Wagonowe nowości na Czech Raildays 2011

Tegoroczna już 12 edycja targów Czech Raildays jak zwykle przyciągnęła wszystkich kluczowych producentów z Czech i Słowacji jak również inne zagraniczne firmy. Podczas tegorocznej edycji największą ofertę prezentowano wśród wagonów pasażerskich.

Bez wątpienia największą premierą była prezentacja wagonu sterowniczego 80-30.003 serii Bfhvpee295, który trochę lepiej będzie znany pod obecnie już fikcyjną serią 961. Fikcyjną, ponieważ ČD zmieniły system oznaczania wagonów sterowniczych, które kiedyś miały specjalną serię wśród oznaczeń pojazdów trakcyjnych, natomiast obecnie posiadają typowe oznaczenia wagonowe. Ta zmiana dosyć znacznie utrudniła rozpoznawanie poszczególnych typów ale decyzja została podjęta i obecnie 961 to seria fikcyjna. Typowo dla Czech omawiany wagon sterowniczy to nie całkowicie nowa konstrukcja a ponowna modernizacja starszych pojazdów. Ogólnie ČD zamówiło przebudowę 44 wagonów środkowych na sterownicze z czego pierwsze 34 będzie wykonane jedynie w wariancie klasy drugiej, natomiast pozostałe 10 będzie miało również mały przedział klasy pierwszej. Koncepcyjnie oraz pod względem wykonania nowe wagony sterownicze są niemal tożsame z wcześniejszymi modernizacjami do wagonów sterowniczych serii 954 opisywane szerzej tutaj, oraz tutaj. W stosunku do pierwowzoru nowe modernizacje mają nieco zmienione detale, gdzie najbardziej widocznym jest nowy kształt ściany czołowej wykonanej z tworzyw sztucznych. Dosyć nieforemny kształt jest efektem prób unifikacji elementów z lokomotywami serii 380, co było możliwe dzięki wykupie przez Škoda Transportation udziałów w Pars nova (zakład modernizujący wagony). W efekcie tego szyba czołowa, pulpit oraz znaczna część jego wyposażenia jest tożsama z najnowszymi lokomotywami. Inne zauważalne zmiany to na nowo rozwiązany przedział WC oraz inny typ siedzeń produkcji BorCAD, który występował prawie w większości prezentowanych wagonów. Ponieważ wagony te przewidziano do pociągów pospiesznych, więc zostały wyposażone w klimatyzację, choć prędkość maksymalna została ustalona na „zaledwie”140 km/h. Jednak w warunkach czeskich pociągi pospieszne nie przekraczają tej granicy.

Niestety kolejne prezentacje z ramienia ČD zdawały się podkreślać swego rodzaju kryzysową sytuację taborową w jakiej znajduje się przewoźnik. Jej najbardziej dobitnym przykładem był przedziałowy wagon klasy 2 z tak „bogatym”wyposażeniem, że za literką B nie ma żadnych dodatkowych. Ba wręcz mówimy nie tyle o modernizacji co rewitalizacji lub jak to Czesi określają „humanizacji”tych wagonów. Prace przeprowadziła mało znana firma Janoza CZ i obejmuje ona 58 wagonów klasy 2, 14 wagonów klasy 1, 24 mieszanych wagonów klasy 1 i 2 oraz 14 wagonów klasy 2 z przedziałem bagażowym. Te bardzo budżetowe rewitalizacje mają za cel doprowadzenie tych wagonów do aktualnego standardu wizerunkowego ČD. Oznacza to przemalowanie w aktualne barwy, natomiast we wnętrzu wymianę twardych skajowych obić na materiałowe oraz wymianę firanek w połączeniu z kilkoma nowymi elementami wyposażenia WC, nową podłogę, końcowe światła w technologii LED oraz drzwi wejściowe. Pozostałe elementy wnętrza są najzwyczajniej w świecie pomalowane farbą, co jest równie tanie co tandetne. Na szczęście w przeciwieństwie do podobnych dokonań w Polsce Czesi postanowili pomalować elementy natryskowo zamiast pędzlem, dzięki czemu ogólnie wygląda to nieco lepiej, choć nadal tandetnie. Pytanie jak długo w Czechach taki „standard”modernizacji się utrzyma.

Innym przykładem pewnego zastoju w Czechach może być kolejny reprezentant modernizacji już zmodernizowanego. Mowa o wagonie klasy 2 serii Bee, który pierwszą bardzo gruntowną modernizację przeszedł w 1996 roku w MOVO Plzeň, gdzie tradycyjne wnętrze zostało zastąpione nowym z zastosowaniem sześciu miejsc siedzących na niezależnych fotelach, zamontowano nowe drzwi przedziałowe i wykończenie z tworzyw sztucznych jak również odskokowe drzwi wejściowe. Obecnie te wagony przechodzą drugą fazę modernizacji, których pierwsza partia została przedstawiona w 2009 roku, natomiast obecnie mówimy o drugiej serii. Jest ona wykonywana przez słowackie ŽOS Trnava i oznacza montaż klimatyzacji, systemu informacji pasażerskiej z wykorzystaniem monitorów LCD, systemu elektronicznego wskazywania rezerwacji miejsc, gniazdek do zasilania urządzeń przenośnych oraz wizualnym dostosowaniu wagonu do aktualnych standardowych barw przewoźnika. Tak odświeżony wagon prezentuje aktualny poziom wykończenia wnętrza, choć należy nadmienić, że w wyniku tych modernizacji nie przybywa nowoczesnych wagonów we flocie ČD.

