Łączna sprzedaż nowych pojazdów kolejowych do ruchu pasażerskiego po III kwartale 2007 roku

Badaniem zostały objęte wszystkie fabrycznie nowe spalinowe oraz elektryczne wagony i zespoły trakcyjne, nowe wagony pasażerskie oraz lokomotywy elektryczne i spalinowe przeznaczone do ruchu pasażerskiego dostarczone w przeciągu pierwszych trzech kwartałów 2007 roku. W zestawieniu ujęto wszystkie pojazdy kolejowe, które w okresie od 1 stycznia do 30 września zostały odebrane przez odbiorcę. Na rynek kolejowych pojazdów szynowych przeznaczonych do ruchu pasażerskiego składają się cztery segmenty. Pierwszym jest segment elektrycznych wagonów i zespołów trakcyjnych, drugim jest segment spalinowych wagonów i zespołów trakcyjnych. Trzeci to wagony kolejowe, natomiast na czwarty składają się lokomotywy do przewozów pasażerskich. Są to dosyć duże segmenty, ponieważ do wymiany kwalifikuje się już prawie 90% taboru pasażerskiego będącego w posiadaniu polskich przewoźników. Jest to około 1500 elektrycznych zespołów trakcyjnych, 500 lokomotyw elektrycznych, 200 lokomotyw spalinowych oraz 2500 wagonów. Biorąc pod uwagę, że okres eksploatacji taboru wynosi 30 lat, więc rocznie należałoby wymieniać 50 elektrycznych zespołów trakcyjnych, 17 lokomotyw elektrycznych, 7 lokomotyw spalinowych oraz 84 wagony. Czyli w badanym okresie liczby te powinny się kształtować na poziomie 37-38 EZT, 12-13 lokomotyw elektrycznych, 5-6 lokomotyw spalinowych oraz 63 wagonów pasażerskich. Przy czym większa ilość EZT oraz spalinowych wagonów i zespołów trakcyjnych może zmniejszyć zapotrzebowanie na wagony oraz lokomotywy. Jednak jak naprawdę kształtowała się sprzedaż?

Lp.	Dostawca	% łączny udział w jednostkach	% łączny udział w długościach
1	Pesa	89,28	85,86
2	Newag	7,14	11,22
3	ZNTK Poznań	3,58	2,92

Wykres 1: Udział w jednostkach nowych pojazdów szynowych do przewozów pasażerskich.

Wykres 2: Udział w długościach nowych pojazdów szynowych do przewozów pasażerskich.

Łącznie w badanym okresie dostarczono 28 pojazdów szynowych do ruchu pasażerskiego. Niekwestionowanym liderem po pierwszych trzech kwartałach jest Pesa, która zdobyła 89,28% udział w rynku. Drugie miejsce zajął Newag uzyskując udział na poziomie 7,14%, natomiast trzecie ZNTK Poznań z udziałem 3,58%. Oczywiście również w przypadku taboru kolejowego występują duże dysproporcje w długościach dostarczonych pojazdów. Biorąc ten czynnik pod uwagę otrzymujemy nieco zmieniony udział w rynku. Udział Pesy nieznacznie spada do 85,86%, na rzecz firmy Newag, której udziały wzrastają do 11,22%. Wzrost ten odbywa się również kosztem ZNTK Poznań, którego udziały spadają do 2,92%.

Tablica 2: Udział producentów w segmencie elektrycznych wagonów i zespołów trakcyjnych.

Lp.	Dostawca	% łączny udział elektrycznych zespołów trakcyjnych	% łączny udział w długościach elektrycznych zespołów trakcyjnych
1	Pesa	80	76,20
2	Newag	20	23,80

 

Wykres 3: Udział w segmencie jednostek elektrycznych wagonów i zespołów trakcyjnych.

Wykres 4: Udział w segmencie długości elektrycznych wagonów i zespołów trakcyjnych.

W segmencie elektrycznych wagonów i zespołów trakcyjnych liderem pozostaje Pesa, która posiada 80% udziału w dostarczonych jednostkach oraz nieco mniejszy, bo wynoszący 76,20 udział w długościach taboru. W tym segmencie jedynie Newag konkurował z Pesą, i dostarczył 2 zespoły trakcyjne, które dały udział na poziomie 20% dostarczonych jednostek oraz 23,80% dostarczonych długości.

