Prezentacja pociągów Railjet

Po latach przygotowań i produkcji koleje austriackie ÖBB odebrały pierwszy z produkowanych składów Railjet. Pociąg Railjet osiągający prędkość maksymalną 230 km/h będzie się składał z lokomotywy Taurus oraz siedmiu nowych wagonów produkcji Siemens typu Viaggio Comfort

Koleje austriackie ÖBB przez pewien okres cierpiały na błędy w zarządzaniu, które objawiły się wraz ze wzrostem zainteresowania podróżowania koleją. Jak się bowiem okazało przewoźnik założył spadek ilości pasażerów i zrezygnował z zakupu nowego taboru, natomiast pasażerowie jak na złość zaczęli podróżować pociągiem. W efekcie do składów dalekobieżnych zaczęto włączać wagony lokalne, a z bocznic powyciągano wszystkie zdezelowane wagony, co jedynie zdegustowało opinię publiczną. Jednak brak wagonów był najbardziej odczuwalny podczas świąt i długich weekendów, co skutkowało pożyczaniem taboru od innych przewoźników, w tym i od PKP IC, choć oczywistym „dawcą”największej ilości wagonów stały się koleje niemieckie DB. Dlatego jasnym była konieczność zakupu nowego taboru dla połączeń dalekobieżnych. Patrząc na zakupy innych zarządów na myśl mogły przychodzić jedynie pociągi zespolone o prędkości około 230 km/h zbliżone do składów ICE-T. Jednak ÖBB zdecydowało postąpić zupełnie inaczej zamawiając po raz pierwszy na świecie zestaw wagonowy o prędkości maksymalnej 230 km/h. Było to bardzo kuriozalne posunięcie, ponieważ ogólna opinia głosiła, że tradycyjne wagony mają sens do prędkości 200 km/h, natomiast wyższe prędkości preferują pociągi zespolone. Jednak ÖBB w przeszłości dokonały wielu pomyłek w tym jedną z większych było zamówienie 500 lokomotyw typu Taurus. Co prawda uzyskano bardzo niską cenę jednostkową jednak bardzo szybko okazało się, że uniwersalna lokomotywa nie jest tym czego przewoźnik potrzebuje najpilniej, a już na pewno nie w ilości 500 sztuk. W efekcie te mocarne i co tu kryć bardzo udane technicznie oraz stylistycznie lokomotywy opanowały znaczną część nie tylko pociągów dalekobieżnych i ciężkich towarowych, gdzie mogły wykorzystać w pełni swoje parametry ale również pociągi regionalne i lekkie towarowe, gdzie ich parametry znacznie przewyższają to czego potrzeba do ich prowadzenia. Dlatego też oprócz konieczności zakupu nowych wagonów dla pociągów pasażerskich przewoźnik stanął przed koniecznością zagospodarowania znacznej liczby posiadanych nowych lokomotyw. W efekcie tego konglomeratu powstał pomysł stworzenia pociągu o prędkości większej niż typowa z wykorzystaniem lokomotywy Taurus oraz wagonów współpracujących z tą lokomotywą w systemie ciągniono –pchanym. Tak powstał projekt Railjet.

Railjet składa się z lokomotywy Taurus, oraz siedmiu wagonów nowej generacji typu Viaggio Comfort produkcji Siemensa. Lokomotywy będą pochodziły z już istniejącego parku i zostaną jedynie stosowanie przemalowane. W zależności od obsługiwanego połączenia będzie ona jedno, dwu lub trójsystemowa. Zaletą nowego rozwiązania jest dowolność łączenia lokomotyw z zestawami wagonów w zależności od potrzeb, a w przypadku awaryjnym można włączyć zwykłą lokomotywę do składu. Lokomotywy używane do pociągów Railjet będą pomalowane w charakterystyczne czerwono –czarne barwy, wybrane w głosowaniu przez podróżnych. Lokomotywa jest połączona za pomocą tradycyjnych urządzeń cięgłowo – zderznych do składu wagonowego złożonego z siedmiu wagonów. Z czego pierwszy wagon za lokomotywą jest nieprzechodni z tej strony, natomiast ostatni wagon w składzie jest jednocześnie wagonem sterowniczym. Pozostałe wagony mają przejścia z obu stron, które są wykonane jako ciśnieniowo szczelne. Z racji prędkości maksymalnej producent nie przewiduje dostaw tych wagonów w wersji bez klimatyzacji. Wagony środkowe mają wejścia ustawione tradycyjnie na końcach, natomiast wagon skrajny ma drzwi jedynie na jednym końcu, a wagon sterowniczy ma je na końcu i przed drugim wózkiem. Łącznie ÖBB zamówiło 67 zespołów w dwóch transzach za 814 milionów €. Dostawy ostatniego składu mają się zakończyć w 2013 roku. Podczas jazd testowych pociąg osiągnął prędkość maksymalną 275 km/h pomiędzy St. Valentin a Amstetten. Już podczas zamawiania składów zawarto klauzulę o maksymalnej prędkości konstrukcyjnej 250 km/h. Aby spełnić ten punkt konieczne było osiągnięcie prędkości 275 km/h (10% więcej od maksymalnej).

