Poseł Polaczek pyta Ministra Grabarczyka o projekty unijne na Śląsku

Jerzy Polaczek

Poseł na Sejm RP

9 maja 2011r.

 

Pan

Cezary Grabarczyk

Minister Grabarczyk

 

 

Szanowny Panie Ministrze,

W 2006 roku w Ministerstwie Transportu i Polskich Liniach Kolejowych S.A. pracowano intensywnie nad przygotowaniem Programu Operacyjnego Infrastruktura
i Środowisko, do którego wprowadzono szereg projektów kolejowych. W planowaniu zadań kierowano się wieloma kryteriami makroekonomicznymi, społecznymi, środowiskowymi
i technicznymi. Program zatwierdzony został przez Radę Ministrów w listopadzie 2006r.
Na podstawie programu sporządzono listę projektów kolejowych (listę projektów indykatywnych) i zatwierdzono przez rząd w styczniu 2007r.

Na terenie Górnego Śląska na listę projektów indykatywnych, oś priorytetowa VII – Transport przyjazny środowisku, wprowadzone były następujące projekty:

1.     Projekty podstawowe:

a) Modernizacja linii kolejowej E30/CE30 Zgorzelec/Bielawa Dolna – Wrocław –Katowice – Kraków –Medyka II etap, w tym: na terenie województwa śląskiego był projekt:

– odcinek Opole – Kędzierzyn Koźle – Gliwice – Zabrze: do realizacji w latach 2009 – 2012

b) Modernizacja linii kolejowej E65 Gdynia –Warszawa –Katowice Zwardoń/Zebrzydowice w tym: na terenie województwa śląskiego były projekty:

– odcinek Katowice –Czechowice Dziedzice –Zebrzydowice: do realizacji w latach 2013 –2014,

– odcinek Czechowice Dziedzice –Bielsko Biała –Zwardoń: do realizacji w latach 2013 – 2014

c) Dojazdy do lotnisk, w tym na terenie województwa śląskiego był projekt:

– Katowice –Pyrzowice: do realizacji w latach 2013 – 2014

2. Projekty rezerwowe:

Modernizacja linii kolejowej E30/CE30 Zgorzelec- Wrocław –Katowice Kraków –Medyka, w tym: na terenie województwa śląskiego był projekt:

– odcinek Zabrze – Katowice –Kraków: do realizacji 2013 – 2014

Po pogłębionych analizach stanu linii kolejowych w 2007 roku na listę projektów indykatywnych POIiŚ, pod działaniem 7.1 – Rozwój transportu kolejowego, oś priorytetowa VII Transport przyjazny środowisku –wprowadzono dodatkowo na obszarze województwa śląskiego poprzez przeniesienie z listy rezerwowej na podstawową odcinek Zabrze –Katowice –Kraków.

W zestawieniu pn. Indykatywny wykaz indywidualnych projektów kolejowych w tym dużych projektów dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko do realizacji
w latach 2009 -2015 na terenie województwa śląskiego były zapisane projekty kolejowe –wykaz projektów wg stanu na 30.01.2008r. :

1.     Projekty podstawowe:

 

a)      Modernizacja linii E65/C-E65 na odcinku Katowice –Czechowice Dziedzice –Zebrzydowice;planowana do realizacji w latach 2011 –2014,

b)      Modernizacja linii E65/CE-65 na odcinku Czechowice Dziedzice – Bielsko Biała –Zwardoń;zaplanowana do realizacji w latach 2011 -2015,

c)      Modernizacja linii Kolejowej E30, etap II:

           – odcinek Opole –Gliwice –Zabrze: planowany do realizacji 2009 –2013

           – odcinek Zabrze –Katowice –Kraków : planowany do realizacji 2009 –2014

d)      Budowa połączenia kolejowego MPL Katowice w Pyrzowicach z miastami aglomeracji Górnego Śląska, odcinek Katowice –Pyrzowice;planowana do realizacji w latach 2010 -2012.