Tablica 3: Udział w segmencie spalinowych wagonów i zespołów trakcyjnych.

Lp.	Dostawca	% łączny udział spalinowych zespołów trakcyjnych	% łączny udział w długościach spalinowych zespołów trakcyjnych
1	Pesa	94,45	94,48
2	ZNTK Poznań	5,55	5,52

 

Wykres 5: Udział w segmencie spalinowych wagonów i zespołów trakcyjnych

W segmencie spalinowych wagonów i zespołów trakcyjnych dostawy prowadziło dwóch producentów. Przy czym segment został zdominowany przez Pesę, która osiągnęła udział 94,45%. Pozostałe 5,55% przypadło ZNTK Poznań. Udziały te nieznacznie się zmieniają, gdy uwzględnimy czynnik długości. W segmencie wagonów oraz lokomotyw w badanym okresie nie było dostaw.

 

Tablica 4: Wykaz dostarczonych typów i ilości taboru.

 

Lp	Dostawca	Typ	Trakcja (przekładnia lub napięcie)	Odbiorca (użytkownik)	Ilość jednostek	Ilość członów lub wagonów	Długość zespołu lub wagonu	Niska podłoga
1	Pesa	ED74- 001 – 004	Elektryczna (3kV=)	PKP PR (PKP PR)	4	4	79	nie
2	Newag	14WE 2120018 2120020	Elektryczna (3kV=)	SKM W-WA (SKM W-WA)	2	3	66	nie
3	Pesa	EN81 –005 – 008	Elektryczna (3kV=)	Województwo Małopolskie (PKP PR)	4	1	26,5	tak
4	Pesa	SA103 – 013	Spalinowa (hydrauliczna)	Województwo Opolskie (PKP PR)	1	1	24,5	tak
5	Pesa	SA106- 014, 016 – 019	Spalinowa (hydrauliczna)	Województwo Kujawsko-Pomorskie (PKP PR)	5	1	24,5	tak
6	Pesa	SA106 –015	Spalinowa (hydrauliczna)	Województwo Warmińsko –Mazurskie (PKP PR)	1	1	24,5	tak
7	ZNTK Poznań	SA108 – 010	Spalinowa (hydrauliczna)	Województwo Wielkopolskie (PKP PR)	1	2	34,4	tak
8	Pesa	SA132 –008, 013	Spalinowa (hydrauliczna)	Województwo Wielkopolskie (PKP PR)	6	2	41,7	tak
9	Pesa	SA133 –004, 005	Spalinowa (hydrauliczna)	Województwo Małopolskie (PKP PR)	2	2	41,7	tak
10	Pesa	SA133 –006, 007	Spalinowa (hydrauliczna)	Województwo Lubuskie (PKP PR)	2	2	41,7	tak
W sumie	28

 

Po stosunkowo skromnych dostawach w I półroczu rynek wyraźnie nabrał tempa. Widać to zwłaszcza w obszarze elektrycznych zespołów trakcyjnych, gdzie rozpoczęto długo oczekiwane dostawy. Do pojedynczych elektrycznych wagonów trakcyjnych dołączyły w III kwartale 3 i 4 wagonowe zespoły trakcyjne. Jest to niewątpliwie dobra wiadomość, choć ilość dostaw jest nadal na zbyt niskim poziomie. W pierwszych trzech kwartałach br. należałoby wymienić 37-38 ezt, a dostarczono zaledwie 10. Całą sprawę pogarsza fakt, że 4 z nich to pojedyncze wagony, które nie zastąpią jednego EN 57, natomiast kolejne 4 to ED 74, będące w zasadzie substytutem za klasyczne składy lokomotywa + wagony. Tak więc w rzeczywistości zastąpiono około 4 starsze EZT, co oznacza, że nadal brak dostaw około 33-34 EZT. Taki brak dostaw może w najbliższej przyszłości doprowadzić do kryzysu w przewozach regionalnych. Małym pocieszeniem jest tutaj rosnąca ilość modernizacji, których przecież nie można stosować w nieskończoność.