STAR dla ASm nowym pojazdem Stadler dla sieci wąskotorowych

Stadler powoli staje się liderem w branży kolejowej. Po prezentowanej w poprzednim tygodniu premierze elektrycznego zespołu GTW 2/6 i 2/8 przyszedł czas na znaczącą premierę w świecie kolei wąskotorowych. W dniu 25.04.2008 Stadler zaprezentował nowy elektryczny zespół Trakcyjny STAR dla przewoźnika ASm.

ASm to skrót od Aare Seeland mobil, przedsiębiorstwa przewozowego mającego zaledwie 10 lat historii, za którym stoi 100 lat tradycji wywodzącej się z pierwszej wąskotorowej linii kolejowej w regionie. ASm działa w głównej mierze jako przewoźnik kolejowy w malowniczej Szwajcarii, jednak oprócz podstawowej działalności prowadzi również działania w sektorze turystycznym. Na chwilę obecną przewoźnik zatrudnia około 300 pracowników i oferuje przewozy (autobusowe i kolejowe) na sieci długości 400 kilometrów składającej się z 20 linii. Przewoźnik operuje budżetem 45 milionów franków Szwajcarskich. Ilość obsługiwanych stacji i przystanków wynosi obecnie przeszło 200, z których rocznie korzysta 5 milionów pasażerów. Przewoźnik transportuje również towary, których w zeszłym roku przewieziono 250 000 t. Szynowe środki transportu składają się ze 145 pojazdów w co wliczone są wszystkie pojazdy w tym i wagony towarowe. Natomiast do przewozów drogowych wykorzystuje się 30 pojazdów. Tradycyjnie dla Szwajcarii przewoźnik posiada także 9 statków. ASm chce w najbliższej przyszłości stać się wzorcowym przewoźnikiem, dzięki czemu będzie mógł funkcjonować przez długie lata. Polityka ma sie opierać na wysokich standardach jakościowych, nowych pomysłach na kulturę organizacyjną, zmiana podejścia z „niedasię”na „dlaczego nie”oraz utrzymywanie stosunków partnerskich z wszystkimi udziałowcami przewozu.

Przewoźnik ten znany jest z innowacji, gdzie pierwszy zespół GTW 2/6 został dostarczony właśnie dla niego, a dokładniej poprzednika BTI. Od tej udanej konstrukcji zaczął się sukces normalnotorowych GTW, który trwa po dziś dzień. Obecnie ASm wprowadza nowe elektryczne zespoły trakcyjne STAR, jak również MobiCat, czy największy na świecie katamaran z napędem solarnym (z baterii słonecznych). Aby usprawnić realizowane przewozy zakłada się jak najgęstszą sieć połączeń, cykliczne rozkłady jazdy, taryfy biletowe wspólne z innymi środkami komunikacji, zwiększanie punktów stycznych oraz koordynacja rozkładów jazdy specjalizowanych do celów turystycznych, towarowych oraz dojazdów uczniów do szkół. Przewoźnik zakłada również rozbudowę własnej linii z Niederbipp do Oensingen oraz wprowadzenie RegioTram w Biel. W obszarze drogowym ma nastąpić rozbudowa sieci połączeń. Bardzo ważną działalnością jest kooperacja RAILplus w ramach której wszystkie metrowe wąskotorówki w niemieckojęzycznej Szwajcarii łączą działania nie jako spółki zależne, a jako działające synergicznie przedsiębiorstwa. Przewoźnik dokonuje obecnie zakupu pociągów Star, jak również nowych autobusów z silnikiem Euro V.