Pod tym względem znacznie lepiej wyglądały modernizacje wagonów jakie wykonało ŽOS Trnava dla kolei słowackich ZSSK. Pierwszą z nich jest wagon Bdgteer, który powstał w wyniku gruntownej modernizacji wagonów bezprzedziałowych Bdt do przewozów lokalnych produkowanych przez MSV w Studence w drugiej połowie lat 80. XX wieku. Wagony te są stosunkowo nowe, jednak daleko im do nowoczesności i obecnie standardem komfortu znacznie odstają od wymagań pasażerów dlatego ZSSK już w 2008 roku zamówiło modernizację 70 wagonów za kwotę 1,33 miliarda koron słowackich, co po przejściu tego kraju na Euro oznacza kontrakt o wartości 44 milionów €. Zmiany jakie zachodzą w wagonach można określić mianem rewolucji, ponieważ niezmienione pozostaje jedynie pudło oraz wózki, pozostałe elementy są całkowicie nowe jak odskokowo-przesuwne drzwi wejściowe, nowe drzwi międzywagonowe, całkowicie nowe panele wewnętrzne wykonane z tworzyw sztucznych, WC w obiegu zamkniętym, pełna klimatyzacja, nowe pełne okna oraz indywidualne siedzenia w układzie 2+2. Modernizacje zostały zamówione w dwóch wariantach –z siedzeniami na pełnej długości przedziału lub z powiększonym przedsionkiem wejściowym mieszczącym wieszaki dla rowerów. Jednak już w trakcie produkcji przewoźnik postanowił zamówić partię wagonów z przedziałem dla kierownika pociągu w przestrzeni bagażowej i to właśnie taki wagon wystawiono podczas targów. W porównaniu z pierwowzorem zmiana jakościowa jest wręcz rewolucyjna a dzięki podniesieniu komfortu podróży ZSSK chce zmniejszyć odpływ pasażerów z połączeń regionalnych.

 

Drugą prezentowaną modernizacją dla ZSSK jest wagon Bdghmeer, który powstał w wyniku gruntownej przebudowy mieszanego wagonu klasy 2 z przedziałem bagażowym wyprodukowanym w dawnych Niemczech Wschodnich. Przewoźnik zamówił modernizację 30 wagonów za 684 miliony koron słowackich, czyli 22,5 miliona €. Również tutaj zakres przebudowy jest spory, ponieważ w dotychczasowej przestrzeni bagażowej zabudowano windy dla wózków inwalidzkich oraz przedział dla osób niepełnosprawnych, WC przystosowane do osób na wózkach oraz przedział kierownika pociągu lub obsługi windy. W dalszej części jest mały 12 miejscowy otwarty przedział z układem siedzeń 3+0 a za nim 4 klasyczne przedziały sześciomiejscowe + jeszcze jeden pięciomiejscowy przeznaczony dla matki z dzieckiem i posiadający większą przestrzeń bagażową. Oczywiście w trakcie modernizacji wagon otrzymał odskokowe drzwi wejściowe, pełne okna oraz klimatyzację. Pasażerowie mają do dyspozycji gniazdka do zasilania urządzeń przenośnych. W założeniach ZSSK wagony te będą włączane do pociągów dalekobieżnych tak aby każdy pociąg tego typu umożliwiał przewóz osób niepełnosprawnych. Ten stosunkowo prosty krok pozwolił na znaczne podniesienie jakości oferowanych usług za stosunkowo małą kwotę.

Z kronikarskiego obowiązku warto nadmienić, że także podczas tegorocznej edycji swoje nowości wagonowe zaprezentowało PKP IC wspólnie z firmą FPS, które przedstawiło bezprzedziałowy wagon pasażerski klasy 2 typu 159A. Wzorem ubiegłorocznej premiery „jedynki”również „dwójka”cieszyła się dużym zainteresowaniem zwiedzających i na tle nieustannych czeskich modernizacji nowy wagon z Polski ponownie zbierał pozytywne opinie. Inną premierą w Czechach była prezentacja dwóch wagonów piętrowych dla kolei słowackich ZSSK, które jednak były szerzej opisywane podczas InnoTrans 2010. Oczywiście na tym nie koniec nowości z Czech Raildays, które szerzej zostaną zaprezentowane w kolejnym artykule.