie miasto Kassel ogłosiło w 2001 roku przetarg na dostawę tramwajów dwusystemowych, gdzie jako dostawcę wybrano Alstom. W efekcie zaprojektowanie i wykonanie nowych pojazdów pozostało w Niemczech, co oznaczało całkowitą zmianę koncepcji. Ponieważ tramwaj miał być zaprojektowany dla potrzeb niemieckiego miasta, więc musiał on zostać dostosowany do przepisów tramwajowych i kolejowych w tym kraju. Z tego powodu pojazd został wykonany jako trójczłonowy, ośmioosiowy o długości 36,7m umożliwiającej eksploatację dwóch zespołów w ruchu ulicznym. Ogólnie zamówiono 28 tramwajów dwusystemowych, z których 18 może poruszać się po sieci tramwajowej o napięciu 600/ 750 V prądu stałego oraz kolejowej o napięciu 15 kV 16,7 Hz prądu przemiennego. Pozostałe 10 tramwajów zostało wykonane jako elektryczno –spalinowe przystosowane do zasilania energią elektryczną z sieci tramwajowej oraz za pomocą silników spalinowych poruszać się po sieci kolejowej.
RegioCitadis posiada 90 miejsc siedzących oraz w wersji elektrycznej 139 stojących, a w wersji spalinowo –elektrycznej 127. Prędkość maksymalna tych tramwajów wynosi 100 km/h. Niska część podłogi znajduje się na wysokości 413 mm nad główką szyny i stanowi ona 75% pojazdu. Uzyskano to dzięki zastosowaniu niskiej podłogi również w członie środkowym. Dodatkowo w wejściach została ona obniżona do 362mm. Dostawy tych pojazdów miały miejsce w latach 2005 –2006. Głównym powodem podjęcia decyzji o wprowadzeniu tramwajów dwusystemowych stał się fakt, że wraz z budową linii dużej prędkości Hannover –Würzburg dworzec główny stracił na znaczeniu na rzecz nowego Kassel Wilhelmshöhe. Chcąc przywrócić ten dworzec do życia zdecydowano się wprowadzić tramwaje dwusystemowe, które wjeżdżałyby do centrum miasta torami tramwajowymi, eliminując konieczność przesiadki.
Dane techniczne RegioCitadis
Długość
|
36,7 m
|
Szerokość
|
2,65 m
|
Wysokość
|
3,7 m
|
Wysokość podłogi w niskiej części
|
413mm
|
Wysokość podłogi nad wózkami skrajnymi
|
663mm
|
Ilość miejsc ogółem
|
229 / 217
|
W tym siedzących
|
90
|
Prędkość maksymalna
|
100 km/h
|
Drugie zamówienie na tramwaje RegioCitadis padło z HTM, gdzie zamówiono 50 tramwajów dla obsługi przebudowywanej RandstadtRail, o którym już pisaliśmy. Tramwaje te różnią się od poprzedników uproszczoną częścią elektryczną, ponieważ tramwaj porusza się pod napięciem 600 i 750 V prądu stałego. Jednak rozwiązanie gdzie tramwaj wjeżdża na tory kolejowe lub też pociąg wjeżdża na tramwajowe ma zasadniczy problem. Ponieważ pojazdy te są budowane według odmiennych zasad, więc musi to być specjalny pojazd. Maksymalną długość, szerokość czy drogę hamowania determinują przepisy tramwajowe. Dlatego też długość RegioCitadis została tak dobrana, aby istniała możliwość eksploatacji ich w trakcji ukrotnionej na terenie miasta. Jednak na obszarze kolejowym istnieje możliwość eksploatacji składów trójwagonowych, które przed wjazdem na tory tramwajowe muszą zostać skrócone do dwóch zespołów. Niestety nie każdy kraj dopuszcza aż tak długie składy tramwajowe. Z tego powodu np. w Polsce możliwa byłaby jedynie eksploatacja pojedynczych tramwajów RegioCitadis. Dlatego też należało poszukać bardziej adekwatnego rozwiązania. Z tych powodów we Francji wraz z ogłoszonym przetargiem przez SNCF na dostawę 31 tramwajów dwusystemowych postanowiono powrócić do koncepcji Citadisa 500, określanej obecnie jako Citadis Dualis.
