Oczyszczanie tłucznia
Oczyszczanie tłucznia
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable{„”line-height:115%;font-size:11.0pt;”Calibri”,”sans-serif””Times New Roman””Times New Roman”}
Podsypka zastosowana w budowie linii kolejowej ma za zadanie odebranie obciążeń od podkładów kolejowych i przeniesienie ich na podtorze. Dodatkową funkcją podsypki jest odwodnienie. Ziarna podsypki, odpowiednio podbite, tworzą sztywną strukturę, klinując się wzajemnie krawędziami. W toku eksploatacji podsypka jest podatna na zanieczyszczanie. Nawiewany piasek, pył, grunt, odpady organiczne i pył metaliczny dostają się pomiędzy jej ziarna. Zanieczyszczenia te sprawiają, że podsypka staje się niedrożna dla wody. Woda, zamiast odpływać do gruntu, gromadzi się w podsypce i drąży odpływy. W naniesionym gruncie wyrastają rośliny, których rozrastające się korzenie oddziaływają na podsypkę. W rezultacie, podsypka ulega deformacjom, a szyny wykrzywiają się. Pogarsza to parametry techniczne linii i wymusza obniżenie prędkości maksymalnej pociągów. Aby temu zaradzić, podsypkę należy oczyszczać. Pracę tą w początkach historii kolei wykonywano ręcznie, dążono jednak do jej zmechanizowania, aby skrócić czas wyłączenia linii z eksploatacji. W rezultacie, powstały maszyny stworzone specjalnie do oczyszczania tłucznia, nie wymagające demontażu nawierzchni torowej.
Przykładem oczyszczarki tłucznia jest produkowana w latach 1966-1996 maszyna ZNTK Stargard Szczeciński OT 400 CM. Pojazd ten jest samojezdną maszyną torową i służy do oczyszczania tłucznia bez zdejmowania szyn z podkładów. Pojazd oparty jest na dwóch dwuosiowych wózkach i ma długość całkowitą 23,49 m. W przedniej części pojazdu znajduje się silnik, w środkowej –kabina maszynisty, w tylnej –specjalne sito. Pojazd połączony jest z przenośnikiem taśmowym, który transportuje zanieczyszczenia podsypki na samowyładowcze wagony. Wysiewki –czyli odsiany pył i zanieczyszczenia –należy przewieźć poza linię kolejową.
Oczyszczarka posiada specjalny łańcuch, który wprowadza się pod nawierzchnię szynową. Następnie, pojazd rusza, a napędzany łańcuch pobiera podsypkę, wynosząc ją do góry na sito z tyłu oczyszczarki. Tłuczeń opada na pierwsze sito i poprzez obejściowy kanał jest zrzucany z powrotem pomiędzy podkłady. Zanieczyszczenia i pył przechodzą przez sito i opadają na przenośnik taśmowy, którym są kierowane na wagony za oczyszczarką. Oczyszczarka porusza się z prędkością kilku centymetrów na sekundę. W trakcie oczyszczania pracownicy obsługi mogą rozkładać pod podsypką geowłókninę. W wypadku dużego zanieczyszczenia, niezbędne będzie dosypanie dodatkowego tłucznia, celem uzyskania odpowiedniej wysokości warstwy podsypki.
Proces oczyszczania podsypki jest uwzględniony w przepisach PKP PLK w dokumencie: Id-1 Warunki techniczne utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych. W treści dokumentu zawarto następujące zalecenia:
- Podsypkę należy oczyszczać, gdy nie zapewnia właściwego odwodnienia
- Można oczyszczać tylko podsypkę tłuczniową, podsypkę z pospółki lub żwiru należy wymienić
- W wypadku złego stanu podtorza, oczyszczanie podsypki powinno być wykonane wraz z modernizacją systemu odwodnienia
- Oczyszczanie należy wykonywać mechaniczne, za wyjątkiem odcinków, gdzie nie jest to możliwe (rozjazdy, odcinki izolowane)
- Wraz z oczyszczaniem powinno się ściąć i wyprofilować ławy torowiska
- Podsypkę po oczyszczeniu należy uzupełnić, a brakujący tłuczeń na miejsce dostarczyć za pomocą wagonów samowyładowczych
- Po zakończeniu oczyszczania, tor należy wyregulować w planie i w profilu, podbić podkłady i oprofilować pryzmę podsypki. Podsypka na liniach zelektryfikowanych i z blokadą samoczynną powinna sięgać nie wyżej niż 5 cm poniżej dolnej płaszczyzny stopki szyn
- Po zakończeniu prac na liniach o dopuszczalnej prędkości maksymalnej powyżej 100 km/h należy prędkość ograniczyć do 100 km/h do czasu stabilizacji podsypki
