Tranzyt uprzywilejowany. W Głuchołazach pociągi zatrzymują się, ale nie dla pasażerów
Wiceminister infrastrukturyAndrzej Bittel przedstawił szerokie wyjaśnienia na temat kursowania czeskich pociągówprzez Głuchołazy. Jak wiadomo nie mogą korzystać z nich pasażerowie.
Państwo Polskie wyraziło zgodę na prowadzenie wewnętrznejczeskiej komunikacji kolejowej pomiędzy stacjami Jindřichov ve Slezsku iMikulovice w Republice Czeskiej przez krótki odcinek terytorium Polski liną nr343 przebiegającą przez Głuchołazy (stację Głuchołazy Miasto). Potrzebaudzielenia powyższej zgody wynika z przebiegu istniejącej linii kolejowej orazz trudnego górskiego ukształtowania terenu w tym rejonie Republiki Czeskiej.Odpowiednie uzgodnienia zostały zawarte we wciąż obowiązującej Konwencji międzyRzecząpospolitą Polską a Republiką Czechosłowacką o uprzywilejowanym tranzycie kolejowymz Czechosłowacji do Czechosłowacji przez Głuchołazy, podpisanej w Warszawiednia 12 listopada 1948 r.
Uprzywilejowany tranzyt kolejowy nie jest w sensie prawnym transportemmiędzynarodowym. Nie stanowi on również transportu transgranicznego wrozumieniu regulacji unijnych oraz ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznymtransporcie zbiorowym. Tranzyt uprzywilejowany wyklucza bowiem możliwośćpostojów handlowych w państwie tranzytu (w tym wypadku w Polsce). Używany tabornie musi posiadać wymaganych w państwie tranzytu dopuszczeń i certyfikatów.Ograniczenie dotyczące braku możliwości postojów handlowych uzasadnia zwolnienieprzewoźnika z uzyskanie decyzji administracyjnych, wymaganych w innym przypadkuprzez kraj, na terenie którego odbywa się tranzyt.
Przewozy wykonywane w ramach uprzywilejowanego tranzytu realizowanesą wyłącznie z myślą o potrzebach podróżnych z kraju, który korzysta z tejinstytucji (w tym wypadku Czech). Można założyć, że nieprzyznanie w ramachomawianej instytucji określonych zwolnień formalnych spowodowałoby (z uwagi na zwiększonekoszty prowadzonej działalności) rezygnację przewoźnika ze świadczenia usługprzewozowych.
Zgodnie z ustawą o publicznym transporcie zbiorowym, organizatorempublicznego transportu zbiorowego realizowanego w strefie transgranicznej możebyć gmina, związek międzygminny, powiat, związek powiatów lub województwo.Strefą transgraniczną jest obszar co najmniej jednej gminy, powiatu lub jednegowojewództwa położony bezpośrednio przy granicy Rzeczypospolitej Polskiej i obszarodpowiedniej jednostki administracyjnej położony poza granicą RP na terytoriumsąsiedniego państwa. Na podstawie ustawy przewozy transgraniczne do Czech mogąbyć zamawiane i dofinansowywane przez właściwe jednostki samorządu terytorialnego,na podstawie zawartych między sobą porozumień.
Wiceminister wskazał, że aktualnie Głuchołazy nie posiadająpołączenia kolejowego z Republiką Czeską, a postoje pociągów ČD na stacjiGłuchołazy mają wyłącznie charakter techniczny, zaś wsiadanie do nich bądź wysiadaniez nich jest zabronione. Z uwagi na powyższe nie ma możliwości skomunikowaniainnych połączeń z połączeniami wykonywanymi przez ČD przez Głuchołazy.
Andrzej Bittel wskazał, że Głuchołazy nie są ujęte w obecnieobowiązującym Krajowym Programie Kolejowym, jednakże zadanie pn. „Poprawadostępności Głuchołaz” znajduje się na wstępnej liście rezerwowejRegionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na nową perspektywę2021-2027. Samorząd województwa opolskiego miał również możliwość zgłoszenia doprogramu Kolej Plus inwestycji polegających na rewitalizacji linii doGłuchołaz, jednak nie skorzystał z tej możliwości.