 

2.     Projekt rezerwowy: 

Dostosowanie Centralnej magistrali kolejowej do prędkości 250 km/h na odcinku Grodzisk Mazowiecki –Zawiercie, przewidywany okres realizacji projektu w latach 2011 –2015,

W 2008 roku na listę indykatywną projektów indywidualnych (na listę projektów indykatywnych), dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013 pod działaniem 7.1 – Rozwój transportu kolejowego, Oś priorytetowa VII – Transport przyjazny środowisku, na terenie województwa śląskiego były wprowadzone projekty:

Projekty podstawowe:

1)     nr POIiŚ 7.1-2. Modernizacja linii E65/C-E65 na odcinku Katowice –Czechowice Dziedzice –Zebrzydowice;przewidywany okres realizacji projektu w latach 2011 –2014,

2)     nr POIiŚ 7.1-3.  Modernizacja linii E65/C-E65 na odcinku Czechowice Dziedzice –Z Bielsko Biała –Zwardoń;przewidywany okres realizacji projektu w latach 2011 –2015,

3)     nr POIiŚ 7.1-10. Modernizacja linii Kolejowej E30, etap II. Odcinek Opole –Gliwice –Zabrze przewidywany do realizacji w okresie 2009 –2013r.

4)     nr POIiŚ 7.1-11. Modernizacja linii Kolejowej E30, etap II. Odcinek Zabrze –Katowice –Kraków: przewidywana (planowana) do realizacji w okresie 2009 –2014r.

5)     nr POIiŚ 7.1-20. Budowa połączenia kolejowego MPL „Katowice”w Pyrzowicach z miastami aglomeracji górnośląskiej, odcinek Katowice –Pyrzowice;okres realizacji 2010 -2012r.

Projekt rezerwowy:

1)     nr POIiŚ 7.1-35. Dostosowanie Centralnej Magistrali Kolejowej do prędkości 250 km/h na odcinku Grodzisk Mazowiecki –Zawiercie, przewidywany okres realizacji projektu w latach 2011 –2015,

Projekty powyższe posiadały decyzje Komisji Europejskiej  o współfinansowaniu
z Funduszu Spójności, stosownie do wniosków przygotowanych i złożonych przez PLK
w latach 2007-2008.

W roku 2009 Zarząd PLK S.A. złożył wnioski o zmianę projektów indywidualnych. Na listach indykatywnych projektów podstawowych i rezerwowych POIiŚ zaszły ogromne zmiany. Zmiany programu POIiŚ zapewne były podstawą dla wnioskowania do Komisji Europejskiej o zmianę decyzji o współfinansowanie (zmianę kwot czy terminów) wielu projektów kolejowych. Z terenu Śląska wycofano projekty, które położone są na jednych
z najbardziej obciążonych i wyeksploatowanych linii kolejowych w Polsce. Na dużych odcinkach wprowadzono już prędkości przejazdów pociągów V20, V30km/h, co sprawia,
że pociągi na tej trasie – do niedawna najbardziej uczęszczanej w kraju –„opustoszały”. Czas przejazdu Katowice – Kraków , 78 km, przekracza 2 godz. Jedynie modernizacja tego korytarza europejskiego do prędkości V 160 i V200km/h pozwalałyby kolei konkurować czasem przejazdu z autostradą na relacji Kraków –Wrocław.

W miejsce wycofanych i ograniczonych rzeczowo projektów wprowadzono projekty
z listy rezerwowej. Inne zastąpiono tzw. „programem rewitalizacji linii kolejowych”. Program zakłada według deklaracji roczną dotację 1mld zł z budżetu państwa na przebudowę linii kolejowych w Polsce. Jak na razie jest rozdzielany bez jakichkolwiek kryteriów, wg uznania Zarządu PLK.

Ze Śląska wycofano z listy podstawowej projekty:

a)     nr POIiŚ 7.1-10. – modernizację linii Kolejowej E30, etap II. Odcinek Opole –Gliwice –Zabrze przewidywany do realizacji w okresie 2009 –2013r. –przeniesiony na listę projektów rezerwowych. Trwają działania na okoliczność zmiany trasy korytarza E30 z Kędzierzyna Koźla na Strzelce Opolskie oraz zmiany (obniżenia) prędkości pociągów V200 na V160km/h.