Zamówienie złożone przez SNCF jest znaczne, ponieważ oprócz zamówionych 31 zespołów opcja obejmuje również dodatkowe 169 pociągów. Jednak długość pojazdów nie odpowiadała wymogom przetargów, dlatego zdecydowano się zaoferować całkowicie nowy produkt Citadis Dualis. Będzie on korzystał z niektórych rozwiązań zastosowanych w RegioCitadis, mowa tu głównie o wózkach jezdnych. Natomiast Citadis Dualis będzie się różnił modułową budową, umożliwiającą zaoferowanie większej gamy długości pojazdów. Dzięki temu Citadis Dualis będzie dostosowany lepiej również i do polskich realiów, gdzie dopuszczalna długość pojazdów jest znacznie mniejsza, niż ma to miejsce w Niemczech. Citadis Dualis będzie dostępny w trzech długościach, oraz dwóch szerokościach. Oprócz dotychczasowej szerokości 2,65m dostępna będzie również 2,4 m. Ta druga szerokość jest znacznie częściej spotykana na sieciach tramwajowych i nie wymaga ona kompleksowej przebudowy sieci. Również długość 52 m jest maksymalną dopuszczalną w Polsce, co oznacza, że tramwaj ten znacznie bardziej odpowiadałby potrzebom polskich miast, niż dotychczasowy RegioCitadis. Również w kwestii zasilania Citadis Dualis będzie dostosowany do potrzeb francuskich. Będzie dostępny w wersji 25kV 50 Hz / 750V=, wersji na 1,5kV= / 750V= oraz wersji spalinowo –elektrycznej. W przeciwieństwie do RegioCitadis, który był budowany w Niemczech, Citadis Dualis powstanie we Francji, w fabryce w Valenciennes. Pierwsze dostawy mają nastąpić w 2010 roku. Citadis Dualis ma być opcjonalnie wyposażony w system ERTMS, urządzenia do mocowania rowerów, przestrzenie dla wózków inwalidzkich, czy klimatyzację. Dodatkowo może zostać zainstalowany system monitoringu, czy urządzenia Wi-Fi umożliwiające bezprzewodowe połączenie z internetem.
Dane techniczne CitadisDualis
Ilość członów
|
3
|
4
|
5
|
Długość (m)
|
33
|
42
|
52
|
Szerokość (m)
|
2,4 / 2,65
|
2,4 / 2,65
|
2,4 / 2,65
|
Pojemność całkowita
(wersja lokalna)
|
165
|
220
|
275
|
Ilość miejsc siedzących
(wersja lokalna)
|
63
|
95
|
127
|
Pojemność całkowita
(wersja miejska)
|
185
|
240
|
295
|
Ilość miejsc siedzących
(wersja miejska)
|
48
|
80
|
112
|
Prędkość maksymalna
|
100 km/h
|
100 km/h
|
100 km/h
|
Czasami los toczy się dziwnymi drogami. Tak właśnie stało się z programem tramwajów dwusystemowych w koncernie Alstom. Z powodu zamieszania zamiast pojazdu modułowego Citadis 500 powstał jednowymiarowy RegioCitadis. Co nie zmienia faktu, że jest to udany pojazd, lecz z racji wymiarów nie wszędzie znajduje zastosowanie. Dlatego też wraz z zamówieniem SNCF stało się konieczne opracowanie nowego pojazdu, o bardziej modułowej budowie. Powrót do modułowej konstrukcji określanej mianem Citadis Dualis przyniósł wiele pozytywnych zmian. Po raz pierwszy istnieje możliwość zamówienia tramwaju dwusystemowego w trzech wymiarach długościowych, dzięki którym można pojazd rozbudowywać wraz ze zwiększającą się ilością pasażerów. Dzięki temu Citadis Dualis bardziej odpowiada potrzebom krajów, gdzie dopuszczalna długość tramwajów jest krótsza, niż w Niemczech. Z tych powodów Citadis Dualis może się stać podobnym sukcesem rynkowym jak tramwaje Citadis serii 300 i 400.