Niezależni przewoźnicy protestują przeciwko sytuacji na rynku

Zła sytuacja Polskich Kolei Państwowych i związane z tym coraz głośniejsze domaganie się przez PKP dofinansowania ze Skarbu Państwa oraz wejście na polski rynek Deutsche Bahn wywołały poważne zaniepokojenie prywatnych firm, działających na rynku przewozów towarowych. Aby bronić wolnej konkurencji w branży spółki powołały do życia Związek Niezależnych Przewoźników Kolejowych.

ZNPK powstał 2 kwietnia 2009 i ma być odpowiedzią na monopolistyczne praktyki PKP i zagrożenie ze strony Deutsche Bahn, które weszło na polski rynek dzięki przejęciu spółki PCC. Celem Związku jest bowiem ochrona wolnej konkurencji rynku kolejowych przewozów towarowych, wpieranie jego liberalizacji oraz reprezentowanie interesów niezależnych przewoźników.

„Z jednej strony mamy PKP Cargo, które stosuje ceny dumpingowe, generuje straty i apeluje do Skarbu Państwa o ich pokrycie, a z drugiej –Deutsche Bahn, kolejną firmę wspieraną przez państwowy budżet. Może dojść do sytuacji, w której państwowi przewoźnicy za państwowe pieniądze wywołają na rynku wojnę cenową i doprowadzą do zaniku prywatnej konkurencji. Zjednoczyliśmy nasze siły, aby do takiego scenariusza nie dopuścić”. – mówi Rafał Milczarski, Prezes Zarządu Związku i Dyrektor Zarządzający Freightliner PL. „Chcemy także zwrócić uwagę na inne problemy branży, na przykład brak przemyślanej polityki transportowej. Jej skutkiem są między innymi ograniczenia dostępu do niektórych elementów infrastruktury oraz bardzo wysokie stawki dostępu do infrastruktury liniowej przy jednoczesnym kiepskim stanie tejże infrastruktury.”–dodaje Timothy Hollaway Prezes Zarządu Rail Polska.

Do związku należą między innymi CTL Logistics Sp. z o.o., Freightliner PL sp. z o.o., LOTOS Kolej Sp. z o.o., Pol-Miedź Trans Sp. z o.o., PTK Holding S.A, Rail Polska Sp. z o.o. oraz RCO S.A..

„Do tej pory w debacie o sytuacji na rynku kolejowych przewozów towarowych słychać było głównie głos PKP Cargo, polityków i związków zawodowych. Chcemy zmienić ten stan rzeczy –jesteśmy w tej branży od lat, znamy ją, widzimy niedociągnięcia, zagrożenia i szanse i chcemy o tym mówić. Mamy nadzieję, że Związkowi uda się rozwiązać kilka palących problemów branży, między innymi usunąć bariery utrudniające skuteczne konkurowanie na rynku”. – komentuje Krzysztof Sędzikowski, członek Zarządu Związku i prezes CTL Logistics.

Związek zapowiada dążenie do zniesienia zapisu o zdolności do upadłości PKP Cargo, współpracę z instytucjami unijnymi i krajowymi, dążenie do uzyskania równego dostępu do infrastruktury, wyrażanie opinii w procesach legislacyjnych dotyczących spraw kolejowych, staranie o powstanie instrumentów nadzoru nad prawidłowością funkcjonowania PKP PLK S.A. tak długo, jak znajduje się ona w Grupie PKP S.A., dążenie do zmian preferencji w polityce transportowej państwa na rzecz transportu kolejowego poprzez znaczące zmniejszenie stawek dostępu do infrastruktury kolejowej i podjęcie starań o zapisanie w celach UTK dbałości o prawidłowe funkcjonowanie rynku i jego konkurencyjność oraz walkę z działaniami mającymi na celu utworzenie paneuropejskiego podmiotu dominującego stojącego na uprzywilejowanej pozycji w dziedzinie współpracy transgranicznej z innymi podmiotami spoza UE. „Będziemy nagłaśniać wszystkie czyny nieuczciwej konkurencji, jakie zauważymy”– zapowiada Rafał Milczarski. Oprócz niego w Zarządzie Związku zasiadają Krzysztof Sędzikowski (CTL Logistics), Paweł Pucek (PTK Holding) oraz Timothy Hollaway (Rail Polska).

