Niezwykły koniec remontu dworcowej poczekalni
Podczas otwarciawyremontowanej poczekalni dworca kolejowego w Nowych Skalmierzycach(Wielkopolskie) wmurowano „kapsułę czasu”. Podczas uroczystościobecne były prawnuczki jednego z autorów listu w butelce zamurowanego podczasII wojny światowej w ścianie poczekalni i odnalezionego podczas remontu.
W lipcu tego roku, podczas remontu poczekalni zabytkowegodworca kolejowego w Nowych Skalmierzycach, budowlańcy znaleźli w ścianiezamurowaną butelkę, a w niej list napisany przez dwóch murarzy z Kalisza,którzy podczas II wojny światowej zostali tutaj skierowani na przymusoweroboty.
Autorami listu z 15 marca 1941 roku byli murarze WładysławSobański, urodzony 13 maja 1900 roku i Jan Karolewski, urodzony 27 stycznia1902 roku. W liście napisali: „Obaj z Kalisza zamurowaliśmy tę kartkę napamiątkę. Kto znajdzie tę kartkę, to sobie przypomni hitlerowską wojnę zludźmi, jak to krzyżaki ludzi wysiedlali”.
Dzięki pomocy Doroty Bartoszewicz ze stowarzyszenia”Ocalić od zapomnienia” udało się odnaleźć i dotrzeć do bliskich JanaKarolewskiego oraz Władysława Sobańskiego i zaprosić ich na wmurowanie kapsułyczasu. Na otwarciu poczekalni zabytkowego dworca obecne były prawnuczkiWładysława Sobańskiego – Eliza Kryczka i Ewelina Osik. Wnuczka JanaKarolewskiego – Dorota Karolewska – nie mogła uczestniczyć w uroczystości osobiście.
W liście do władz Nowych Skalmierzyc napisała: „Wostatnim czasie pytano mnie, dlaczego dziadek zdecydował się napisać ten list.Jeśli znałam dziadka tak dobrze, jak mi się wydaje, to mogę sobie tylkowytłumaczyć w jeden sposób a mianowicie, że uważał to za jedyny sposób, abyktoś kiedyś dowiedział się o tych strasznych wydarzeniach, że nie zdoła tegozrobić w inny sposób. Musiały to być dla niego bardzo ciężkie chwile, ponieważnigdy do nich nie wrócił w znanych mi wspomnieniach” – poinformowała.
Także dla prawnuczek Władysława Sobańskiego ta historia zżycia pradziadka była nieznana. „To był wesoły, pogodny kawalarz. Lubiłrobić niestandardowe rzeczy. Czy chciał już wtedy zaznaczyć swoją obecność wNowych Skalmierzycach? Czy to po to, by przekazać nam swoją niedolę, by ludzipóźniej pamiętali o potwornościach wojny, by to nie wróciło. Udało mu się, jegotwórczość przetrwała i to jak” – wspominały.
W miejscu, gdzie odnaleziono list w butelce, umieszczononową kapsułę czasu. Zamieszczono w niej ilustrowany folder wydany z okazji110-lecia dworca i wydany na tę okoliczność medal pamiątowy, przypinkę z herbemgminy Nowych Skalmierzyc oraz maseczkę ochronną – symbol czasów obecnejpandemii. W poczekalni umieszczono pamiątkową tablicę z fotografiami kaliskichmurarzy. Zabytkowy list umieszczono w miejscowej izbie pamięci.
Burmistrz Nowych Skalmierzyc Jerzy Łukasz Walczak powiedziało planach, związanych z zabytkowym gmachem. „Dzisiaj oddajemy pasażerom doużytku poczekalnię, ale naszym marzeniem jest wyremontowanie całego budynku iutworzenie centrum nauki” – poinformował.
W 2015 roku samorząd Nowych Skalmierzyc przejął od PKPbudynek dworca o pow. 3 tys. m kw. za symboliczną złotówkę. W 2018 roku gminapozyskała ministerialne pieniądze na remont dachu; w 2019 roku odnowionofrontową ścianę dworca. W tym roku do użytku oddano poczekalnię. (PAP)
