UE: Zmiany w czwartym pakiecie kolejowym

Parlament Europejski przyjął w środę (26 lutego) już w pierwszym czytaniu zmiany do pakietu kolejowego. Nie wzbudziło to entuzjazmu Komisji Europejskiej. Europosłowie wprowadzili zmiany do propozycji ustawy wysuniętej przez Komisję Europejską (KE), tzw. czwartego pakietu kolejowego. Zakłada on zwiększenie konkurencyjności europejskiego sektora kolejowego oraz poprawę jakości usług dla pasażerów.
12 lat po przyjęciu pierwszego pakietu kolejowego (2001 r.) przedstawiono najnowszy pakiet, którego celem jest zwiększenie konkurencji na rynku europejskim i zapewnienie bezproblemowych połączeń pasażerskich i towarowych pomiędzy państwami członkowskimi, które posiadają sieć kolejową. Z obecnych krajów UE tylko Cypr i Malta nie posiadają połączeń kolejowych.
Zmiany przyjęte przez PE na sesji plenarnej odnoszące się do aspektów technicznych propozycji ustawy pozostają zgodne z tymi zaproponowanymi przez KE. Jednak poprawki w kwestiach kluczowych dla rynku komisarz ds. transportu Siim Kallas nazwał „nieambitnymi”. Komisarz wyraził swoje niezadowolenie mówiąc, że to „kolejny przejaw dbania o interesy poszczególnych państw. Okazały się one być dla europosłów bardziej przekonywujące niż zrównoważone i uzasadnione kompromisy”.
Co się zmieni?
Europosłowie nałożyli również różne limity, takie jak np. skrócenie maksymalnego terminu składania ofert w ramach kontraktów w sektorze usług publicznych dla nowych przewoźników. Wymagane jest, aby rządy krajowe „oceniły złożone oferty pod względem ich efektywności, czyli punktualności usług, obniżki kosztów, częstotliwości kursowania pociągów i zadowolenia klientów.”
Parlament wypracował także zasadę ochrony pracowników. Przewoźnicy będą musieli dostosować się do lokalnych standardów socjalnych. „Wymagane jest przestrzeganie odpowiednich umów zbiorowych oraz zapewnienie godnych warunków zatrudnienia i pracy”–czytamy w oświadczeniu prasowym PE. Według europosłów nowe zasady wspierają nowych i małych przewoźników w ubieganiu się o realizację zamówień.
Parlament poparł także ułatwienia techniczne. Obecnie funkcjonuje w państwach członkowskich łącznie ponad 11 tys. różnych krajowych przepisów technicznych i bezpieczeństwa. Utrudnia to konkurencję i prowadzi do nadmiernych kosztów administracyjnych.
Nadano większe prawa Europejskiej Agencji Kolejowej (ERA;European Railway Agency), która reguluje rynek kolejowy w UE, w sprawach takich jak wydawanie certyfikatów bezpieczeństwa i licencji na pojazdy w UE, co powinno przyczynić się do zmniejszenia kosztów administracyjnych dla przewoźników i sprawi, że kolej stanie się bardziej przyjazna dla środowiska.
Opinia europosłów
Eurposłowie mają nadzieję, że czwarty pakiet kolejowy zachęci Europejczyków do korzystania z tego środka transportu. Jak zauważył europoseł Mathieu Grosch (EPL, Belgia) „tylko 6 proc. wszystkich pasażerów w Europie opowiada się za transportem kolejowym. A jest to jeden z najmniej szkodliwych dla środowiska środków transportu.”
Podkreślają również, że nowe zasady umożliwią stworzenie „prawdziwie europejskiej sieci kolei”–jak powiedział Said El Khadraouis, rzecznik Socjalistów i Demokratów. „Wspólny system biletów i informacji zostanie utworzony do grudnia 2019 r. Umożliwi to pasażerom dostęp do wszystkich niezbędnych danych do zaplanowanie podróży, zarezerwowania i kupna biletów, bez względu na przewoźnika.”
Tylko europosłowie z PLDE wyrażają swoje niezadowolenie z wyników głosowania. Rzecznik partii Philippe De Backer twierdzi, że to „dwa kroki do tyłu”w stosunku do tego, co już udało się wypracować.