W dniu 25 kwietnia 2008 miała miejsce prezentacja pierwszego składu STAR dla ASm. Jak powiedziano podczas prezentacji STAR ma być odpowiednikiem składów Flirt dla pociągów wąskotorowych o metrowym rozstawie szyn. Wobec tego ranga wydarzenia była bardzo wysoka. Nazwa STAR wzięła się od słów Schmalspur (wąskotorowy) Triebzug (pojazd motorowy) für (dla) Attraktiven (atrakcyjnego) Regionalverkehr (transportu regionalnego). ASm złożyło w dniu 23.12.2005 zamówienie na trzy elektryczne zespoły trakcyjne o wartości 18,5 miliona franków szwajcarskich dla swojej linii wąskotorowej Solothurn –Niederbipp –Langenthal, Langenthal –St. Urban wraz z planowanym przedłużeniem linii do Oensingen. Ponieważ szwajcarskie wąskotorówki są osobliwością samą w sobie, więc konieczne było opracowanie pojazdu, który może poruszać się tak po sieci kolejowej jak i torach położonych wewnątrz miast. Pojazdy muszą więc spełniać również przepisy tramwajowe. Oznacza to wąskie łuki oraz krótką drogę hamowania. Z racji poruszania się po mieście pociągi muszą zostać wykonane tak aby minimalizować skutki ewentualnych wypadków drogowych bądź potrąceń przechodniów. W efekcie współpracy powstał pojazd, który ma się stać modułową ofertą dla innych sieci wąskotorowych.

STAR dla ASm to trójwagonowy, dwukierunkowy, dwustronny pojazd posiadający po kawałku niskiej podłogi w każdym członie. Generalnie pojazd bardzo przypomina tramwaj. Długość 40 metrów, szerokość 2,65 metra to dane typowe dla wielu tramwajów. Podobny jest również układ osi, gdzie człony skrajne posiadają wózki jedynie na jednym końcu, natomiast druga część pudła jest powieszona na członie środkowym, który ma dwa wózki. Jednak pozostałe elementy odróżniają STAR od typowego tramwaju. Po pierwsze we wnętrzu zastosowano układ siedzeń 2+2 (łączna ilość siedzeń 121), i posiadają one wysokie oparcia. Nad środkowymi wózkami zastosowano wysoką podłogę, natomiast pojazd jest zasilany z napięcia 1200V prądu stałego. Napędne są jedynie wózki skrajne, natomiast moc zespołu wynosi 1MW. Wejście do wnętrza zapewnia po jednej parze dwuskrzydłowych drzwi przypadających na bok pojazdu. W wejściach podłoga znajduje się na wysokości 385mm, co jest wartością minimalną dla peronu kolejowego, natomiast w drzwiach zastosowano również urządzenia mostkujące lukę pomiędzy pojazdem, a peronem w czasie gdy drzwi są otwarte. Oprócz części niskopodłogowej we wnętrzu znajduje się również część wysokopodłogowa zlokalizowana na wysokości 950 lub 1050 mm nad główką szyny. Wnętrze pojazdu zostało dostosowane do specjalnych wymagań zamawiającego.

Bardzo ważne nowinki zostały wprowadzone w kabinie maszynisty, który został wykonany według standardów RAILplus, które oznaczają jednakowe stanowiska maszynisty na wszystkich wąskotorowych kolejach. Dzięki temu przewoźnicy mogą zakupić jeden symulator, w którym można szkolić maszynistów przy możliwości symulacji różnych pojazdów trakcyjnych bez konieczności przebudowy symulatora. Pojazd jest oczywiście wyposażony w klimatyzację oraz system informacji pasażerskiej. Dla poprawy bezpieczeństwa wnętrze zostanło wykonane jako jednoprzestrzenne oraz wyposażone w monitoring.

STAR dane techniczne

 

Reasumując STAR na pierwszy rzut oka nie wnosi wiele w świat kolejowy, jednak to samo można było powiedzieć o składach Flirt, które obecnie świętują sukcesy w Europie i Afryce. Oczywiście STAR jako pojazd wąskotorowy nie stanie się tak popularny jak Flirt, jednak w świecie wąskotorówek ma szansę stać się jego odpowiednikiem. Najważniejszym dla STAR jest koncepcja RAILplus, dzięki której pojazd ten może zostać zastosowany także na innych sieciach. Jednak najbardziej przełomowym jest zastosowanie zunifikowanej kabiny maszynisty, dzięki której nie będzie trzeba specjalnie szkolić pracowników do innych pojazdów trakcyjnych. Powstaje również możliwość zakupu jedynie jednego symulatora dla szkolenia maszynistów. Dzięki temu znacznie poprawia się elastyczność przewozów oraz wzrosną kwalifikacje maszynistów odpowiedzialnych za życie wielu osób przewożonych codziennie pociągiem. Czas pokaże na ile zastosowane rozwiązania zostaną przyjęte przez rynek i na ile STAR powtórzy sukcesy popularnego Flirta.