Warszawa: Sejm przyjął ustawę umożliwiającą oddłużenie i usamorządowienie kolejowych przewozów regionalnych

25 kwietnia br. Sejm RP przyjął projekt nowelizacji ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”.
Nowelizacja zawiera rozwiązania dotyczące udzielania spółce PKP Przewozy Regionalne rekompensaty z tytułu niepokrytych strat, jakie ponosiła w związku ze świadczeniem pasażerskich usług przewozowych w ramach wykonywania obowiązku usług publicznych od 1.10.2001 r. do 20.04.2004 r. W okresie tym środki finansowe przeznaczane na świadczenie prowadzonych przez spółkę przewozów były niższe niż faktyczna różnica kosztów i przychodów przewoźnika. Spółka PKP PR w tych latach znacznie zredukowała swoją działalność, a kolejne próby dostosowania rozkładu jazdy do poziomu finansowania przewozów przez samorządy województw napotykały bariery w postaci protestów społecznych. Kwota deficytu za ten okres wyniosła 2,16 mld zł. Taka wysokość rekompensaty zostanie przekazana PKP PR z budżetu państwa: 500 mln zostanie przekazane do 31 lipca 2008 r. Zgodnie z nowelizacją 883 mln zł trafi do PKP PR do 30 listopada 2008 r., a 777 mln do 30 czerwca 2009 r. Rekompensata ta przeznaczona jest na spłatę zobowiązań PKP PR powstałych w związku ze świadczeniem usług publicznych.
Źródłem oddłużenia PKP PR będą środki z podatku akcyzowego od paliw silnikowych przewidziane w ustawie o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego na budowę, przebudowę, remonty, utrzymanie i zarządzanie infrastrukturą transportu lądowego. Ustawa zakłada również, że budżet państwa udzieli PKP SA 1,86 mld zł pożyczki. Zostanie ona następnie przekazana na dokapitalizowanie PKP PLK z przeznaczeniem na budowę, przebudowę, remonty, utrzymanie i zarządzanie infrastrukturą. Pożyczka ta zostanie spłacona udziałami PKP PR i akcjami PLK SA.
Docelowo udziały PKP Przewozy Regionalne przejęte przez Skarb Państwa zostaną przeniesione w dniu ich nabycia na samorządy województw. Staną się one właścicielami niezadłużonej spółki. Liczbę udziałów, które nabędą poszczególne samorządy, określi Rada Ministrów w drodze rozporządzenia według takich kryteriów jak wielkość województwa, liczba mieszkańców, długość linii kolejowych na terenie województwa oraz średnia praca przewozowa z ostatnich trzech lat.
Celem usamorządowienia kolejowych jest przede wszystkim skupienie w samorządach wszystkich podstawowych funkcji związanych z realizacją zadań przewozowych tj. organizatora, wykonawcy i dofinansującego przewozy o charakterze publicznym. Obecnie rozdzielenie tych funkcji jest zasadniczą przyczyną trudności w prawidłowym funkcjonowaniu regionalnych przewozów kolejowych. Świadczenie usług publicznych jest właściwością samorządów i decyzje odnośnie zakresu działalności spółki, polityki w zakresie cen biletów, ustalanie rozkładów jazdy powinny być podejmowane na szczeblu regionów.
Idea usamorządowienia ma na celu dostosowanie podaży i potencjału wielkości przewozów do popytu zgłaszanego na usługi przewozowe przez regiony oraz możliwości finansowych tych regionów, a także zsynchronizowanie czasu dofinansowania przewozów do ich wielkości. Utworzenie spółek z udziałem samorządów to możliwość samodzielnego świadczenia usług publicznych przez organ lokalny lub bezpośredniego udzielania zamówień prowadzących do zawarcia umów o świadczenie usług publicznych temu podmiotowi.
Usamorządowienie kolejowych przewozów regionalnych jest zgodne z polityką Unii Europejskiej kładącą nacisk na decentralizację i wzmacnianie władzy w regionach.

Oddłużenie i usamorządowienie kolejowych przewozów regionalnych to korzyści dla pasażerów:

– rozkłady jazdy dostosowane do potrzeb pasażerów
– zwiększenie komfortu podróży –nowy i zmodernizowany tabor
– zwiększenie szybkości rozkładowej –poprawa stanu infrastruktury dzięki inwestycjom PKP PLK
– poprawa jakości obsługi

oraz korzyści dla samorządów:
– stworzenie optymalnej oferty przewozowej i spójnego systemu transportu publicznego w regionie
– przejrzystość finansowa – kontrola wydatkowania środków finansowych
– bezpośredni wpływ na kształt rozkładów jazdy.