Szerokotorowe lokomotywy spalinowe KZ

Kontynuując cykl poświęcony szerokotorowemu taborowi kolejowemu tym razem przyglądamy się produkcji lokomotyw spalinowych i elektrycznych w zakładach Коломенскийзавод/ Kolomenskij Zawod (KZ).

 

Produkcja lokomotyw spalinowych jest podzielona pomiędzy dwa zakłady w Kolomnie oraz w Briańsku. Ponieważ w tym pierwszym produkowane są głównie lokomotywy pasażerskie, więc to ten zakład został wytypowany jako pierwszy. Коломенскийзавод/ Kolomenskij Zawod (KZ) ma swoją siedzibę w miejscowości Коломна/ Kolomna niedaleko Moskwy i typowo wchodzi w skład koncernu Tрансмашхолдинг/ Transmaszholding. W 2007 roku zakład wyprodukował lokomotywy za łączną sumę 840 milionów rubli i obejmowały one dostawę 11 spalinowych lokomotyw pasażerskich TEP70BS, 10 TEP70U, 20 spalinowych lokomotyw towarowych 2TE70 oraz 410 różnego typu jednostek napędowych i generatorów spalinowych. Natomiast w 2008 roku zrealizowane dostawy wynosiły 800 milionów rubli i dotyczyły dostawy 36 lokomotyw TEP70BS, 27 lokomotyw elektrycznych EP2K oraz 463 jednostek napędowych i generatorów spalinowych. Zakład zatrudnia przeszło 4,5 tysiąca pracowników.

Lokomotywa elektryczna EP200 jest bez wątpienia wyjątkowym pojazdem zaprojektowanym w Rosji i najprawdopodobniej występuje jedynie w jednym egzemplarzu. Bardzo wymowne jest tutaj zaprezentowanie podstawowych parametrów jak prędkość maksymalna 200 –250 km/h, moc 8 MW, imponująca długość maszyny wynosząca 25 metrów, czy niespotykany układ osi (Bo’Bo’)’(Bo’Bo’)’. Lokomotywa jest posadowiona na dwóch wózkach czteroosiowych, które składają się z dwóch „wózków”dwuosiowych. Dzięki temu mają się one lepiej wpisywać w łuki przy jednoczesnej wysokiej mocy. Lokomotywa została zbudowana do zasilania pod napięciem 25 kV 50 Hz AC oraz z zastosowaniem silników na prąd przemienny. Jednak to najprawdopodobniej przeskalowana wielkość, prędkość i moc lokomotywy stały się powodem, dlaczego nie prowadzono seryjnych zakupów.

EP200 podstawowe dane techniczne

 

Lokomotywa serii EP2K jest najnowszym przyrostem do produkcji zakładu i stała się drugą współczesną lokomotywą na prąd stały 3 kV produkowaną w Rosji. Przy czym EP2K (w przeciwieństwie do 2ES4K NEWZ) jest maszyną przeznaczoną dla pociągów pasażerskich. W przeciwieństwie do serii EP1K o układzie osi Bo’Bo’Bo’produkowanej przez NEWZ, maszyna serii EP2K ma dwa wózki trójosiowe (Co’Co’). Lokomotywa odznacza się płaskimi ścianami bocznymi oraz schludnym wyglądem, choć do finezji dosyć dużo brakuje. Oprócz tego ma ona zabudowany mikroprocesorowy układ sterowania i diagnostyki, kabinę maszynisty optymalizowaną pod kątem ergonomii pracy, klimatyzację, wzmocnioną szybę czołową z wbudowanym podgrzewaniem oraz automatyczny system gaszenia pożarów. Lokomotywa ta bazuje na wózkach i niektórych elementach pudła zaczerpniętych z serii TEP70. Seryjna produkcja została rozpoczęta w 2008 roku.

EP2K podstawowe dane techniczne

 

Jednak najbardziej charakterystycznym produktem zakładów jest seria TEP70, czyli w głównej mierze pasażerskich spalinowych lokomotyw o dosyć dużych prędkościach maksymalnych. Produkcja lokomotyw serii TEP70 rozpoczęto w 1988 roku i stanowiły one kolejny krok w rozwoju szybkich lokomotyw pasażerskich zapoczątkowany przez serię TEP60. Bazowa lokomotywa o układzie osi Co’Co’ma silnik o mocy 2,942 MW i prędkość maksymalną 160 km/h. Ponieważ znaczna część głównych linii kolejowych na szerokim torze jest niezelektryfikowana, więc szybkie spalinowe lokomotywy pasażerskie mają szerokie zastosowanie. Jednak wraz z upływem czasu konieczne było dokonanie unowocześnień w pojeździe, co zaowocowało powstaniem unowocześnionej serii TEP70BS, która w głównej mierze wprowadza poprawę w stylistyce pojazdu. W lokomotywie zastosowano unowocześniony silnik 2А-9DG-01 mający się cechować poprawioną niezawodnością oraz zmniejszonym zużyciem paliwa. Oprócz tego zastosowano unowocześniony generator o mocy 600 kW służący do zasilania wagonów pasażerskich. Lokomotywa zyskała również mikroprocesorowy system sterowania i diagnostyki, klimatyzację oraz wzmocnione szyby przednie z ogrzewaniem elektrycznym. Wprowadzenie do produkcji odmiany „BS”spowodowało zaprzestanie produkcji wariantu bazowego.

Nieco unowocześnionym wariantem jest lokomotywa TEP70U, która od BS odróżnia się zastosowaniem mocniejszego silnika spalinowego 2А-9DG-02. Jednak mimo tego zainteresowanie na szlakowe lokomotywy pasażerskie maleje, ponieważ ilość pasażerów ulega ciągłemu zmniejszeniu, a na rynku pojawiły się autobusy szynowe. W związku z tym producent zdecydował się na wejście w obszar zakładów z Briańska, czyli produkcji spalinowych lokomotyw towarowych. W tym celu opracowano na bazie TEP70U lokomotywę dwusekcyjną 2TE70. Główną różnicą jest rezygnacja z kabiny maszynisty na jednym z końców, którą zastąpiło przejście międzyczłonowe. Oprócz tego zmieniono przełożenie przekładni, czym spadłą prędkość maksymalna do 110 km/h, jednak z drugiej strony wzrosła siła pociągowa. Wzrosła również masa lokomotyw, co pozwala na ciągnięcie pociągów o większym ciężarze. Lokomotywa 2TE70 może uciągnąć skład towarowy o masie do 6000 ton i ma konkurować z maszynami 2TE10, zastępując pojazdy generacji 2TE116.

TEP70, TEP70BS, TEP70U, 2TE70 podstawowe dane techniczne

 

Pomijając produkcję kompletnych lokomotyw KZ zajmuje się produkcją silników spalinowych oraz agregatów z silnikami spalinowymi, które są głównym produktem zakładu, znacznie przewyższając ilość dostarczanych lokomotyw. KZ stara się jakoś dostosować do nowych uwarunkowań rynkowych, czego efektem są pojazdy serii 2TE70 oraz EP2K. Ciekawym może być fakt, że w ramach koncernu Transmaszholding niektóre zakłady rywalizują ze sobą, podczas gdy w niektórych przypadkach widać wyraźną rezygnację z konkurencji dla ochrony pozycji innych zakładów.