Ostatnia nocka…

Po 53 latach 1 stycznia 2013 roku po raz ostatni zjechały do zajezdni. W historii warszawskich tramwajów zakończył się pewien etap. Ponad pół wieku to szmat czasu, w trakcie którego popularne „parówki”stały się symbolem stolicy. Dziś wagony 13N przechodzą do historii. W Sylwestrową noc wyjechały po raz ostatni, by obsłużyć linię, a jakże 13N, kursującą na trasie Piaski –Metro Wilanowska. Osiem składów po raz ostatni woziło pasażerów w godzinach 19 –3. Od dziś trzynastki zostały wagonami historycznymi. Wiadomo, że Tramwaje Warszawskie zachowają kilka składów, które będą obsługiwały linie turystyczne i okolicznościowe. Ich miejsce na stołecznych torowiskach zajęły niskopodłogowe, nowoczesne Swingi. Czy powtórzą sukces konstalowskich wagonów i także będą pełnić służbę przez przeszło 50 lat?

Na pożegnaniu wagonów 13N zjawili się miłośnicy komunikacji miejskiej, nie tylko z Warszawy. Linią 13N, obsługiwaną, po raz ostatni parówkami, podróżowali jednak w sylwestrową noc także zwykli pasażerowie. Warszawiacy, którzy jeździli trzynastkami przez 50 lat. Dla których właśnie parówki były symbolem stolicy. Przypomnijmy, że wagony 13N nie kursowały przecież w zasadzie liniowo w żadnym innym mieście. Konstal produkował je specjalnie dla Warszawy, choć epizodyczne występy zdarzyły się trzynastkom również na terenie GOP-u. Prototypowy wagon 13N został zbudowany w 1959 roku i od razu trafił do Warszawy. Od tego momentu rozpoczęła się era trzynastek w polskiej stolicy, która jak wspomnieliśmy na wstępie trwała aż do 31 grudnia 2012 roku. I choć oficjalnie zostały wycofane z liniowej służby tramwaje te zapewne zobaczymy jeszcze nie raz na stołecznych torach.

Wagon 13N jest jednokierunkowych tramwajem, wyposażonym w trzy pary harmonijkowych drzwi. Jego konstrukcja to zmodyfikowana wersja tramwaju 11N, wzorowanego z kolei na czeskim wagonie Tatra T1. W Warszawie „parówki”eksploatowano w większości jako składy dwuwagonowe. W przeszłości trafiały się jednak również trójskłady i solówki. Ostatnie lata spędziły w dwóch zajezdniach –na Żoliborzu i Mokotowie. W ciągu 53 lat eksploatacji tramwaje te doczekały się licznych przeróbek i modernizacji. Mimo ich początkowej wysokiej awaryjności na przełomie lat 50. i 60. ubiegłego wieku wagony te były bardzo nowoczesnymi konstrukcjami. Po ponad pięćdziesięciu latach eksploatacji straciły nieco na swej nowoczesności, przez co ich wycofanie z ruchu liniowego stało się nieuniknione. Poległy w konfrontacji z nowocześniejszymi, niskopodłogowymi Swingami. To właśnie tramwaje PESY mają być kolejnym symbolem stolicy. Nie będą jednak miały wyłączności na Warszawę, kursują przecież w innych polskich i europejskich miastach. Chciałoby się rzec, to nie będzie już to samo.

Niektórzy o wycofaniu z ruchu trzynastek mówią nareszcie, inni szkoda. Za parówkami już tęsknią niektórzy motorniczowie, którzy uważają „parówkę”za konstrukcję prostą i w obsłudze i przy konieczności wykonania drobnych napraw. Te ostatnie można było wykonać samemu, na trasie. Swinga motorniczy już nie naprawi. Znamienny jest fakt z ostatniej sylwestrowej nocy, kiedy to na skrzyżowaniu przy Dworcu Centralnym nowoczesny niskopodłogowiec skutecznie zablokował przejazd na kilkadziesiąt minut, uniemożliwiając przejazd m.in. …dwóm parówkom. Cóż, cena nowoczesności. Trzynastkom nie mówimy żegnaj, a do zobaczenia. Już w nieco innej roli, bo na linii turystycznej.