 

Wnętrze pociągów Railjet będzie zbudowane według całkowicie nowej koncepcji. Dotąd bowiem występowały wagony klasy pierwszej oraz drugiej natomiast w Railjet ten podział ma być mniej formalny. Będą to klasy: ekonomiczna (druga), business (pierwsza) oraz premium (przedział menedżerski). W sumie pociąg posiada 408 miejsc siedzących, z czego 90 przypada na klasę business oraz premium, natomiast pozostałe na ekonomiczną. Klasy premium i business będą grupowane razem, jednak mimo to różnica w ich wyposażeniu będzie znaczna. Wagony premium będą miały przedziały z trzema miejscami siedzącymi, dużymi skórzanymi fotelami z rozkładanymi podnóżkami. Dzięki umieszczeniu siedzeń naprzemiennie uzyskano możliwość rozłożenia siedzenia do pozycji półleżącej. Natomiast klasa business będzie tradycyjnym bezprzedziałowym rozwiązaniem z układem siedzeń 2+1 i skórzanymi fotelami. Dla odmiany klasa economy zaoferuje miejsca siedzące wagonie bezprzediałowym w układzie 2+2 na fotelach obitych materiałem. Oczywiście we wnętrzu wybranych wagonów znajdą się urządzenia udogadniające podróż dla osób niepełnosprawnych. Jednak największą zaletą nowych pociągów ma być rozbudowana obsługa. W klasie business i premium jedzenie i napoje oraz prasa będą podawane pasażerowi na miejsce. Zaś pasażerowie klasy ekonomicznej będą mogli zakupić produkty od sprzedawcy jadącego z wózkiem przez pociąg. W składzie będzie się również znajdował przedział barowy zajmujący połowę jednego wagonu. Przedział ten będzie posiadał głównie miejsca stojące z małą ławką siedzącą wzdłuż jednej ściany. Pierwsze pociągi wejdą do planowego ruchu od zmiany rozkładu jazdy w grudniu 2008 roku. Pojawi się wówczas sześć par pociągów na trasie Wiedeń –Monachium oraz siedem między Wiedniem, a Budapesztem tworzące dwugodzinny takt. Natomiast od nowego rozkładu jazdy 2009 pociągi Railjet mają się również pojawić na trasie Wiedeń –Salzburg –Innsbruck –Feldkirch –Bregenz lub Zürich. Połączenia Wiedeń –Graz –(Ljubljana/Zagreb) oraz Wien – Villach –(Wenecja) dołączą w 2010 roku. Dzięki nowym pociągom stanie się możliwe skrócenie rozkładowego czasu jazdy. Np. z Wiednia do Salzburga pojedzie się  2 godziny i 15 minut, zamiast obecnych 2 godzin i 37 minut.

 

Nowe składy Railjet choć nie są rekordowe pod żadnym względem to stanowią racjonalną opcję rozwoju dla kolei austriackich. Oczywiście w Polsce taki schemat nie jest polecany z racji braku stosownych lokomotyw jednak dla ÖBB był to strzał w dziesiątkę. Bez wątpienia przewoźnik ten podniósł poprzeczkę górnej prędkości maksymalnej dla tradycyjnych składów wagonowych. Dzięki temu zamówieniu powstały także nowe konstrukcje wagonów, które znajdą odbicie w innych zamówieniach tego rodzaju. Nie bez znaczenia jest również znaczne rozbudowanie definicji podziału na klasy i znaczne podniesienie jakości wnętrz. Natomiast dzięki nowym wagonom można się spodziewać poprawy standardu podróżowania nie tylko w Austrii ale także w innych pociągach gdzie kursują wagony ÖBB.