Nowości z szerokiego toru

W Soczi jak co roku miało miejsce międzynarodowe forum „Partnerstwo strategiczne 1520”. Piąta edycja spotkania przyniosła szereg nowości, w tym dosyć znaczne zamówienia na nowy tabor dla kolei RŻD.

Pierwsze zamówienie dotyczy dostawy 200 nowych dwusystemowych elektrycznych lokomotyw pasażerskich. Maszyny oznaczone jako EP20 zostaną wyprodukowane w kooperacji Transmaszholding i Alstom. Lokomotywy mają być dostarczane do RŻD w latach 2012-20. Prototypowa lokomotywa zostanie wyprodukowana przez zakład NEWZ w roku 2011, natomiast w latach 2012-13 ma zostać przekazana pierwsza seria 36 pojazdów.  Maszyny o prędkości maksymalnej 200 km/h będą pracowały pod napięciem zasilania 3 kV DC oraz 25 kV 50Hz AC, natomiast ich pierwszym miejscem wykorzystania będzie trasa Moskwa –Soczi. Część mechaniczna będzie produkcji rosyjskiej, jednak wyposażenie trakcyjne powstanie w kooperacji z firmą Alstom. Maszyny mają mieć przekształtniki trakcyjne w technologii IGBT, które będą zasilały asynchroniczne silniki trakcyjne prądu przemiennego. Nowe maszyny umożliwią prowadzenie pociągów jedną lokomotywą bez konieczności zmiany środka trakcyjnego w punktach styków różnych napięć. Będą się również odznaczały dłuższymi przebiegami międzynaprawowymi jak również wydłużonymi interwałami rutynowych przeglądów. Dzięki temu ma zostać poprawiona ekonomika przewozów. Lokomotywa EP20 ma się stać bazową do stworzenia nowej platformy lokomotyw zarówno pasażerskich jak i towarowych. Dzięki temu ma zostać osiągnięta duża kompatybilność lokomotywy EP20 z nowymi seriami pasażerskimi EP2, EP3 (do 85 %) oraz towarowymi E2, E3 2ES4 oraz 2ES5 (do 75 %).

Drugi równie ważny kontrakt został podpisany z Sinara Grup oraz firmą Siemens. W ramach tej umowy konsorcjum dostarczy 221 nowych lokomotyw elektrycznych, z przeznaczeniem do pociągów towarowych. Umowa obejmuje lokomotywy typu 2ES10, czyli maszyny dwusekcyjne. Ich produkcja będzie prowadzona w uralskich zakładach Grupy Sinara, które są zlokalizowane w regionie Swierdłowskim (niedaleko Jekaterynburga). Pierwsza prototypowa maszyna ma zostać wybudowana w roku 2010, natomiast dostawy pierwszej serii 11 lokomotyw zostaną dokonane w roku 2011. Lokomotywy na zasilanie prądem przemiennym 25 kV 50 Hz będą posiadały asynchroniczne silniki trakcyjne. Maszyny powstają w ramach spółki typu joint venture, gdzie 51 % udziałów posiada Grupa Sinara, natomiast pozostałe 49 % jest w rękach spółki Siemens. Sinara będzie odpowiedzialna za wykonanie części mechanicznej maszyn, natomiast Siemens w ramach swojego zakładu niedaleko Petersburga dostarczy wyposażenie trakcyjne. Dodatkowo Siemens ma otworzyć nowy zakład na terenie zakładów Sinara na Uralu. Jego budowa pochłonie przeszło 100 milionów €i stworzy dodatkowe 800 miejsc pracy. Równocześnie Siemens otwiera niedaleko Moskwy centrum projektowe, które ma dać zatrudnienie dla około 200 wysoko kwalifikowanych inżynierów. Nowe lokomotywy będą bazowały na obecnie produkowanej maszynie typu 2ES6, której produkcja będzie się odbywać równolegle do nowej serii.

Forum w Soczi przyniosło również podpisanie innej umowy dotyczącej dostawy nowego taboru. Koleje rosyjskie RŻD, Siemens oraz spółka Aeroexpress podpisały memorandum w sprawie produkcji, dostawy oraz serwisu nowych składów pasażerskich dla Soczi. W ramach tego porozumienia zostanie w Rosji utworzona spółka typu joint venture, która ma się zająć produkcją nowej generacji składów Desiro na rynek rosyjski. Pojazdy oznaczone jako Desiro RUS będą tożsame ze składami związanymi z zimową olimpiadą w Soczi. Dla przypomnienia podpisane w grudniu 2009 roku zamówienie dotyczy 54 dwunapięciowych EZT, z których 38 zostanie wyprodukowanych w Niemczech, natomiast pozostałe 16 składów miało powstać w ramach kooperacji z rosyjskimi partnerami. Dostawa całej serii ma się odbyć w latach 2012-13, natomiast produkcja składów w Rosji ma ruszyć w roku 2014, z docelowymi rocznymi zdolnościami produkcyjnymi określanymi na 200 wagonów. Do 2017 roku udział rosyjskich komponentów w produkcji ma osiągnąć 80 %.

W tym samym czasie, choć w Finlandii spółka Transmaszholding podpisała z firmą Wärtsiläz Finlandii umowę w ramach której Transmaszholding rozpocznie produkcję licencyjną średnich silników spalinowych. W przyszłości umowa może zostać rozszerzona o inne typy silników. W utworzonej spółce joint venture obie firmy będą miały równy udział. Produkcja nowych silników zostanie uruchomiona w zakładzie Penzadieselmasz (spółka zależna od Transmaszholding), gdzie rocznie ma być produkowane do 350 agregatów. Rozpoczęcie produkcji ma nastąpić w roku 2012. Inwestycje w ramach zakładu będą wynosiły 1,8 miliarda rubli. Nowe silniki będą wykorzystywane przez Briańskie zakłady lokomotyw spalinowych.

Na zakończenie warto również podsumować produkcję głównych zakładów Transmaszholding w roku 2009. Zakład NEWZ wyprodukował 80 pasażerskich lokomotyw EP1M i EP1P AC, 96 lokomotyw towarowych 2ES5K i 3ES5K AC, jak również trzy lokomotywy przemysłowe NP-1. Zakład KZ wyprodukował  26 pasażerskich lokomotyw spalinowych TEP70BS, 30 pasażerskich lokomotyw EP2K oraz 303 różnego typu silniki spalinowe oraz generatory. Zakłady w Briańsku BMZ wyprodukowały 10 spalinowych lokomotyw manewrowych TEM18, 65 spalinowych lokomotyw manewrowych TEM18D oraz 480 wagonów towarowych. W tym samym roku Metrowagonmasz wyprodukował 34 wagony spalinowe serii RA-2, natomiast zakłady wagonowe w Twerze wyprodukowały 672 wagony pasażerskie oraz 1111 zestawów kołowych dla wagonów towarowych. Odnośnie nowych EZT ich produkcją nadal zajmują się zakłady DMZ, które wyprodukowały łącznie 569 wagonów do EZT serii ED4M, ED9M oraz ED9MK. Przeważająca większość tych pojazdów została wyprodukowana na potrzeby kolei rosyjskich RŻD.

Jak nie sposób nie zauważyć przemiany kolei w Rosji dopiero się rozpoczęły. Pomijając fakt, iż aktualne dostawy są na dosyć dobrym poziomie, to z zadowoleniem można stwierdzić, iż inwestycje w nowy tabor na najbliższe lata są równie imponujące, choć nadal trzeba mieć na uwadze, iż są one zbyt małe w stosunku do ogólnej liczby taboru eksploatowanego.