Rząd przyjął nowelizację ustawy o transporcie kolejowym

2 lutego 2021 roku Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym, przedłożony przez ministra infrastruktury.

Jak poinformowano w komunikacie prasowym projekt dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej związanych z interoperacyjnością systemu kolei oraz bezpieczeństwem kolejowym.

Co się zmienia?

Zmianie ulegną dokumenty związane z bezpieczeństwem, wydawane przewoźnikom kolejowym, aby umożliwiać im dostęp do infrastruktury kolejowej po spełnieniu określonych warunków.

Najważniejsze rozwiązania:

• Zmieni się procedura homologacji pojazdów kolejowych. Zamiast dotychczasowego zezwolenia na dopuszczenia do eksploatacji pojazdu kolejowego wydawanego przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, Agencja Kolejowa Unii Europejskiej będzie wydawała wnioskodawcy zezwolenie na wprowadzenie pojazdu kolejowego do obrotu.
• Agencja Kolejowa Unii Europejskiej będzie także dokonywała preautoryzacji systemu ERTMS w zakresie podsystemu „sterowanie – urządzenia przytorowe”.
• Agencja Kolejowa Unii Europejskiej będzie działała jako „One Stop Shop” – punkt kompleksowej obsługi, poprzez platformę informatyczną, przy pomocy której wnioskodawcy będą zdalnie składać wnioski (np. o wprowadzenie pojazdu kolejowego do obrotu, jednolity certyfikat bezpieczeństwa) i przesyłać dokumenty.
• Znacząco zmieni się rola Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w zakresie wydawania zezwoleń technicznych. W nowym porządku prawnym będzie on odpowiedzialny za dopuszczanie do eksploatacji urządzeń stałych (infrastruktury kolejowej), wchodzących w skład podsystemu „sterowanie – urządzenia przytorowe”, „energia” i „infrastruktura”. Ponadto będzie mógł, zamiast Agencji Kolejowej Unii Europejskiej (gdy taką wolę wyrazi wnioskodawca) wydawać zezwolenie na wprowadzenie pojazdu kolejowego do obrotu, ale tylko w przypadku, gdy obszar użytkowania tego pojazdu jest ograniczony do terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Rolą Prezesa UTK będzie również badanie zgodności z siecią oraz krajowymi przepisami.
• Jeśli chodzi o dokumenty dotyczące bezpieczeństwa systemu kolei, to w miejsce dotychczasowych certyfikatów bezpieczeństwa w dwóch częściach – A i B, wydawanych przez tzw. krajowe organy ds. bezpieczeństwa – wprowadzono jednolity certyfikat bezpieczeństwa wydawany przez Agencję Kolejową Unii Europejskiej lub Prezesa UTK (gdy taką wolę wyrazi wnioskodawca i tylko dla obszaru działalności w Rzeczypospolitej Polskiej).
• Zmieniono wymagania dotyczące systemów zarządzania bezpieczeństwem, tworzonych przez przewoźników kolejowych i zarządców infrastruktury.
• Zmodyfikowano zasady uzyskiwania autoryzacji bezpieczeństwa zarządców infrastruktury i świadectw bezpieczeństwa dla użytkowników bocznic kolejowych.
• Określono nowe wymagania, jakie musi spełniać zarządca infrastruktury ubiegający się o autoryzację bezpieczeństwa.
• Przewoźnicy kolejowi będą mieli obowiązek zapewnienia pomocy rodzinom ofiar śmiertelnych wypadków oraz osobom ciężko rannym i ich rodzinom. Zgodnie z nowym rozwiązaniem, przewoźnik będzie udzielał poszkodowanym informacji dotyczących procedur dochodzenia roszczeń w ramach przepisów unijnych. Jednocześnie – na własny koszt – przewoźnik kolejowy będzie musiał zapewnić wsparcie psychologiczne.

Nowe rozwiązania mają wejść w życie 3 miesiące od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.