Zielone światło dla ICx

Po dosyć długim procesie negocjacji DB udało się dojść do porozumienia z koncernem Siemens w sprawie dostawy do 300 nowych szybkich pociągów pasażerskich mających zastąpić tradycyjne składy IC oraz generację ICE 1.

W dniu 21 kwietnia 2011 roku koleje niemieckie DB podczas nadzwyczajnego posiedzenia rady nadzorczej we Frankfurcie nad Menem oficjalnie przyjęły do realizacji najbardziej ambitny projekt przed jakim stało DB. Bowiem w ramach jednego zamówienia spółka DB Fernverkehr ma zakontraktować dostawę aż 300 nowych składów określanych jako ICx. Kontrakt będzie miał formę umowy ramowej w ramach której do 2030 roku Siemens miałby dostarczyć do 300 nowych elektrycznych składów zespolonych, które mają zastąpić większość obecnie używanych pociągów. Pierwsze składy z bazowego zamówienia mają się pojawić w 2016 roku, natomiast szacunkowa wartość kontraktu jest określana na 6 miliardów €.

Program ICx ma na celu wypracowanie długofalowego horyzontu działania związanego z poprawą oferty w zakresie pociągów dalekobieżnych. Obecnie największym problemem dla przewoźnika są pociągi kategorii IC, do których wykorzystywany jest klasyczny tabor składający się z lokomotyw oraz wagonów typów X oraz Z. Niestety większość tego taboru jest już znacznie przestarzała i pochodzi z lat 70-90. XX wieku, ponieważ w późniejszym okresie zakupy dotyczyły jedynie składów ICE. Bardzo podobnie rysuje się sytuacja w zakresie lokomotyw do ciągnięcia tych składów, co przekłada się nie tylko na duże problemy eksploatacyjne ale również na niski standard podróży. Według pierwotnych założeń DB planowało zastąpienie wszystkich klasycznych składów pociągów IC oraz większości EC przez nową generację EZT z rodziny ICx, jednak w wyniku przeciągających się negocjacji oraz stosunkowo dalekiego horyzontu wprowadzenia nowych pociągów konieczne stało się opracowanie tymczasowego programu przejściowego, którego efektem było niedawne zamówienie przez DB 135 wagonów piętrowych przystosowanych do przewozów dalekobieżnych oraz 27 lokomotyw, które stworzą składy ciągniono-pchane. Dzięki temu już w 2013 roku uda się poprawić standard podróżowania w niektórych pociągach IC, które kursują po trasach, gdzie stosunkowo niska prędkość maksymalna wynosząca 160 km/h nie spowoduje znacznego wydłużenia czasu jazdy, natomiast zastosowanie nowych wagonów znacznie podniesie komfort podróżowania. Przy czym przewoźnik nie sprecyzował, czy składy piętrowe pozostaną na stałe, czy też po dostawie składów ICx zostaną „zdeklasowane”do pociągów regionalnych. Na to pytanie odpowiedź zostanie postawiona w późniejszym okresie i będzie efektem wymagań jakie będzie stawiał coraz bardziej konkurencyjny rynek. Jedynym pewnikiem jest, że pierwotne zamówienie na 130 składów będzie dotyczyło pociągów mających zastąpić tradycyjne składy IC. Zespoły w tym wariancie mają mieć prędkość maksymalną 230 km/h i posiadać około 500 miejsc siedzących. Ponieważ pierwsze składy wejdą do ruchu dopiero w 2016 roku, więc widać bardzo wyraźnie, że etap przejściowy ze składami piętrowymi był konieczny.

Drugim elementem programu ICx ma być opcjonalna dostawa 90 składów mających stanowić zastępstwo za obecnie eksploatowane jednostki ICE 1 i ICE 2. Składy w tym wariancie mają mieć większą prędkość maksymalną wynoszącą w wariancie minimum 250 km/h, w wariancie optymalnym 280 km/h, natomiast w wariancie najszybszym 300 km/h oraz mają oferować 730 miejsc siedzących dla pasażerów. Oznacza to, że składy te będą znacznie dłuższe (może nawet 16 wagonów) od tych dla wolniejszych pociągów (około 7-8 wagonów), natomiast ich gabaryty będą uniemożliwiały łączenie w trakcję ukrotnioną, co nie będzie problemem w przypadku zastępstwa za długie ICE 1, choć w przypadku ICE 2 mogą już być problemy. DB zamówiło 60 składów pierwszej serii, które zostały dostarczone w latach 1991-93, jednak po nieszczęśliwym wypadku pod Eschede w eksploatacji znajduje się obecnie 59 składów. Ponieważ już dawno przeszły one połowę swojego okresu eksploatacji, więc w przeciągu ostatnich lat dokonano kompletnej modernizacji wszystkich jednostek o czym szerzej pisaliśmy tutaj. Ponieważ typowy przewidywany okres eksploatacji to około 30 lat, więc w latach 2020-25 konieczna będzie wymiana całej serii. Z kolei druga seria określana jako ICE 2 została dostarczona w latach 1995 –97 w liczbie 44 zespołów, które są w eksploatacji po dziś dzień. Ponieważ również i ta seria dotarła do połowy swojego okresu eksploatacji, więc obecnie DB jest w trakcie jej modernizacji w zakresie zbliżonym do ICE 1. Jeżeli dodamy do siebie liczbę obu serii otrzymamy 103 składy, jednak zważywszy na fakt, że nowe składy serii ICx mają mieć dwa razy większą pojemność niż seria ICE2, więc w ogólnym rozrachunku 90 nowych składów zaoferuje nieco więcej miejsc niż starsze serie, choć DB będzie zmuszone do zmiany wykorzystania składów, ponieważ obecnie ICE 2 są wykorzystywane w formie łączonej. Jednak zważywszy na perspektywiczny czas dostawy w latach 2025-2030 sytuacja na rynku może się znacznie zmienić (przykładowo otwarcie całej linii Monachium –Berlin), w związku z czym nowe długie składy będą wykorzystywane w miejsce ICE 3 w trakcji ukrotnionej, natomiast ICE 3 trafią na obiegi „łączone”, gdzie wymagane jest dzielenie składów. Właśnie z powodu braku „wglądu w przyszłość”ostatnia partia opcji obejmująca 80 składów nie ma sprecyzowanego wariantu wykonania i będzie zależna od bieżących potrzeb.

Coraz bliższe podpisanie kontraktu na składy ICx zwiastuje dosyć przełomowy moment zarówno dla DB jak również dla koncernu Siemens. Co ciekawsze to właśnie Siemens był liderem w konsorcjum na dostawę składów ICE 3, które obecnie mają duże problemy w związku z niewłaściwymi osiami, jednak mimo tego zarząd DB jest przekonany, że w nowych pojazdach uniknie się takich problemów. Dzięki temu projektowi DB posiada dalekosiężne plany odnowy taboru, czego w Polsce możemy jedynie pozazdrościć, gdyż nasze MI na najbliższe 15 lat przewiduje jedynie zakup 20 składów zespolonych i około 35 % nowoczesnych wagonów standardu Z, gdzie pozostały tabor mają stanowić już obecnie mocno przestarzałe prawie 30 letnie (i starsze) wagony typu Y… .