 Oświadczenie Związku Niezależnych Przewoźników Kolejowych

Konkurencja na polskim rynku kolejowych przewozów towarowych jest zagrożona. Obawiamy się nasilenia praktyk monopolistycznych ze strony borykających się z poważnymi problemami finansowymi Polskich Kolei Państwowych. Do obecnych problemów PKP w znacznym stopniu, oprócz odkładania koniecznych działań restrukturyzacyjnych, przyczyniło się długotrwałe stosowanie cen dumpingowych przez PKP Cargo. Dofinansowanie spółki z budżetu państwa będzie oznaczało przyzwolenie władz na praktyki monopolistyczne i na dofinansowywanie wojny cenowej prowadzonej przez PKP ze środków publicznych. Nie zgadzamy się na sytuację, w której państwowy przewoźnik cieszy się przywilejami niedostępnymi innym uczestnikom rynku i kosztem podatników finansuje swoje praktyki monopolistyczne.

  

Poważnym zagrożeniem dla polskiego rynku przewozów kolejowych jest także wejście kolejnego państwowego monopolisty – niemieckiego Deutsche Bahn, który przejął kontrolę nad prywatnym PCC. To kolejny krok w kierunku ograniczania konkurencji na rynku. Prawo Unii Europejskiej zakazuje zawierania umów, które ograniczałyby wolną konkurencję, a naszym zdaniem do takiego ograniczenia konkurencji na polskim rynku dojdzie. Obawiamy się powstania duopolu państwowych przewoźników, prowadzących dzięki wsparciu budżetów państwowych dumping cen. Możliwy jest scenariusz wojny cenowej pomiędzy oboma przewoźnikami, wojny prowadzonej z publicznych środków. Efektem może być zniknięcie z polskiego rynku firm prywatnych i powstanie duopolu –który już bez żadnych problemów będzie mógł dyktować dowolnie wysokie ceny.

Chcemy także zwrócić uwagę na brak spójnej, przemyślanej polityki transportowej, która wspierałaby rozwiązania efektywne pod względem ekonomicznym. Pierwszym przejawem tego zjawiska jest brak równości dostępu do wszystkich elementów infrastruktury kolejowej wynikający ze strukturalnych błędów popełnionych przy podziale infrastruktury kolejowej i tworzeniu Grupy PKP S.A.. Funkcjonowanie w jednej grupie zarówno zarządcy infrastruktury, jak i podmiotów powołanych jako operatorzy usług transportowych ma bardzo negatywny wpływ na funkcjonowanie całego rynku. Trudno mówić o równym dostępie do infrastruktury, gdy dysponentem terminali rozładowczych jest PKP Cargo. Nie ma takich absurdów w przypadku infrastruktury drogowej. Kolejnym jaskrawym przejawem niewłaściwej polityki transportowej są bardzo wysokie stawki dostępu do infrastruktury kolejowej, skutecznie utrudniające nam konkurowanie. Stawki istniejące obecnie w Polsce należą do jednych z najwyższych w Europie, gdy tymczasem stan infrastruktury i dostęp do niej pozostawiają wiele do życzenia.

  

W celu obrony wolnego rynku i wypracowanej do tej pory liberalizacji powołaliśmy Związek Niezależnych Przewoźników Kolejowych. Będziemy działać na rzecz obrony wolnej konkurencji, poprawy efektywności branży i zapewnienia równych możliwości rozwoju dla wszystkich uczestników rynku. Będziemy monitorować rynek przewozów kolejowych, w szczególności działalność PKP Cargo i Deutsche Bahn oraz instytucji państwowych regulujących ten rynek. Będziemy nagłaśniać i piętnować wszystkie czyny nieuczciwej konkurencji. Będziemy przedstawiać propozycje rozwiązań prawnych, ekonomicznych i infrastrukturalnych, korzystnych dla całej branży. Zapraszamy do dyskusji i współpracy przedstawicieli branży i władz, niezależnych ekspertów i media. Mamy nadzieję, że dzięki naszym działaniom uda się zwiększyć konkurencyjność kolei i wypracować standardy dla branży takie, jak w krajach, w których rynek przewozów kolejowych jest znacznie bardziej rozwinięty.