Krakowska droga odnowy taboru (1/2)

W Krakowie funkcjonują obecnie 22 linie tramwajowe obsługiwane przez 418 wagonów, co czyni krakowski system tramwajowy jednym z większych w Polsce. MPK Kraków w ostatnim dziesięcioleciu wypracowało własną drogę wymiany taboru, próbując sprostać realiom eksploatacyjnym i współczesnym standardom z jednej strony oraz realiom finansowym z drugiej.

Podstawę taboru stanowiły u progu XXI wieku wagony 105Na, których w latach 1975-1992 dostarczono blisko 500 sztuk. Wycofano natomiast starsze wagony 102N i 102Na (ogółem 110 sztuk). W taborze znajdowały się używane wagony GT6 i T4 z Norymbergi, które zakupiono w latach 1989-1996. Było to ok. 50 sztuk wagonów dwuczłonowych, przegubowych na licencji Duewagu, wyprodukowanych w latach 60., oraz ok. 30 pojedynczych tramwajów T4, eksploatowanych z doczepami B4, wyprodukowanych w podobnym okresie.

W 1999 roku w Krakowie pojawiły się pierwsze tramwaje nowej generacji –Bombardiery NGT6, a do 2000 r. w taborze było już 14 takich pojazdów. Nowe wagony wyróżniały się znacznie nowocześniejszym designem, cichym napędem, płynnym rozruchem i niską podłogą, pozostawiając w tyle dotychczas eksploatowane tramwaje. Udział niskiej podłogi w długości pojazdu wynosił 70%, a elektrykę wykonała renomowana firma Kiepe. Posiadane środki finansowe nie pozwalały jednak na zakup dużej liczby takich wagonów, co przy pogarszającym się stanie wagonów 105Na wymusiło rozwiązania alternatywne. Remont skorodowanych i zwichrowanych pudeł wagonów 105Na wiązałby się z dużymi kosztami. Wymiany wymagały również wiekowe wagony GT6 i T4.

W rezultacie, podjęto decyzję o zakupie używanych austriackich tramwajów.  W 2003 r. rozpoczęto sprowadzać do Krakowa używane SGP E1 z Wiednia. Konstrukcyjnie były one podobne do eksploatowanych już GT6 z Norymbergi –były dwuczłonowe, przegubowe i również posiadały 2 wózki napędowe z dużymi, pojedynczymi silnikami. Wprawdzie tramwaje te pochodziły z lat 60. i były wysokopodłogowe, jednakże ich wprowadzenie do eksploatacji wiązało się z mniejszymi kosztami niż remont 105Na. W rezultacie, od 2003 r. do dziś trafiło do Krakowa ok. 70 wagonów E1 wyprodukowanych w latach 1967-1974. Tramwaje sprowadzono wraz z doczepami Lohner c3.

Przyjęto regułę, iż tramwaje są przystosowywane do krakowskich warunków możliwie niedużym kosztem. W rezultacie, w wagonach wymieniane są siedzenia na nowe (aktualnie na fotele z krakowskim wzorem tapicerki), montowane są wyświetlacze, a malowanie jest zmieniane na krakowskie biało-niebieskie. W wyniku tego niewielkim kosztem poprawiana jest estetyka pojazdów.

W międzyczasie korzystano z kolejnych możliwości pozyskania używanych tramwajów. W 2006 r. w taborze pojawił się nowy typ taboru. Były to dwukierunkowe, trójczłonowe wagony MAN/Duewag N8S-NF z lat 1976-1977, z Norymbergi i Essen, w większości zmodernizowane jeszcze w Niemczech poprzez przebudowę środkowego członu na niskopodłogowy. W latach 2006-2011 r. zakupiono 12 takich wagonów. Wyróżniają się one nieco nowszym, bardziej kanciastym nadwoziem. Jeden z wagonów w 2012 r. skierowano na modernizację do Protramu, gdzie otrzymał środkowy człon niskopodłogowy oraz nowe ściany czołowe.

W 2008 r. w Krakowie pojawił się kolejne tramwaje z Wiednia, jednak innego modelu niż dotychczas. Były to używane, dwuczłonowe wagony Rotax e6, eksploatowane na linii metra, wyprodukowane w latach 1979-1984. Pojazdy te zakupiono wraz z doczepami z myślą o autorskiej adaptacji. Przebudowano je na pojazdy 3-członowe, z montażem członu niskopodłogowego wyprodukowanego w Sanoku. Zrealizowana w Krakowie przebudowa nadała im współczesnego wyglądu. Pojazdy oznaczono EU8N.

Kolejny typ wagonu pojawił się w 2009 r. –GT8S, z Düsseldorfu, w liczbie 28 szt. Tramwaje te pochodzą z lat 1974-1975 i są dwukierunkowe oraz trójczłonowe. Z konstrukcyjnego punktu widzenia pojazdy są zbliżone do wagonów wiedeńskich. Spośród zakupionych w latach 2009-2011 wagonów, jeden zmodernizowano poprzez montaż nowej ściany czołowej ze szkłolaminatu.