b)     nr POIiŚ 7.1-11. – modernizację linii Kolejowej E30, etap II. Odcinek Zabrze –Katowice –Kraków: przewidywaną (planowaną) do realizacji w okresie 2009 –2014r. Projekt ograniczono rzeczowo do odcinka Jęzor –Kraków, wycofując prawie cały odcinek linii kolejowej E30 z województwa śląskiego. Wycofany odcinek posiada najgorsze (najbardziej wyeksploatowane i zużyte) tory i budowle kolejowe, które de facto powinny być przebudowane w pierwszej kolejności. Tymczasem na chwilę obecną PLK SA deklaruje jedynie to, iż odcinek Gliwice Łabędy –Jęzor będzie poddany rewitalizacji z programu budżetowego w latach 2012 –2015. Przewiduje na to zadanie około 350 mln zł. Wystarczy to jedynie  na nawierzchnię kolejową,
a budowle kolejowe, sieci trakcyjne i urządzenia sterowania pozostaną stare i zużyte. Skutkiem tych cięć w nakładach na modernizację infrastruktury na Śląsku będzie to, iż Region straci wiele inwestycji „integrujących”poszczególne miasta i całą aglomerację śląską. Zaplanowano tam wiele modyfikacji wiaduktów i estakad kolejowych, które miały poprawić komunikację pasażerów/mieszkańców poszczególnych ośrodków miejskich jak: Katowice, Chorzów, czy Mysłowice, oraz usprawnić transport aglomeracyjny i zintegrować miasta .

c)     nr POIiŚ 7.1-20. Budowa połączenia kolejowego MPL „Katowice”w Pyrzowicach z miastami aglomeracji górnośląskiej, odcinek Katowice –Pyrzowice;okres realizacji 2010 -2012r. – przeniesiony na listę projektów rezerwowych.

W 2010 roku ogłoszono i rozstrzygnięto przetargi na projekcie nr POIiŚ 7.1-11. Modernizacja linii Kolejowej E30, etap II. Odcinek Sosnowiec Jęzor –Kraków. 2009 –2014r. Na tym projekcie po przetargach zaoszczędzono prawie 1 mld zł

Warto podkreślić, iż praca przewozowa oraz przewóz ładunków na obszarze województwa śląskiego stanowi średnio około 40% wszystkich przewozów w Polsce.

W związku z istotnymi skutkami cięć inwestycyjnych na Śląsku podjętych w tej kadencji przez Zarząd PLK SA na „mapie inwestycji kolejowych”w Polsce zwracam się do Pana Ministra z następującymi pytaniami:

1.     Jak kształtował się średnioroczny procentowy udział inwestycji kolejowych (modernizacji linii kolejowych) w województwie śląskim w stosunku do całości nakładów na inwestycje kolejowe w Polsce w latach 2008, 2009, 2010? Jak kształtuje się tenże procentowy udział w planie inwestycji kolejowych przewidzianych przez Zarząd PLK SA w Warszawie na 2011 rok? Czy prawdą jest, iż mimo około
40-procentowego udziału pracy przewozowej w województwie śląskim w stosunku do całości przewozów na terenie kraju, udział inwestycji i udział w inwestycjach, modernizacji i rewitalizacji infrastruktury kolejowej spadł w 2011 roku do 2% w skali kraju?

 

2.     Proszę o podanie powodów tak radykalnych cięć na liście kolejowych projektów inwestycyjnych z obszaru województwa śląskiego, jakie zostały podjęte w tej kadencji rządu.

 

3.     Proszę o podanie sposobów w jaki rząd zamierza zrekompensować straty
w inwestycjach kolejowych w województwie śląskim, w szczególności wynikłe
z wykreślenia z listy podstawowej modernizacji linii kolejowej E30 Opole – Gliwice –Zabrze, odcinek Zabrze –Katowice –Kraków w zakresie modernizacji i rewitalizacji linii kolejowych.

 

4.     Proszę o podanie trzech najważniejszych w ocenie rządu priorytetów w zakresie inwestycji kolejowych w Polsce, realizowanych, bądź przygotowywanych wraz
z przytoczeniem udziału własnego PLK oraz współfinansowania europejskiego.
Czy któryś z tych priorytetów inwestycyjnych dotyczy województwa śląskiego,
na którego wykonuje się średnio 40% pracy przewozowej w Polsce?